Europees recht
Inleiding Europees recht
Het internationale recht regelt de betrekkingen tussen staten. Binnen het
internationale recht zijn alle staten gelijk aan elkaar. De afspraken die
staten op basis van het internationaal recht met elkaar maken, worden in
verdragen vastgelegd.
Instellingen van de Europese Unie
De Europese Unie bestaat uit een aantal instellingen.
Het Hof van Justitie (art. 19 VEU en art. 251- 281 VWEU)
Het Hof van Justitie van de Europese Unie is er om als onafhankelijke partij
het Europees recht uit te leggen en om geschillen op te lossen. Het Hof
van Justitie bestaat uit het Hof en het Gerecht. Het Hof is de hoogste
instantie van de Europese Unie en heeft een rechtsbeschermende taak.
Elke lidstaat brengt één rechter in. Het Hof wordt bijgestaan door een
advocaten- generaal.
De belangrijkste taak van het Hof is zorgen voor de rechtsbescherming
van burgers, bedrijven en de lidstaten en instellingen van de Europese
Unie. Bij het Hof kan er beroep worden ingesteld tegen
wetgevingshandelingen van een instelling van de Unie
(vernietigingsberoep) en kan er een procedure gestart worden als
lidstaten zich niet aan de verdragen houden (art. 263 VWEU, de
verdragsschendigsprocedure). Het vernietigingsberoep wordt gedaan als
een procedure niet correct is doorlopen of als een burger/bedrijf het niet
eens is met een verordening of besluit. Als een burger een
vernietigingsberoep wil instellen tegen een Europese verordening of
besluit, dan is de nationale rechter niet bevoegd. De
verdragsschendingsprocedure houdt in dat het Hof bevoegd is om
geschillen tussen lidstaten onderling en tussen een lidstaat en een
instelling op te lossen.
Omdat een nationale rechter geen expert is in het Europees recht, is er
hem de mogelijkheid om een vraag aan het Hof voor te leggen. De zaak
wordt dan geschorst en wanneer de vraag beantwoord is door het Hof, dan
kan de zaak opgelost worden (art. 267 VWEU, prejudiciële procedure). De
prejudiciële procedure is er om ervoor de zorgen dat het Europees recht
op een gelijkwaardige manier wordt uitgelegd en dus niet elke rechter er
zijn eigen interpretatie aan kan geven. Als het Hof de rechtsvraag heeft
beantwoord, dan moeten alle rechters zich houden aan de uitleg van deze
vraag.
De Europese Raad (art. 15 VEU en art. 235- 236 VWEU)
De Europese Raad is de hoogste instelling binnen de EU. Deze instelling
sluit de verdragen/beleidslijnen of wijzigt deze. De Europese Raad voert
geen wetgevingstaak uit, maar bepaalt dus wel de grote beleidslijnen en
prioriteiten van de EU.
,De Europese Commissie (art. 17 VEU en art. 244- 250 VWEU)
De Europese Commissie heeft een wetgevende, controlerende en
uitvoerende taak. De Europese Commissie vertegenwoordigd de EU
internationaal gezien.
De Raad van de Europese Unie (art. 16 VEU en art. 237- 243 VWEU)
De Raad van de Europese Unie heeft een begrotingstaak en is
medewetgever samen met het Europees Parlement.
Het Europees Parlement (art. 14 VEU en art. 223- 236 VWEU)
Het Europees Parlement heeft een goedkeuringstaak (voor de begroting)
en zorgt voor de benoeming en de politieke controle van de Commissie.
Het Europees Parlement is ook een medewetgever samen met de Raad.
Het primair Europees recht
Het primair Europees recht bestaat uit de VEU, de VWEU en het Handvest
van de Grondrechten. Het primair Europees recht komt tot stand doordat
de lidstaten van de EU een verdrag sluiten. Het primair recht gaat over de
bevoegdheden (de bevoegdheden van de instellingen en de rechtsbasis
voor nadere regelgeving), over de procedures en over de materiële
bepalingen (rechten en plichten van burgers).
