Samenvatting Biologie havo 5 - Hoofdstuk 10 en 11 - Ecologie en Evolutie
0 view 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
Deze leerzame samenvatting gaat ervoor zorgen dat jij een voldoende haalt voor Biologie! Het is in makkelijk Nederlands omschreven zodat het voor jou gemakkelijker wordt om dit te begrijpen! Ook bevat deze samenvatting veel plaatjes om een beter beeld te krijgen! De leerdoelen in deze samenvatting ...
In de ecologie gaat het over hoe organismen met elkaar leven. Wie eet wie? Is er voldoende
voedsel en ruimte beschikbaar voor iedereen?
Individu:
Een enkel organisme noem je een individu.
Populatie:
Als je in een bepaald gebied alle konijnen bij elkaar optelt, praat je over een populatie konijnen.
Een populatie zijn alle organismen van dezelfde soort die voorkomen in een bepaald gebied.
Levensgemeenschap:
De konijnen leven ook samen met allerlei andere organismen in een bepaald gebied, denk aan
vossen, wormen, herten etc. Al deze organismen samen vormen een levensgemeenschap.
Ecosysteem:
Een ecosysteem zijn alle biotische en abiotische factoren bij elkaar. Je kan een klein en een groot
ecosysteem hebben. De levensomstandigheden in een ecosysteem worden bepaald door levende
(biotische) en niet-levende (abiotische) factoren
Biotisch:
Levende factoren in een ecosysteem
Abiotisch:
Niet-levende factoren in een ecosysteem
Biomen:
Als je kijkt naar grotere gebieden in de
wereld en de geografische ligging daarvan,
dan zie je dat je die kunt onderverdelen in
biomen. Biomen zijn bijvoorbeeld toendra’s,
woestijnen, regenwoud etc.
1
, Organische stoffen:
Organische stoffen zijn stoffen die door organismen zijn gemaakt. Organische stoffen zijn vaak
grote moleculen die veel energie bevatten.
Ze hebben ook altijd dezelfde elementen:
- Koolstof (C)
- Waterstof (H)
- Zuurstof (O)
Voorbeelden van organische stoffen:
Haar → wordt aangemaakt door mens en dier
Olijfolie → wordt gemaakt door de olijf boom
Citroen → wordt gemaakt door een citroenboom
Anorganische stoffen:
Anorganische stoffen zijn stoffen die niet worden aangemaakt door de organismes.
Voorbeelden hiervan:
➔ Steen
➔ IJzer
➔ Water
➔ Zand
➔ Zout
Anorganische stoffen zijn kleinere moleculen.
Heterotroof:
Heterotrofe organismen kunnen zelf geen organische stoffen maken. Mensen en dieren kunnen
zelf geen suiker maken, en daarom heten zij heterotroof (anders voedend). Mensen en dieren
hebben dus een ander organisme nodig om aan suiker te komen
Autotroof:
Autotrofe organismen kunnen zelf organische stoffen maken. Autotroof betekent: ‘zelfvoedend’,
planten zijn bijvoorbeeld autotroof. De meeste organismen verbranden suiker om aan energie te
komen, planten doen dit dus ook. Autotroof betekent dat een plant zijn eigen suiker maakt door
middel van zonlicht (fotosynthese).
Foto-autotroof:
Foto-autotrofe organismen (planten en bacteriën)
benutten daarvoor de energie van de zon
Chemo-autotroof:
Chemo-autotrofe bacteriën zijn bacteriën die energie
halen uit anorganische stoffen (steen,water,zand etc.) om
organische stoffen te maken.
Voedselketen:
Een voedselketen is eigenlijk de manier waarop we de
natuur ordenen: ‘wie eet wie?’ Een voedselketen bestaat
uit een aantal soorten achter elkaar. Dit begint altijd met een producent, bijvoorbeeld een plant
of een alg.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cheyennevannimwegen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.16. You're not tied to anything after your purchase.
