,INHOUDSOPGAVE
Inleiding tot medische beeldvorming ............................................................................................................................... 3
Inleiding......................................................................................................................................................................... 3
Voorbeelden van beeldvorming ................................................................................................................................... 3
SPECT/CT ................................................................................................................................................................... 3
CT .............................................................................................................................................................................. 3
SPECT en CT............................................................................................................................................................... 4
MRI ............................................................................................................................................................................ 4
Ultrasound ................................................................................................................................................................ 4
Algemeen ...................................................................................................................................................................... 5
Samenvattend overzicht ........................................................................................................................................... 5
Elektromagnetisch spectrum .................................................................................................................................... 5
Beeldkenmerken – begrippen ................................................................................................................................... 6
Ultrasound beeldvorming ................................................................................................................................................. 9
Inleiding......................................................................................................................................................................... 9
Diagnostische methoden .............................................................................................................................................. 9
Afstand .......................................................................................................................................................................... 9
Ultrasound inducer en het piëzo-elektrisch effect ....................................................................................................... 9
Geluidsbron en ontvanger .......................................................................................................................................... 10
Zendfrequentie en resolutie ....................................................................................................................................... 11
Akoestische impedantie .............................................................................................................................................. 11
Hoeveel I wordt er gereflecteerd? .............................................................................................................................. 12
Propagatie doorheen materiaal .................................................................................................................................. 12
Hoeveel I wordt er verzwakt? ..................................................................................................................................... 12
Verschillende modes van ultrasound beeldvorming .................................................................................................. 13
A-scan ...................................................................................................................................................................... 13
B-scan ...................................................................................................................................................................... 13
M-scan..................................................................................................................................................................... 13
Real time scan ......................................................................................................................................................... 13
Ultrasound beeldvorming van normaal weefsel......................................................................................................... 14
Het Doppler-effect ...................................................................................................................................................... 14
Ultrasoundbeeldartefacten......................................................................................................................................... 15
MRI of Magnetic Resonance Imaging ............................................................................................................................. 17
Algemeen .................................................................................................................................................................... 17
Introductie .................................................................................................................................................................. 18
proces van MRI-beeldvorming (beknopt) ................................................................................................................... 18
(Nucleaire magnetische) resonantie: magnetisch moment ....................................................................................... 18
μ in een B0 - veld ......................................................................................................................................................... 18
Beweging van μ in een B0 – veld ............................................................................................................................. 19
Samenvatting radioprotectie 2021-2022 Céline De Munter
, Potentiële energie U voor μ in een B0 – veld .......................................................................................................... 19
Nettomagnetisatie M .................................................................................................................................................. 19
De spinsystemen in een extern magnetisch veld B0 volgens de z-as (een MRI-studie dus) ................................... 19
Beweging van M in een B0 – veld ............................................................................................................................ 19
Verstoring van M..................................................................................................................................................... 20
Spinrichting vs. M .................................................................................................................................................... 20
De experimentele set-up voor dieren ......................................................................................................................... 21
muizen en spechten ................................................................................................................................................ 21
Honden .................................................................................................................................................................... 21
Het ontvangen van het RF-signaal .............................................................................................................................. 21
Relaxatie...................................................................................................................................................................... 21
Algemeen ................................................................................................................................................................ 21
