Summary
Actuele Criminologie - Samenvatting H1 - H8
- Course
- Institution
- Book
Het is een vrij uitgebreide samenvatting van het boek Actuele Criminologie. Alle onderwerpen worden duidelijk behandeld.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
4 reviews
By: jellevanderwal • 5 months ago
By: aukjenoldusnoldus • 5 months ago
By: Daniqueherschel • 1 year ago
The most important parts of the book were clearly discussed and also described in a narrative way.
By: cathykaak • 2 year ago
Seller
Follow
diekedz
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1De criminologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en va de wijze
waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
Onderscheid tussen 1. gedragingen die naar hun aard moreel verwerpelijk zijn: mala in se 2.
Gedragingen die door de overheid verboden zijn op praktische gronden: mala prohibita.
Klassieke oudheid tot de middeleeuwen.
Codex Hammurabi: op overtredingen stonden draconische straffen. Er stonden bepalingen over de
schadevergoedingen: kon de dader niet gevonden worden, was de gemeente waarin het misdrijf was
gepleegd verplicht de schade te vergoeden. Hij scheef de Codex naar eigen zeggen om de goden te
behagen.
Plato: De Staat: hij maakte onderscheid tussen drie soorten mensen op basis van hun zielsdeel. De
hoogste klasse zijn de wijsgeren. De laagste klassen wordt volgens Plato gedreven door begeerde en
genot. > democratie verwerpelijk, want die wordt bestuurd door dit soort mensen > darren.
Het huidige recht in de Europese landen (en daarmee in alle landen van de wereld waarnaar
Europees recht door onder andere kolonialisme is geëxporteerd) is in belangrijke mate gebaseerd op
het Romeinse recht. Het Romeinse strafrecht was echter beperkt tot misdrijven tegen de staat of de
openbare orde. Voor andere delicten was het de taak van familieoudsten om conflicten met andere
families te beslechten.
Door uiteenvallen van Romeinse rijk en het ontstaan van het leenstelsel veranderde het volgende:
leenmannen begonnen hun leen en alles wat daartoe behoorde als hun privé-eigendom te
beschouwen, inclusief de roerende en onroerende zaken en bewoners. Criminele gedragingen zoals
diefstal en geweld werden minder beschouwd als onrechtmatige daden jegens medeburgers, maar
meer als inbreuken op de rechten van de leenheer en werden om die reden bestraft.
Eind middeleeuwen streefden men naar een rechtvaardiging van het strafrecht die gebaseerd was op
de autoriteit die ze vertegenwoordigen.
Het strafproces verschoof van accusatoir naar een inquisitoir systeem.
Accusatoir: misdrijven worden beschouwd als particuliere aangelegenheden waarvan de oplossing
door overheidsbemiddeling tot stand komt.
Inquisitoir: misdrijven worden gezien als schendingen van het vorstelijk vredesgebod waartegen dus
de overheid met inzet van alle middelen dient op te treden.
Van de renaissance naar de verlichting.
In het humanisme was levensbeschouwing niet langer gebaseerd op het goddelijke en wat de kerk
daarover voorschreef, maar op de ratio en universele waarden. De bekendste denker op dit terrein is
Coornhert: naast afschrikking van potentiële daders was het doel van straffen het nuttig
gebruikmaken van veroordeelde wetsovertreders. Hij pleitte dan ook voor de bouw van
gevangenissen om misdrijfplegers tijdens detentie een ambacht te leren en nuttig werk te laten doen
in plaats van ze ter dood te brengen of lijfstraffen uit te delen.
De klassieke school
Nog sterker dan in de renaissance ontstond het idee dat de mens in staat is door de rede – het
gezond menselijk verstand – de wereld te begrijpen en te verbeteren. Ze zagen de mens als homo
economicus: een op grond van de vrije wilsbeschikking – de ratio – handelende mens die voor- en
nadelen van gedragsalternatieven afweegt. > niet-deterministisch.
Beccaria: criminaliteit was een overtreding van het sociaal contract en zou ook alleen in de mate van
de inbreuk op het contract moeten worden bestraft, het zogenoemde proportionaliteitsbeginsel.
