WEEK 1
- HC1 – Hoe was het ook al weer?
- HC2 – Natrekking onroerende zaken
- WC1 – Natrekking onroerende zaken
HOORCOLLEGE 1 – HOE WAS HET OOK AL WEER
Goederenrecht: aanspraak op een persoon of op een goed. Het maakt verschil of je recht hebt op
een zaak of tegenover een persoon, bijv. voor eigendom/natrekking. Natrekking gaat voor afspraken
tussen partijen —> goederenrecht bepaalt hoe het zit.
Wetten
Gelaagde structuur: de wet waar een bepaling staat bepaalt ook de reikwijdte daarvan.
Goederenrecht in boek 3 BW (algemeen) en boek 5 BW (zaken)
Overige voor goederenrecht belangrijke bepalingen in:boek 6 en 7 BW (verbintenissenrecht),
boek 1 BW (personen- en familierecht)
boek 2 BW (rechtspersonenrecht)
boek 4 BW (erfrecht) - onder algemene titel
(vanzelf)
boek 8 BW (verkeer en vervoer) - schepen en
luchtvaartuigen, te boek gesteld: dan
registergoed, onroerende zaken!
boek 10 BW (internationaal privaatrecht
“IPR”)
Beslag: Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)
Faillissement: Faillissementswet (Fw)
Hoe was het ook weer?
Goederen: zaken en vermogensrechten (3:1)
Gaan samen: zaak en het eigendomsrecht op die zaak
Vermogensrechten:
- Vorderingen
- Andere rechten (3:6)
Zaakseenheid - wat is bij elkaar één zaak?
Afhankelijke rechten en droit de suite
X heeft recht op goed van Y of verbintenisrechtelijke aanspraak op Y. Als X recht heeft op goed Y
dan heeft dat recht omdat dat een goederenrechtelijk recht is dat als Y de zaak overdraagt aan Z dat
Z dat goed verkrijgt met dat beperkte recht erop. Goederenrechtelijke rechten volgen altijd het goed
waar ze op rusten, zaaksgevolg —> droit de suite. Als je tegenover Y een recht hebt over de zaak en Y
draagt het over dan heb je een persoonlijk recht tegenover Y en niet tegenover Z.
Afhankelijke rechten - pand en hypotheek.
1
, X heeft vordering op Y en als zekerheid daarvoor heeft hij pand- en hypotheekrechten op een
goed van Y. Als die vordering naar I gaat dan gaat het recht op pand/hypotheek mee over met de
vordering omdat het afhankelijke rechten zijn.
Prioriteit
- Alle schuldeisers zijn gelijk in rang (verbintenissenrecht)
- Bij goederenrechtelijke rechten heb je prioriteit
Overdracht
Vereiste 1: Overdraagbaarheid (3:83)? Zo ja dan:
- Titel, levering, beschikkingsbevoegdheid (3:84)
Levering:
- Onroerende zaken: notariële akte + inschrijving (3:89)
- Roerende zaken: bezitsverschaffing (3:90)
- Vorderingen:
Akte + mededeling (3:94 lid 1), of
Authentieke of geregistreerde akte zonder mededeling (3:94 lid 3)
- Overig (3:95): alleen als het niet anders kan!
Beschikkingsbevoegdheid (derdenbescherming)
Eigendomsvoorbehoud (3:91-92)
Eigendom, bezit en houderschap
- Eigendom is een juridische kwalificatie, bezit en houderschap zijn feitelijke kwalificaties
(3:108)
- Eigendom = het juridische eigendomsrecht hebben
- Bezit = feitelijke macht uitoefenen voor jezelf (3:107 lid 1)
- Houderschap = feitelijke macht uitoefenen voor een ander
- Middellijk of onmiddellijk (3:107 lid 2, 3 en 4)
- Bezitsverschaffing (3:90) - overdragen eigendom:
> Onmiddellijk (3:114)
> C.p. (3:115a)
> Brevi manu (3:115b)
> Longa manu (3:115c)
- C.p.-levering door bezitter (3:90 lid 2) en houder (3:111)
Derdenbescherming
Roerende zaken, niet-registergoederen (3:86):
Goede trouw
Anders dan om niet
Registergoederen en vorderingen (3:88):
Goede trouw
B.o.b. gevolg van ongeldige vroegere overdracht
Niet als gevolg van b.o.b. van toenmalige vervreemder
Dus: titel- of leveringsgebrek in “eerste schakel”
Algemene derdenbeschermingsbepaling (3:36):
Gerechtvaardigd vertrouwen
“Toedoen” van derde (!) vereist
Of “voor risico” van derde
2
,Vestiging van beperkte rechten
Zelfde vereisten als voor overdracht (3:98), dus:
3:98 jo. 3:83:
- Overdraagbaarheid (zie bijv. 3:228)
3:98 jo. 3:84:
- Titel
“Vestigingshandeling” (3:98 jo. 3:89-95), bijv.
