Summary
Samenvatting Leerpad B - vpki - zorgvrager met urologische problemen
- Course
- Institution
Duidelijke samenvatting!
[Show more]
Seller
Follow
linskevdb
Reviews received
Content preview
Leerpad B – vpk interventies – zorgvrager meturologisch probleem
1. oorzaken van blaasproblemen
1.1 dwarslaesie
⟹ verlamming, gevoelsuitval van de zenuwen die lopen onder de dwarslaesie,
bij dwarslaesie vervalt de normale blaasregulatie:
- Verstoord mictiepatroon: retentie
- Gevaar: stase van urine → infectie
- Door de spinale shockfase van het ongeluk zal er een slappe blaas
ontstaan
o Reflexboog van de blaas kan intact zijn (reflexblaas) maar ook beschadigd
zijn waardoor er een slappe blaas ontstaat
1.2 urineretentie
⟹ een toestand waarbij iemand niet in staat is om de blaas (volledig) te ledigen
- Symptomen: pt drinkt normaal maar toch geen urinelozing, overvulling vd blaas
met globus als gevolg, (soms) kleine urinelozing (evt. incontinentie), dysurie en
gevoel van volheid
1.3 interludium – enkele begrippen
Algemene termen Termen i.v.m. diurese Mictie Urine
Diurese (in en out van Polyurie (veel plassen) Urineretentie (wel Pyurie (pus, WBC als
drinken, transpireren, aanmaak, geen vlokken in urine)
ademen, plassen) lozing)
Urinedebiet Oligurie (aanmaak Urineresidu Hematurie (bloed in
(hoeveelheid van urine maar zeer weinig (achtergebleven urine)
dat is geplast plassen) urine in blaas)
Vochtbalans (balans van Anurie (geen aanmaak Pollakisurie (veel Glucosurie (suiker in
in en out) en lozing) aandrang, weinig urine)
plassen)
Dysurie (pijn of Ketonurie (ketonen in
brandgevoel urine)
tijdens plassen)
Algurie (pijn bij Proteïnurie (eiwitten in
plassen) urine)
Pseudo-anurie
(volledige
urineretentie)
2. anatomie
- Ureters: urineleiders naar de blaas van de nieren
- Blaas: heeft uitmonding van de ureters achteraan en heeft een klepmechanisme
dat voorkomt dat er urine terugvloeit naar de nieren → verhindering van VUR
- Urethra:
o man: is lang en prostaat ligt om urethra heen en mond uit in
de penis
o vrouw: is kort en heeft meer risico voor UWI, deze mond uit
in de vulva
2.1 blaasreflex en mictie
1
,⟹ blaasreflex is de progressieve vulling van de blaas
- Rekreceptoren: wanneer blaas vult gaan er signalen naar ruggenmerg en
hersencortex zodat je het gevoel krijgt dat hij vult.
- Reflex: contractie van de detrusorspier (gladde spier in blaaswand →
parasympathisch ZS) relaxatie van de interne sfincter (glad spierweefsel →
sympathisch ZS
- Er is controle door het mictiecentrum in de hersenstam (niet bij peuters!) en is
onder invloed van de cortex (vrije wil), die inhibeert de reflex en controle van de
externe sluitspier (skeletspierweefsel)
3. urinaire katheterisatie
⟹ katheterisatie is het inbrengen van een hol, buisvormig instrument in de urethra die in de
blaas wordt gebracht voor afvloeien van urine. Kan eenmalig of voor een langere tijd
- Short-term: 1 tot 14 à 30 dagen
- Long-term: langer dan 30 dagen aanwezig bv. bij urinaire retentie en urine-
incontinentie, op voorwaarde dat er eerst andere dingen zijn geprobeerd.
