Class notes
Hoorcolleges Politiek & Maatschappij 2018
- Course
- Institution
Aantekeningen van hoorcolleges in 2018, uitgebreid en elk concept duidelijk uitgelegd.
[Show more]
Seller
Follow
djaane2011
Content preview
HC1 Woensdag 4 April 2018Inleiding politicologie
Politicologie interdisciplinair omdat je naar de politiek kijkt vanuit verschillende aspecten.
Ze kijken naar allesomvattende fenomenen.
Polis stadsstaat
Wat is politiek?
Alle zaken dat te maken heeft met stadsstaten
Filmpje 1: Lord of the flies 1990. Het gaat over een groep kinderen die na een
vliegtuigcrash op een onbewoond eiland zitten, en die samen eigenlijk opnieuw een
samenleving moeten ontwikkelen. Ze komen namelijk op een plek waar alle regels die ze
hadden wegvallen. Gaat ook echt over machtsverhoudingen, beetje representatie ook van
hoe dat was in WOII
Filmpje 2: Lost. Zelfde thema, maar dan oudere groep. Ze moeten met elkaar
samenwerken en er ontstaan conflicten, maar er zijn dus geen wetten of regels meer.
Filmpje 3: Utopia Ideale samenleving ontwikkelen. Dus weer groep mensen die met
nieuwe regels een samenleving moet opbouwen.
Hoe mensen met elkaar samenleven
Hoe mensen met elkaar beslissingen maken
- De gezaghebbende toedeling van waarden (Easton 1965)
- Who gets what, when, how (Lasswell 1936) -> verdelingsvraag
- Politiek is een mengvorm van conflict en samenwerking (Laver 1983)
- Het verzoenen van verschillende belangen (Crick 1962) -> politiek gaat erover om tot
compromissen te komen
- De kunst van het besturen (Bismarck 1884)
Allemaal niet fout, benadrukken allemaal net wat andere dingen
Meeste dingen bij elkaar: Miller (1991): “a process whereby a group of people, whose
opinions or interests are initially divergent, reach collective decisions which are generally
accepted as binding on the group, and enforced as common policy.”
- Collectieve activiteit politiek gaat altijd over groepen mensen, sociale wezens bij
elkaar
- Verschillende gezichtspunten Iedereen vindt wat anders; consensus vinden
- Gezaghebbend beleid Bindend voor iedereen, sancties als je weigert om aan de
regels te houden
- Enge definitie
Traditionele visie: alles dat met staten en de instituties van de staat te maken heeft
is beetje beperkte visie
, - Ruime definitie
Moderne visie: politiek bestaat ook buiten de grenzen van het politieke systeem in de
publieke ruimte
– Of zelfs voorbij de publieke ruimte, bijv. kijken naar bedrijven/binnen bedrijven
Overzicht
Politiek gaat altijd over groepen mensen, die groepen zijn de burgers. Daarbinnen zijn er
allerlei conflicten, verschillende waarden en belangen, allerlei breuklijnen in de samenleving
dus. Die komen vaak tot uiting bij de elites, dat zijn groepen die de burgers representeren en
de elites gaan proberen om beslissingen te nemen die uiteindelijk bindend zijn voor de
burgers in de samenleving. 3e laag is politieke systeem, de regels, wetten en procedures. Aan
de hand van dit systeem worden beslissingen genomen
Macht
Macht: mogelijkheid van de ene actor om een andere actor te laten doen wat hij/zij zelf niet
wilde (in eerste instantie)
- Geen eigenschap van een actor maar meer de relatie tussen de actoren
Gezag: macht die als legitiem wordt ervaren
- Webers drie vormen van gezag:
1.Traditioneel gezag
Respect voor traditie en gewoonte vooral heel belangrijk in premoderne tijd,
macht van koning werd als legitiem ervaren omdat dit altijd al zo was, acceptatie
omdat dit dan volgens velen wel ‘goed ging’
2.Charismatisch gezag zit in de persoon zelf, zijn capaciteit
Persoonlijkheid machthebber -> bijv. Obama of Kennedy
Veel mensen aanspreken
Kan aangewakkerd worden bijv. Noord-Korea -> de staat doet er alles aan om de
leider als een belangrijk iemand te laten zien
Heel vaak wordt charisma geplakt op mensen die succes hebben gehad.
3.Rationeel-legalistisch gezag
Respect voor de regels -> gaat om de instituties, bijv. premier heeft gezag door
zijn functie, niet door zijn persoonlijkheid of traditie
, - Lukes’ drie dimensies van macht:
1.Wie trekt aan langste eind bij een conflict?