Verdragsartikelen
De verdragen bestaan uit hoofdstukken en afdeling waarin verschillende
zaken zijn geregeld., zoals procedures of de bevoegdhedenverdeling.
Sommige artikelen zijn niet specifiek geformuleerd, deze zijn verder
uitgewerkt in het secundaire Europees recht. Specifieke uitwerkingen van
verdragsartikelen hebben altijd voorrand op het verdrag zelf (dus
bijzondere wet gaat voor de algemene wet).
Het Handvest van de Grondrechten
In het Handvest van de Grondrechten zijn alle grondrechten opgesomd die
in de EU van toepassing zijn. Het Handvest is onderdeel van het primaire
Unierecht en heeft dezelfde status als het VEU en het VWEU.
Het secundair Europees recht
Het secundair Europees recht bestaat uit de richtlijnen, de verordeningen
en de besluiten (art. 288 VWEU). Het secundaire recht wordt gemaakt
door de instellingen van de EU. Dit gebeurd volgens de voorgeschreven
wetgevingsprocedure. Het secundaire recht is een uitwerking van het
primaire recht.
, Doorwerking van het Europees recht
Bij de doorwerking gaat het over hoe Europees recht werkt binnen het
nationale rechtssysteem. Doorwerking bestaat uit het beginsel van
rechtstreekse werking (directe werking) en het beginsel van voorrang.
Het beginsel van rechtstreekse werking
Het beginsel van rechtstreekse werking houdt in dat een burger een
beroep kan doen op een regel van het Europees recht voor de nationale
rechter. Iemand kan dus voor de Nederlandse rechter beroep doen op een
artikel uit het Europees recht. Dit beroep kan worden gedaan als er aan de
voorwaarden van rechtstreekse werking is voldaan. De voorwaarden zijn
afhankelijk van wat voor soort Europees recht het is.
Voorwaarden rechtstreekse werking van verdragsartikelen (VWEU en VEU)
Verdragsartikelen hebben een directe werking als:
- Het artikel moet geschikt zijn voor directe werking. Het artikel moet
dus een recht of plicht bevatten waar de burger zich op kan
beroepen.
- Het artikel moet voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk zijn. De
bepaling moet duidelijk genoeg zijn voor de rechter om toe te
passen en er moet geen nadere regelgeving nodig zijn om het recht
of plicht in te roepen.
Voorwaarden rechtstreekse werking van verordeningen
Verordeningen hebben geen nadere criteria waarnaar gekeken moet
worden, omdat verordeningen doorgaans een rechtstreekse werking
hebben. Dit blijkt uit het feit dat ze rechtstreeks toepasselijk zijn.
Voorwaarden rechtstreekse werking van besluiten
Besluiten zullen over het algemeen gericht zijn tot adressanten, zij kunnen
zich in ieder geval direct op het besluit beroepen.
Voorwaarden rechtstreekse werking van richtlijnen
Richtlijnen moeten binnen een bepaalde termijn omgezet worden in het
nationale recht. Er zijn dus twee situaties waar de rechtstreekse werking
mee te maken heeft.
- De richtlijn is goed omgezet binnen de termijn. De rechtstreekse
werking is hierbij niet aan de orde, de burger hoeft geen beroep te
doen op de richtlijn maar kan dus gewoon op het nationale recht.
- De richtlijn is niet goed omgezet binnen de termijn. De rechtstreekse
werking is mogelijk onder bepaalde voorwaarden:
De omzettingstermijn moet verlopen zijn,
De richtlijn moet niet goed omgezet zijn,
De richtlijnbepaling is geschikt voor rechtstreekse werking,
De richtlijnbepaling is voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk,
Het moet gaan om verticale rechtstreekse werking (dus om
een beroep ten opzichte van de overheid).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sirienmehanna. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.38. You're not tied to anything after your purchase.