3.1 eenmalige katheterisatie
⟹ is het eenmalig inbrengen van een katheter tot in de blaas met als doel de blaas
kunstmatig te legen, staalafname of residu te verwijderen, daarna wordt de katheter direct
verwijderd → is een B2-handeling dus is op voorschrift → alsook toezicht, uitvoering en
voorbereiding van blaasinstallatie en drainage van de urinaire tractus
3.2 indicaties
- Retentie (postop)
- Pré-partum: blaas moet leeg zijn zodat tijdens persen er geen lozing is en de wonde
door de bevalling episiotomie (operatieve verwijding van schede-ingang door
insnijding perineum) kan besmet worden door urin
- Voor een chronische urinaire retentie ipv verblijfskatheter
o Frequentie: 4-6 katheterisaties/dag, zo wordt overrekking vd blaas
voorkomen en nierbeschadiging door VUR, de regelmatige drainage
voorkomt bacteriëmie en steenvorming in urine
o Gebruik bladderscan zodat je eerst kan kijken of katheterisatie nodig is
- Als alternatief ipv verblijfskatheter als er een CAUTI of bacterie aanwezig is
- Afnemen van een urinecultuur: is een bacteriologische onderzoek waar urine steriel
wordt afgenomen en moet steriel blijven want we willen weten welke ziekteverwekker
in de urine aanwezig is. Zo wordt er ook een antibiogram gedaan om te weten welke
antibiotica kan gebruikt worden als behandeling.
o Niet steriel: verzameling urine in urinaal of bedpan, midstream wordt meest
gebruikt.
o Kinderen: evt. SPC punctie, volle blaas is nodig en wordt gedaan door arts
o Vpk: katheteriseren als afnemen midstream niet gaat (ouderen, dementen,..
- Bepalen van het residu indien er geen bladderscan is
- Voorbereiding op blaasspoeling of instillatie
- Alternatief: blaaspunctie (kinderen voor staal)
3.3 tegenindicaties
⟹ beste is géén katheter, omdat risico op UWI of CAUTI hoog is. Daardoor wordt er eerst
gekeken naar de situatie waarin pt zich bevindt. Bij het zelf-katheteriseren moet je natuurlijk
2
, de nodige cognitieve en motorische vaardigheden bezitten om zichzelf niet in gevaar te
brengen
- Aandacht voor bloed via meatus of hematurie, dit kan zijn door een kwetsuur in de
gang van de urethra bv. bij een bekkenfractuur. Wanneer je dan zou katheteriseren
ga je het verergeren en aanleiding geven tot een fausse route → hier wordt er eerst
naar arts gebeld, cytoscopie gedaan of de urethra al dan niet intact is
3.4 bewaring van een urinestaal
⟹ type 2 staal in de koelkast → omdat bacteriën die UWI veroorzaken bestand zijn tegen
koude temperaturen → waarom niet kamertemperatuur?
- Andere (niet UWI veroorzakende bacteriën) kunnen de UWI-veroorzakende
overgroeien waardoor je een vals negatief staal krijgt
3.5 eenmalige katheterisatie of intermittente – de procedure
- Materiaal: de katheter zelf, steriel water voor intiem toilet, glijmiddel (bij mannen),
katheterisatieset, opvangrecipiënt, niet-steriele-en steriele handschoenen
o Maat of charriére: buitenmaat van de katheter, ideaal is de PVC type CH16,
het is eenmalig verpakt en heeft een vervaldatum
>20: dubieus
<12: knikking mogelijk
Soort kathetermateriaal: PVC, hydrofiel (minder aanzet tot irritatie
urethra en geven meer tevredenheid → geen bewijs minder
bacteriëmie
PVC: korte, lange en de Tiemann-katheter (kan gemakkelijker
langs prostaat door de bocht)
Pro: goedkoop, voor eenmalig, grote interne diameter met een
afgeronde top
Contra: stugger materiaal en niet flexibel
Soort lengte: eenmalige korte voor de vrouw, eenmalig lang
voor vrouw en man en Tiemann katheter voor de man
Tiemann: heeft gebogen top zodat de katheter de blaas kan
ingaan door passeren van de prostaat, blaasspasmen is nihil
- Welke methode? No touch of klassieke methode
o Droge katheter: voor de klassieke methode, al dan niet met glijmiddel
o Vette katheter: de no touch methode waar er al glijmiddel aan zit
- Mogelijke complicaties:
o kan zijn door kathetertype, procedure, al dan niet ontsmetten intiem,
hergebruik katheters en hoe men UWI herkent
3.5.1 glijmiddel
⟹ heeft enkele voorwaarden
- Antiseptisch
- Licht verdovend om gevoel katheterisatie te verminderen
- Eenmalige verpakking
- Contacttijd respecteren (30sec)
- Minimum 11ml
- Soorten: Instillagel, KY-gel, endogel en slaolie
- bij wie? Steeds bij mannen, bij de vrouw is dit op vraag bv. bij eerste keer
katheterisatie en postmenopauzale vrouwen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller linskevdb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now