Besluitvorming staat centraal; wie krijgt iets voor elkaar, diegene is dan machtig
Bijv. coalitie: ideeën laten voorkomen in regeerakkoord door partijen, die partijen
hebben dan meer macht in principe
2.Wie heeft controle over de agenda?
Agendasetting staat centraal
Onderwerpen niet aan de orde laten komen
3.Wie beïnvloedt voorkeuren?
Thought control staat centraal
Vormen van voorkeuren van mensen bijv. politieke propaganda -> vaak niet
democratische regimes die dit doen
Gedachte beïnvloeden
Staat en natie
Staatvorming gaat al een hele lange tijd terug, maar hoe zijn deze ontstaan? Groepen
werden steeds complexer
Thomas Hobbes: om zoiets als een staat te begrijpen, moet je je voorstellen dat er een
groep mensen zijn die niks met elkaar te maken hebben. Er zijn geen wetten geen regels
niks, iedereen is vrij om te doen en laten wat diegene wilt. Om zulke omstandigheden te
veranderen, want uiteindelijk zullen mensen toch moeten eten en drinken, waardoor er een
oorlog zou kunnen ontstaan aangezien er conflicten ontstaan omdat eten en drinken schaars
is. Een soort sociaal contract afsluiten waarbij mensen eigenlijk zeggen ik geef een deel van
mijn vrijheid aan een overkoepelend orgaan (bijv. staat) in ruil voor mijn veiligheid.
5 ‘kerneigenschappen’ van een staat
- Bestuur
- Populatie Lastig, want horen bijv. de immigranten ook bij de populatie
- Territorium in NL niet alleen NL, ook Nederlandse Antillen
- Soevereiniteit De staat neemt uiteindelijk de belangrijkste beslissing, heeft het
hoogste gezag. Ook de mate waarin andere landen het land erkennen als soevereine
staat.
- Geweldsmonopolie Als de regels van de staat niet wordt nageleefd, kan er geweld
op worden gebruikt. Niet zo simpel, in sommige landen kunnen mensen ook wapens
kopen, ook kunnen bedrijven geweldsmonopolie hebben
Nationalisme speelt ook een grote rol bij staatvorming en staten. -> je wilt dat de natie en
staat congrueren.
Een natie is een soort imagined community, een groep waarmee jij je identificeert, een
groep waarmee jij kenmerken deelt, zoals taal
Je hoeft dan niet gelijk een staat te zijn, bijvoorbeeld Koerdistan of Vlaanderen, zij zijn vaak
wel nationalistisch maar worden niet erkend als staat.
, Ook de Brexit is een voorbeeld: wilden afsplitsen van de EU, willen de besluitvorming bij de
natie houden. Groot-Brittannië is een staat, geen natiestaat meerdere naties bij elkaar.
Uitbreiding takenpakket staten
- Rokkan:
> Staatvorming
> Natievorming
> Herverdeling: verzorgingsstaat
Liberaal
Sociaaldemocratisch
Continentaal/conservatief
Mediterraan
Ideologieën
Ideologie als brede ideeën
- Ideologie is een soort van blauwdruk van hoe de samenleving eruit zou moeten zien,
zowel op gebied van politiek, economie en cultuur
Het bestaat uit 3 onderdelen:
- Visie m.b.t. nu, hoe het eruit ziet
- Visie m.b.t. straks, hoe het eruit zou moeten zien
- Visie m.b.t. hoe van nu naar straks te komen
- Veelvoorkomende overkoepelende indeling: links en rechts as.
De 3 traditionele ideologieën:
Liberalisme -> ontstaan als protest tegen de absolute heersers die er toen waren
(einde middeleeuwen)
- Individualisme, vrijheid, rationaliteit
- Klassiek liberalisme, sociaalliberalisme
- Ook idee dat de markt zoveel vrijheid heeft en niks te maken met de overheid,
economie nu heel belangrijk, is ontwikkeld over de tijd. De markt moet zijn werk
kunnen doen.
- Nachtwakersstaat
Conservatisme
- Ontstond als reactie op te grote veranderingen in de samenleving
- Traditie, pragmatisme, hiërarchie.
- Christendemocratie: deelt dezelfde waarden als het conservatisme maar legt een
nadruk op normen en waarden van Christendom, Nieuwrechts -> wordt vaak gezien
als combinatie tussen liberalisme en conservatisme
Socialisme
- Karl Marx bijv., hij wilde een communistische staat, tegenovergestelde van
liberalisme -> kapitalistische systeem weg. Is een radicale vorm van socialisme
- Gelijkheid, gemeenschap, sociale klasse
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller djaane2011. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now