T1 – relaxatie of spin-rooster-relaxatie ................................................................................................................... 22
T2 – relaxatie of spin-spin-relaxatie ........................................................................................................................ 23
T2 – relaxatie en T2* - relaxatie ................................................................................................................................ 23
Sequenties................................................................................................................................................................... 24
Gradient-echo-sequentie ........................................................................................................................................ 24
Spin-echo-sequentie : T2 – relaxatie ....................................................................................................................... 24
Spin-echo-afbeeldingscontrast ............................................................................................................................... 25
RX/CT............................................................................................................................................................................... 26
Radioactiviteit ................................................................................................................................................................. 34
Radioactieve atomen .................................................................................................................................................. 34
De atoomkern ............................................................................................................................................................. 34
Samenstelling .......................................................................................................................................................... 34
Karakteristieken ...................................................................................................................................................... 34
Nucleaire stabiliteit ..................................................................................................................................................... 34
Onstabiele kernen en straling ..................................................................................................................................... 35
Onstabiele kernen ................................................................................................................................................... 35
Soorten straling ....................................................................................................................................................... 35
Radioactief verval........................................................................................................................................................ 36
Algemeen ................................................................................................................................................................ 36
Halfwaardetijd van radioactieve stoffen................................................................................................................. 36
Activiteit R van radioactieve stoffen ....................................................................................................................... 37
Halfwaardetijd van een product ............................................................................................................................. 37
Penetratie................................................................................................................................................................ 37
Stralingsbescherming ...................................................................................................................................................... 38
Inleiding tot de nucleaire diergeneeskunde ................................................................................................................... 46
Samenvatting radioprotectie 2021-2022 Céline De Munter
,INLEIDING TOT MEDISCHE BEELDVORMING
INLEIDING
▪ Beeldvormingstechnieken zijn onmisbare hulp bij stellen van diagnoses + opvolgen van therapie
o Men moet nier meer invasief te werk gaan → niet meer in patiënt snijden om probleem te
lokaliseren/herkennen
▪ Doel van beeldvorming
o Kennis + inzicht verwerven in diverse + courant gebruikte technieken
VOORBEELDEN VAN BEEL DVORMING
SPECT/CT
▪ SPECT = Single Photon Emission Computed Tomography
o Geeft functionele informatie
▪ CT = Computerized Tomography
o Geeft anatomische informatie
▪ SPECT-scan wordt dikwijls in combinatie gebruikt met CT omdat deze de anatomische informatie biedt
SPECT-scan
CT-scan
CT
▪ Werkt met X-stralen
▪ X-stralen worden in het lichaam verzwakt
o Verzwakking van de stralen wordt i/h lichaam waargenomen
▪ Wordt meestal gebruikt voor beenderen
▪ Geeft anatomische informatie
Samenvatting radioprotectie 2021-2022 Céline De Munter
,SPECT EN CT
▪ Voorbeeld : thyroid carcinoma
▪ Hier is 131-I (Jodium-tracer) gebruikt → mogelijk tracer voor SPECT-scan
▪ Case: schildklier is weggenomen
o SPECT-scan (linkerbeeld) toont aan dat er nog een hotspot aanwezig is
o CT-scan (rechterbeeld) zal vormende tumor kunnen localiseren
o Beeld met roze cirkel: combinatie (fusie) van CT en SPECT
MRI
▪ = Magnetic Resonance Imaging
▪ Toont vooral contrast in zachte weefsels (bv. hersenen)
▪ Externe contrastvloeistof wordt geïnjecteerd in de
bloedbaan
o Wordt normaal gesproken tegengehouden door
bloed-hersenbarrière
o In geval tumor: ‘soort lek’
▪ Contrastvloeistof wordt op die plek niet
tegengehouden door de bloed-
hersenbarrière
o Zal na de beeldopname via het urinair stelsel
worden uitgescheiden
▪ Case: Alzheimer-detectie
o Soms combinatie met PET (= Positon Emission Tomography)
▪ Geeft informatie over het glucosemetabolisme
o Er is nooit zekerheid of er sprake is van Alzheimer → eerder sprake van ‘vermoedens’
o Op beeld met roze cirkel zijn de ventrikels zwart gekleurd
ULTRASOUND
▪ Goedkoop + mobiel
▪ Eenvoudigste beeldmethode → wel moeilijkst
begrijpbaar
▪ Maakt gebruik van geluidsgolven om
beeldopname te maken
▪ Volgt geen standaard protocol zoals andere
beeldvormingsmethoden
o Uitvoerder bepaalt type beeld +
locatie v/h beeld
Samenvatting radioprotectie 2021-2022 Céline De Munter
, ▪ Probe bepaalt vorm van het beeld
▪ Is niet-invasief → gebruikt voor echo’s van zwangere vrouwen en dieren
ALGEMEEN
▪ Niet-invasieve beeldvormingstechnieken maken gebruik van golven
o Elektromagnetische straling
▪ X-stralen
• Gebruikt voor RX-radiografie
• In CT-scans gebruikt
▪ Radiogolven
• MRI
▪ Gamma-straling (→ nucleaire geneeskunde)
• PET
• SPECT
Opmerking
PET + SPECT maken gebruik van nucleaire vloeistoffen
→ mogen NOOIT als eerste beeldvormingstechniek gebruik indien ze deel uit maken van een combinatie van beeldvormingstechnieken
o Zonder elektromagnetische straling (met frequenties hoger dan 20.000 Hz)
▪ Ultrasound
▪ Echografie
SAMENVATTEND OVERZIC HT
Techniek Wat is zichtbaar? Gebruikmakend van
CT - Organen met hoge dichtheid - X-stralen die interageren i/h lichaam
- Toont anatomische beelden
MRI - De H-kernen van watermoleculen + - Magnetische velden
interacties van die kernen met de - Radiogolven (met lage frequenties en
omgeving energie-inhoud)
- Gradiënten voor bepaling v/d positie
PET + SPECT - Geeft functionele informatie - Gamma- of positron-emitters om
- Geeft moleculaire informatie moleculen te labelen
Ultrasound - Geeft functionele informatie - Reflectie van ultrasone golven zorgen
- Geeft anatomische informatie voor weergave van grensvlakken die
zichtbaar worden
ELEKTROMAGNETISCH SP ECTRUM
▪ Algemeen verband tussen golflengte en frequentie van de elektromagnetische golf
o 𝑐 = 𝑓. 𝜆 → 𝑐 = 3.108 𝑚/𝑠
▪ Foton-energie
o 𝐸 = ℎ. 𝑓 → ℎ = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒 𝑣𝑎𝑛 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑐𝑘 = 6.63.10−34 𝐽𝑠
Samenvatting radioprotectie 2021-2022 Céline De Munter
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celineafroditidemunter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.