Vuistpandrecht en vuistloos pandrecht
Openbaar pandrecht en stil pandrecht
Beschikkingsbevoegdheid (3:98 jo. 3:86 en 3:88)
3:98 jo. 3:86 en 3:88:
- Derdenbescherming
Andere wijzen van eigendomsverkrijging
- Verjaring
Verkrijgend/acquisitief: door bezitter te goeder trouw, na 3 of 10 jaar (3:99)
Bevrijdend/extinctief: door bezitter (ook te kwader trouw), in beginsel na 20 jaar (3:105
jo. 3:306)
- Toe-eigening van res nullius, res derelicta (5:4)
- Vinderschap, schatvinding (5:5-13)
- Natrekking, vermenging, zaaksvorming (5:14-16)
- Natrekking onroerende zaken (3:4 jo. 5:3, 3:3 jo. 5:20)
Verhaalsrecht
Verhaal op goederen van insolvente schuldenaar
- Failliet of niet?
- Pand/hypotheek of niet?
Zonder pand/hypotheek:
- Buiten faillissement: beslag (Rv)
- In faillissement: verificatie (Fw)
Mét pand/hypotheek:
- Buiten faillissement: geen beslag (parate executie)
- In faillissement: separatisme
Omvang: bijna alles (3:276)
Verdeling: in beginsel naar rato (paritas creditorum, 3:277), tenzij achterstelling (3:277 lid 2 of
voorrang (2:278 e.v.)
HOORCOLLEGE 2 – NATREKKING ONROERENDE ZAKEN
Wat behoort tot de eigendom van de grond?
1 Gebouwen en werken die “duurzaam” met de grond zijn “verenigd” (3:3 en 5:20 lid 1 sub e)
- “Directe vereniging” met de grond
Dan is het onroerend (3:3)
- En wordt het nagetrokken door de grond (5:20 lid 1 sub e)
- HR Woonark, Havenkranen en Portacabin
2 Alles wat bestanddeel is ván die gebouwen of werken (3:4 jo. 5:3)
- “Indirecte vereniging” met de grond
- HR Dépex, Prorail/Rijswijk
3
, Wat doet het ertoe…
… Of een zaak onroerend is?
- Fiscaal
- Levering en vestiging van beperkte rechten
- Pand of hypotheek
- Erfpacht, erfdienstbaarheid, opstal
- Splitsing in appartementsrechten
… Of een zaak bestanddeel is?
- Verlies en aanwas van eigendom en beperkte rechten
Directe vereniging: wat je op het perceel grond plaatst, daarvoor gelden andere regels dan voor de
vraag of je iets aanbrengt in het huis wat je daarop plaatst. Directe vereniging dan kijken naar
duurzame vereniging met de grond. Anders kijken naar bestanddeel! Het sluit elkaar uit.
Onroerend
Onroerend is:
- De grond, en
- Alles wat duurzaam met de grond is verenigd
Uitzonderingen (vgl. art. 5:20 aanhef):
- Kabels en leidingen door andermans grond: die zijn een zelfstandige onroerende zaak (art.
5:20 lid 2)
- Opstalrecht: doorbreekt de natrekking (5:101)
- Planten: daarvoor geen duurzame vereniging maar alleen vereniging vereist (5:20 lid 1 sub f)
Gebouwen en werken (3:3 en 5:20 lid 1 sub e)
- Niet alleen huizen, fabrieken en kantoren
- Maar ook tunnels, liften, lantaarnpalen… Alles wat door mensen is gemaakt.
Twee vragen langslopen (in deze volgorde):
1 Is de zaak verenigd met de grond?
HR Woonark, HR Havenkranen
Zo ja:
2 Is die vereniging duurzaam?
HR Portacabin en HR Prorail/Rijswijk
Vereniging met de grond
HR Woonark:
Woonark is niet met de grond verenigd, omdat die drijft
HR Havenkranen:
Rijdende havenkraan is wel met de grond verenigd, omdat die in feitelijke verbinding staat
met de grond - als het maar altijd verenigd is met de grond. Voortdurende feitelijke
verbinding met de grond.
Het verschil tussen “open en neer” en “heen en weer”:
“Op en neer”: roerend
“Heen en weer”: onroerend (mogelijk)
Duurzame verbinding (HR Portacabin)
Uiterlijke bedoeling van de bouwer.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller florencepoiron. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.83. You're not tied to anything after your purchase.