,Bovendien was wreed en overmatig straffen in strijd met het utilitaristische principe: er zou daardoor
minder geluk zijn. Strafzekerheid was belangrijk, maar de straf moest dan wel op maat zijn, op basis
van duidelijke wetten opgelegd en niet willekeurig. Oftewel: het proportionaliteitsbeginsel, het
legaliteitsbeginsel en het gelijkheidsbeginsel.
De positivistische school.
Er was een ontwikkeling wat leidde tot een meer deterministisch mensbeeld: de vrijheid van
handelen van de mensen wordt sterk beperkt door mogelijkheden en omstandigheden. Menselijk
gedrag wordt bepaald door factoren waarop die mens zelf weinig invloed heeft. Dus is ook
criminaliteit gedetermineerd gedrag. Positivisten bestreden het verlichte idee van gelijk straffen,
omdat dit verschillen tussen daders veronachtzaamt. Het gevangenzetten van misdadigers zou niet
gericht moeten zijn op leedtoevoeging, maar op behandelen en het voorkomen van herhaling.
Eerste stroming: De Italiaanse antropologieschool
Lombrosso: hij meende de uiterlijke kenmerken van criminelen te kunnen herkennen: onder andere
een laag voorhoofd, brede kaken, zware doorlopende wenkbrauwen, scheve neus, grote oren. Hij
beweerde dat criminaliteit zijn oorsprong vindt in het feit dat de criminele mens berust op een
terugval in het evolutieproces (atavisme) en biologisch gedetermineerd is om delicten te plegen.
In de context van nazificering van Duitsland werd dit gedachtegoed doorontwikkeld tot de
kriminalbiologie: de gedachte dat bepaalde soorten mensen gedetermineerd zijn tot crimineel of
asociaal gedrag en ook op uiterlijkheden herkenbaar zijn. Door dit nazisme was onderzoek naar
biologische oorzaken van crimineel gedrag besmet geraakt en bleef decennialang taboe in de
criminologie.
Tweede stroming: De Franse milieuschool.
Deze is ontstaan door de ontwikkeling van de sociologie en de statistiek. Quetelet: hij stelde vast dat
de aantallen gepleegde misdrijven in een gebied betrekkelijk stabiel waren. Dit deed hem
veronderstellen dat hieraan niet de vrije wilsbesluiten van individuen ten grondslag lagen, maar
maatschappelijke wetmatigheden. Hiermee was hij een voorloper op de Franse milieuschool die
verbanden zocht tussen menselijk gedrag en kenmerken van de samenleving. Het is de sociale
omgeving die iemand tot criminaliteit brengt. Iedere maatschappij krijgt derhalve de criminaliteit die
zij verdient.
Socialistische criminologie.
De denkbeelden van Marx en Engels werden populair. Daarmee kregen criminologen meer aandacht
voor economische verhoudingen in de samenleving. Het geloof ontstond dat door socialistische
transformatie van de samenleving de misdaad zou verdwijnen. Er werd voorspeld dat met een
grotere sociale gelijkheid en een minder onderdrukkend justitieel overheidsapparaat, de criminaliteit
zou verdwijnen. Uiteindelijk had het tot gevolg dat miljoenen ‘criminelen’ naar werk- en
heropvoedingskampen werden gestuurd en daar omkwamen > Sovjet-Unie.
Nieuwe richting en kritische criminologie.
Nieuwe richting: Enerzijds de dader verantwoordelijk houden voor zijn gedrag, maar anderzijds ook
oog hebben voor de omstandigheden die hem tot zijn daad hebben gebracht. Dit betekende onder
meer dat de dader als mensen moest worden gerespecteerd: de wijze van bejegening zou van grote
invloed zijn op de kans op recidive. Het strafrecht werd gezien als uiterste middel, met een sterk
accent op behandeling en resocialisatie en minder op straffen als vergelding.
Kritische criminologie: machtsongelijkheid, labeling of stigmatisering en secundaire deviantie. Ze
betoogden dat de strafwetgeving en de strafrechtelijke praktijk vooral dienen tot bescherming van
de belangen van de maatschappelijke elite. Niet de misdaad en de oorzaken ervan staan centraal,
maar de problematische kanten van de strafrechtspleging als reactie op criminaliteit.
