Dr. j.r. van ginkel (vakcoördinator)
College 5
Subjects
multivariate analysis of variance manova
Written for
Universiteit Leiden (UL)
Psychologie
Multivariate Data Analyse (6462PS009)
All documents for this subject (43)
Seller
Follow
IsaN99
Content preview
Hoorcollege 5 MVDA
Multivariate analysis of variance (MANOVA)
Overzicht MVDA deel 2 van de cursus:
Waar week 1-4 heel duidelijk ging over één afhankelijke variabele (Y) met een
serie afhankelijke variabelen (X1 tot Xk)
Is deel twee minder eenvoudig…
Week 5: MANOVA en descriptive DA
Twee sets X1 tot Xk (nominaal) --> Y1 tot Yk (interval) --> meerdere
afhankelijke -en onafhankelijke variabelen
Doel: optimale voorspelling van de verschillen tussen groepsgemiddelden
van bepaalde interval variabelen.
Week 6: Repeated measures ANOVA (RMA)
Eén set, met alle variabelen interval (afhankelijk)
Doel: gemiddelden vergelijken van verschillende variabelen (geen
groepen)
Week 7: Mediation analysis
Schatten en testen van causale modellen met indirecte effecten.
Week 5: MANOVA
Wanneer gebruiken we MANOVA?
In MANOVA proberen we p interval variabelen zo nauwkeurig mogelijk te
voorspellen (set Y) uit één of meer nominale variabelen.
Waarom gebruiken we MANOVA?
Vaak heel natuurlijk om groepen (bestaand of experimenteel) op meer dan één
variabele/kenmerk te vergelijken, bijvoorbeeld:
Kwaliteit en kwantiteit van taakuitvoering;
Verschillende stressreacties (bijv. emoties, fysiologische metingen).
MANOVA en ANOVA
Univariaat vs. multivariaat (afhankelijk)
Één afhankelijke variabele --> (univariaat) ANOVA
Twee of meer afhankelijke variabelen --> MANOVA
Eénweg, tweeweg, etc. (onafhankelijk)
Eén onafhankelijke variabele --> éénweg (M)ANOVA
Twee onafhankelijk variabele --> tweeweg (M)ANOVA, etc.
Meerdere ANOVA’s als alternatief? Nee!
Meerdere F-toetsen --> onvoldoende controle over Type I-errors
Afzonderlijke ANOVA's negeren relaties tussen afhankelijke variabelen
Multivariate toetsen
Multivariate nulhypothese:
, Hoorcollege 5 MVDA
μ11= μ12= … = μ1 k
μ21 = μ22= … = μ2 k
μ p 1= μ p 2= … = μ pk
K = groepen/condities
P = kenmerk
Oftewel, er is geen relatie tussen sets X en Y in de populatie.
Multivariate toetsen (Wilks, Pillai’s, Hottellings, Roys)
Niet significant (p > .05): H0 wordt niet verworpen --> geen relatie tussen
sets X en Y. We zijn klaar.
Wel significant (p ≤ .05): H0 wordt wel verworpen, ergens:
- voor ten minste één afhankelijke variabele (of lineaire combinatie
daarvan),
- is er minimaal één verschil tussen (lineaire combinaties van)
groepsgemiddelden.
Ergens! Maar waar? Welke variabelen? Welke gemiddelde?
Vier manieren om verder te gaan, maar we bespreken er twee:
Protected F-approach: interpretatie van univariate F-tests en
gemiddelden.
Descriptive discriminant analysis: interpreteer posities van groepen op
discriminerende functievarianten.
MANOVA-assumpties
1. Multivariate normaliteit.
Normale verdeling van fouten voor elke afhankelijke variabele als geheel,
maar ook voor elke subset van individuen met identieke scores op de
andere afhankelijke variabelen.
Check? Is er niet, maar maak je geen zorgen. Multivariate tests zijn over
het algemeen robuust tegen schending van deze aanname (indien n > 20
voor elke groep).
2. Homogeniteit van variantie-covariantiematrices.
Gelijke varianties en covarianties in alle groepen.
Check? Gebruik Box’s M-test, maar is over het algemeen te gevoelig (test
op a = .001).
Multivariate tests zijn robuust voor ongeveer gelijke n (n max: nmin <1.5).
--> Alleen problematisch als er sprake is van p <.001 EN ongelijke
groepsgroottes. Dan bestaat er geen simpele oplossing.
Advies: als de aanname mislukt, meld dit dan, maar stop niet met het
analyseren van uw gegevens
3. Onafhankelijke errors
De error van persoon i heeft niets te maken met de error van persoon j
(voor elke i en j).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IsaN99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.