Summary
Middeleeuwse Geschiedenis Hoorcollege samenvatting: Week 1 t/m 6.
- Course
- Institution
Middeleeuwse Geschiedenis Hoorcollege samenvatting: Week 1 t/m 6. Onderdeel van de opleiding geschiedenis.
[Show more]
1 review
By: fabianpechler • 5 months ago
Seller
Follow
bilbobeggings
Reviews received
Content preview
Middeleeuwse geschiedenis HoorcollegeHoorcollege 1
Wat is/zijn de middeleeuwen?
De opkomst van het humanistische denken in de 14e en 15e eeuw. Een belangrijk begin punt
is het begin werk van Petrarca, die terug keek naar de geschiedenis van de Oudheid en liet
zich inspireren door Cicero (terug naar de klassieken). Hij uit zich denigrerend over de tussen
periode, een periode van teruggang. Hij duidde deze periode aan als Tenebrae (nevelen).
Het praten over een periode als midden periode laat al zien dat je de periode achter je hebt
gelaten. Het beeld van de middeleeuwen verspreid zich vanuit het humanisme.
Het dichts bij de moderne term van de middeleeuwen komt Christoph Cellarius. Hij deelde
de wereld geschiedenis in drie delen:
1. Historia Antiqua: wereldrijken.
2. Historia Medii Aevi.
3. Historia Nova.
Middeleeuwen is een herkenbaar begrip, een negatieve connotaties. De beginpunten en
eindpunten worden verschillend geïnterpreteerd. Een aantal beginpunten zijn:
1. 284 N.C. met de Splitsing van het Romeinse rijk.
2. 378 N.C. Christendom staatsgodsdienst door Theodosius.
3. 410 N.C. Visigothen onder Alarik plunderen Rome.
4. 476 N.C. Odoaker zet laatste West-Romeinse keizer af.
Interpretatie is afhankelijk van de plaats, omdat de klassieke periode bijvoorbeeld in het
Oosten veel langer standhield dan in het Westen. Dus een beginpunt van de middeleeuwen
is verschillend per plaats. Eindpunten van de middeleeuwen verschillen ook:
1. Ca. 1450 uitvinding boekdrukkunst.
2. 1453 Val Constantinopel, eind 100 jarige oorlog.
3. 1492 Herontdekking Amerika.
4. 1517 Stellingen Luther.
5. 1568 Begin Opstand in de Nederlanden.
Afhankelijk van plaats net als bij het beginpunt. In sommige gebieden liep het door tot in de
20ste eeuw en in andere gebieden al op zijn einde in de 14e eeuw zoals in Italië. In de cursus
vooral 300 tot 1500. Het beginpunt is 300, omdat er verzwakking en verdwijning van het
Romeinse Rijk in het Westen leidde tot ingrijpende culturele, staatkundige en religieuze
veranderingen. Vanaf 300 spelen in toenemende mate een rol. 1500 is het eindpunt, omdat
een reeks van gebeurtenissen die leidden tot ingrijpende economische, culturele,
staatkundige en religieuze veranderingen.
,Het boek verdeelt de middeleeuwen in de volgende periodes:
- Vroege middeleeuwen ca. 300-1000
- Hoge of centrale middeleeuwen 1000-1350.
- Late Middeleeuwen 1350-1500.
De situatie anno c.a 500 is niet te vergelijken met die anno 1500. Er zijn veel ontwikkelingen.
Dus het is een periode die weliswaar onbekend is, maar toch veel dynamiek kent en veel
nieuwe ontwikkelingen.
Het bestaande beeld van de middeleeuwen
Ons beeld is vrij negatief: (vooroordelen)
1. Pestperiode.
2. Tijd van honger, kou en hard werken voor de lagere standen.
3. Mensen waren smerig.
4. Willekeur, foltering.
5. Heksen.
6. Geweld, oorlog, epidemieën, lage levensverwachtingen.
Edward Gibbon gaf een beschrijving over het ‘fantastische Romeinse rijk’ en schrijft: ‘I have
described the triumph of barbarism and religion’.
Jacob Burckhardt keek meer naar de nieuwe periode. Hij wijst erop dat er na de
middeleeuwen een terugkeer is na de klassieke oudheid, terugkeer naar seculiere
wereldvisie. Opkomst van het individualisme.
Een sleutel in het denken over de middeleeuwen zit in de Romantiek. De romantiek kun je
omschrijven als een historische stroming in letterkunde en wetenschap die zich richt op de
subjectieve ervaring. Uitgangspunt is dat het heden geworteld is in het verleden. De
stroming richtte zich op het verleden waarin het heden geworteld zou zijn.
- Afzetten tegen de rationaliteit van de Renaissance.
- Nationale trots.
Vanuit het nieuwe denken komt het Mediëvalisme = Allerhande wijzen waarin de moderne
cultuur, en dan vooral de populaire cultuur, thema’s en vormen uit de middeleeuwen
worden verwerkt.
Kennis van de middeleeuwse geschiedenis
- Nederlands middelbaar onderwijs is (vrijwel) uitsluitend gericht op de 19 e en 20ste
eeuw, Oudheid.
- Kennis van docenten is beperkt.
- Beeld van middeleeuwen is karikaturaal: Ridders, monniken, stedelingen.
, Mediëvistiek
Een van de voordelen van de Romantiek is dat er wetenschappelijke aandacht kwam voor de
middeleeuwen. Niblelungenlied was een belangrijke vondst voor Duitsland en gaf een
stimulans aan de wetenschap. De Monumenta Germaniae Historica (1819) kwam op in
Duitsland. Dus men ging nadenken over de methodiek en bronnenuitgave. Dit leidde tot een
aantal leerstoelen voor de mediëvistiek.
In Nederland was er een Late ontwikkeling van middeleeuws onderzoek. Vooral geschiedenis
van de Republiek, het was erg katholiek en men was protestants waardoor ze het lang
bleven wegschuiven.
Belang universitaire ontwikkeling
Deelgebieden kwamen op:
1. Oorkondenleer.
2. Paleografie.
3. Codicologie.
4. Sphragistiek.
5. Archeologie.
6. Historische taal- en letterkunde.
7. Kunstgeschiedenis.
Discontinuïteit middeleeuwen:
- Hoge sterfte- en hoge geboortecijfers; veel jonge mensen.
- Hoge graad ongeletterdheid.
- ‘Kleine wereld’ door beperkte geografische kennis en kleinschalige gesloten
samenleving. Buiten-Europese wereld (grotendeels) onbekend.
- Grote sociale verschillen algemeen geaccepteerd.
- Christelijke geloof onontkoombaar.
- Fundamentele waarden (bv t.a.v. geweld, positie vrouw, vrijheid van meningsuiting).
Continuïteit middeleeuwen:
Instellingen Producten Ideeën
Parlement Boek Scheiding Kerk-Staat
Vakbond Papier Winst denken
Universiteit Bril ‘Pluraliteit van
machtsbereik’
Gemeente Klok
Bureaucratie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bilbobeggings. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now