H1
Tijd is van waarde en heeft daarom en prijs: de rente is voor iedereen gelijk; algemene
prijs van tijd. De rente komt tot stand op de vermogensmarkt. De hoogte van de rente
wordt sterk beïnvloed door de reporente (= minimale rente waarvoor banken geld kunnen
uitlenen), ook wel refirente genoemd: het rentepercentage waartegen banken geld kunnen
lenen bij de centrale bank.
Sparen levert rente op: in ruil voor de tijd dat de consument zijn geld op de bank zet, betaalt
de bank rentes. Een consument die spaart, stelt de aankoop uit. Dit verschuiven van
consumptie door de tijd heet intertemporele substitutie.
Iemand die spart, loopt consumentensurplus mis. Het ongemak dat een consument
ondervindt als hij de consumptie uitstelt, is de individuele prijs van tijd. Tegenover dit
ongemak staat de rente die de consument krijgt.
De individuele prijs verschilt van persoon tot persoon:
De individuele prijs van tijd is voor een ongeduldige consument hoog zij zijn minder geneigd
om te sparen.
Een consument kan consumptie ook vervroegen; toekomstige consumptie wordt verschoven
naar het heden. Er wordt geconsumeerd op het moment dat de consument er nog geen geld
voor heeft lenen
Inflatie zorgt ervoor dat de koopkracht van geld daalt. Een belangrijke reden voor het
ontstaan van inflatie is de groei van de maatschappelijke geldhoeveelheid: hoe meer geld er
in omloop komt, hoe hoger de prijzen na verloop van tijd zullen zijn.
Als de ECB de rente verlaagt, is het voor banken minder aantrekkelijk om hun geld op een
spaarrekening te zetten. Het veranderen van de rente door de ECB is een voorbeeld van
monetair beleid. Met dit beleid proberen centrale banken de economie te beïnvloeden.
Verlaging rente +economische activiteit.
Inflatie gaat over % veranderingen. Er bestaat een hulpmiddel voor het werken met %
veranderingen: indexcijfers.
Prijsindexcijfer vergelijkingsjaar = prijs van product in vergelijkingsjaar ÷ prijs van product in
basisjaar.
De berekening van inflatie:
1. Bepaling van het goederenmaandje
De producten en diensten waar een gemiddeld gezin geld aan uitgeeft
2. Bepaling van de wegingsfactoren
De uitgave aan een product of dienst als % van de totale uitgaven
3. Omzetting van prijzen in indexcijfers
4. Berekening van consumentenprijsindex (CPI)
5. Berekening van verandering in de CPI
, CPI = w1 x p1 + w2 x p2 + … + wn + pn
Het algemene prijspeil kan ook dalen = deflatie.
Een spaarder die geld op zijn bank zet, krijgt daarvoor rente. Als % van het spaargeld is deze
opbrengst het rendement op het ingelegde spaargeld.
Rendement = (inversteringsopbrengst ÷ investering) x 100%
De rente die de bank uitkeert op spaargeld, is het nominale rendement. Hierbij wordt geen
rekening gehouden met inflatie.
Bij de berekening van reële rente wordt wel rekening gehouden met inflatie.
Indexcijfers kunnen de berekening van het reële rendement vergemakkelijken. Daarvoor
moet eerst het nominale spaarbedrag worden omgezet in een indexcijfer.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lottepk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.91. You're not tied to anything after your purchase.