Veramerikanisering van de criminologie.
, Eerste voorbeeld: een gebrek aan sociale samenhang en gemeenschapsstructuren zorgt voor meer
kans op criminaliteit. > Chicago-school.
Tweede voorbeeld: toegenomen misdaad kwam voort uit de tegenstelling tussen de ideologie van de
American Dream en de werkelijkheid van geringe kansen voor de migranten en zwarten in de
achterstandswijken. Ze stappen over naar illegale manieren om carrière te maken.
Nieuwe zakelijkheid.
Met de wederopbouw van de economie na de Tweede Wereldoorlog en de stijding van de welvaart
en daarmee van de gelegenheden om delicten te plegen, gingen ook de criminaliteitscijfers stijgen.
Een van de nieuwe speerpunten van deze instituten was het vinden van methoden om de
criminaliteitsproblemen beter in kaart te brengen. Andere centrale onderwerpen waren de invoering
van nieuwe vormen van politieoptreden, criminaliteitspreventie en meer rechter voor slachtoffers.
De klassieke school kreeg opnieuw aandacht. De rationele-keuze-theorie werd de populairste
verklaring voor criminaliteit en daarom werd het beleid gericht op het verhogen van de pakkans en
de zwaarte van de aan de daders opgelegde straffen. Ook de Franse milieuschool herleefde: te
herkennen in het beleid om voor het plegen van criminaliteit aantrekkelijke gelegenheden binnen
publieke ruimtes anders in te richten, te stelen objecten beter te beveiligen etc.
Hoofdstuk 2
2.1
Het is de opdracht van de criminologie enerzijds om reëel bestaande problemen als zodanig te
benoemen en anderzijds om overdrijvingen, vertekeningen en mythevorming tegen te gaan. Bij de
ordening van beschikbare gegevens gaat men vanzelf nadenken over mogelijke oorzaken en over
mogelijkheden om misdaad te voorkomen. Een goede, zo objectief mogelijke beschrijving van het te
bestuderen verschijnsel is echter de eerste, onmisbare stap om tot een goed onderbouwd plan van
aanpak te komen. Betrouwbare criminologische kennis dient de plaats in te nemen van vage
indrukken en sensationele berichtgeving.
In oudere criminologische werken werd hoofdzakelijk gebruikgemaakt van de officiële statistische
gegevens over de criminaliteit en strafrechtpleging. Maar slechts een kleine selectie komt van alle
gepleegde misdrijven komt terecht in de statistiek der veroordelingen. Vanaf 1950 wordt er een
statistiek bijgehouden van de ter kennis van de politie gekomen misdrijven. Deze telt dus ook de
criminaliteit waarvan de dader nooit gevonden is. Toch zijn ook deze cijfers nog zeer onvolledig. Lang
niet alle gevallen komen ter kennis van de politie
De politie maakt onderscheid tussen haalwerk en brengwerk. Tot haalwerk behoren de misdrijven
die de politie zelf constateert door controles uit te voeren, zoals verkeersmisdrijven en
drugsmisdrijven. Welk deel er wordt geregistreerd heeft de politie tot op zekere hoogte zelf in de
hand. Als de politie meer controles doet, neemt het aantal geregistreerde delicten toe. Zo’n toename
zegt niets over de trend in deze criminaliteitsvormen, maar slechts over de trend van inspanningen
van de politie. Onder brengwerk valt aangiftes van misdrijven waarvan particulieren of bedrijven
slachtoffer zijn geworden. Het deel van de misdrijven dat hier bekend wordt hangt af van de
bereidheid van de bevolking om aangifte te doen. Er zijn verschillende redenen om geen aangifte te
doen:
Slachtoffers genereren zich met hun slachtofferschap.
Ze zijn bang voor represailles van de zijde van de daders.
In geval van fraude zal een bedrijf zijn naam niet willen aantasten.
De zin wordt er niet van ingezien, omdat er een geringe kans is dat de dader wordt
gevonden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller diekedz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now