Samenvatting School- en Pedagogische Psychologie - Toegepaste Psychologie
17 views 1 purchase
Course
School- En Pedagogische Psychologie
Institution
Thomas More Hogeschool (tmhs)
In dit document vind je mijn samenvatting van het vak School- en Pedagogische Psychologie. Dit vak wordt gegeven in de studie Toegepaste Psychologie (fase 2) aan de Thomas More Hogeschool. De samenvatting is gebaseerd op de lessen en de slides. Ik ben elke les aanwezig geweest. Aan de hand van deze...
Een verstandelijke beperking is heel breed, het heeft verschillende kenmerken en niveaus
Mensen met een verstandelijke beperking kunnen veel van elkaar verschillen
2. Criteria
Stelling: de diagnose ‘verstandelijke beperking’ geeft aan dat de persoon voornamelijk ernstige
tekorten op cognitief vlak vertoont → fout, er zijn steeds tekorten op cognitief vlak en op vlak van
sociaal aanpassingsgedrag
2.1 Internationaal: DSM 5
Ontwikkelingsstoornissen
met biologische basis
Een intellectuele handicap kan je nog onderverdelen in 3 zaken:
Wanneer je als bachelor tp werkt in het werkveld van SPP mag je een aantal diagnoses stellen →
zwakbegaafdheid, verstandelijke beperking, algemene ontwikkelingsvertraging, dyslexie en
dyscalculie
Bij andere ontwikkelingsstoornissen mogen we geen diagnose stellen, maar mogen we wel screenen
(kijken of iemand aan de kenmerken voldoet en doorverwijzen)
1
,2.1.1 Criteria DSM 5
1. Significante beperkingen in het intellectuele functioneren
Intelligentie functioneert 2 standaarddeviaties onder het gemiddelde of lager (IQ van 70 of lager)
Zwakbegaafdheid ligt 1SD onder het
gemiddelde
Deze stoornissen hebben dus allemaal dezelfde kenmerken, alleen verschilt het standaarddeviatie
2. Significante beperkingen in de adaptieve vaardigheden
Mate waarin men beantwoordt aan de eisen van persoonlijke onafhankelijkheid en sociale
verantwoordelijkheid, rekening houdend met leeftijd en cultuur
Sociaal aanpassingsgedrag scoort 2 standaarddeviaties onder het gemiddelde of lager
- Praktische vaardigheden: functioneren in het dagelijks leven, instrumentele activiteiten,
vaardigheden mbt werk, vermijden/voorkomen van gevaar (bv. met mes en vork eten, naar de wc
kunnen gaan, jezelf kunnen verplaatsen in het verkeer, kunnen omgaan met geld)
- Conceptuele vaardigheden: taal, lezen, schrijven, rekenen, geldbegrip, begrip van tijd en ruimte (bv.
met gsm kunnen werken, de klok kunnen lezen)
- Sociale vaardigheden: interpersoonlijk contact, vermijden van slachtofferrol, zich aan de regels
houden, verantwoordelijkheidsbesef
Wanneer 1 van de 3 categorieën uitvalt, kunnen we spreken van een verstandelijke beperking op
vlak van adaptieve vaardigheden
3. Zowel de intellectuele beperkingen als de beperkingen in adaptief gedrag moeten duidelijk worden
tijdens de ontwikkelingsperiode (0-18 jaar)
Als iemand pas kenmerken vertoont op latere leeftijd spreken we van een niet-aangeboren
hersenletsel (NAH)
2
,Aandachtspunten criteria DSM 5:
- Context van leeftijd en cultuur (we verwachten niet hetzelfde van een 6 jarige als van een 13 jarige)
- Taal, socio-culturele achtergrond en andere stoornissen
- Doel: ondersteuningsbehoeften in kaart brengen (diagnose is nooit het einddoel)
2.2 Nationaal: Protocol Prodia
Protocol voor zwakbegaafdheid en een verstandelijke beperking
2.2.1 Criteria Protocol Prodia
1. Intelligentiecriterium
2. Criterium sociaal aanpassingsgedrag Hetzelfde als bij de DSM 5
3. Ontwikkelingscriterium
4. Procescriterium: je mag pas een diagnose opstellen als je de cliënt voor een langere tijd hebt
opgevolgd, het mag niet gaan over een eenmalige momentopname
Examenvraag
Welk criterium voor de diagnose verstandelijke beperking vind je niet terug in het protocol van
Prodia bij vermoeden van zwakbegaafdheid en verstandelijke beperking?
a) Er is een tekort aan zelfredzaamheid → ≠ synoniem van adaptieve vaardigheden
b) Verstandelijke beperking is een ontwikkelingsprobleem
c) De conclusie is het resultaat van procesdiagnostiek
d) Alle bovenstaande antwoorden zijn criteria voor de diagnose verstandelijke beperking in het
protocol van Prodia
3. Comorbiditeit en differentiaaldiagnostiek
3.1 Comorbiditeit
Het samen voorkomen van verschillende stoornissen
Wanneer je een diagnose wilt stellen is het ook belangrijk dat je de comorbiditeit aftoetst
3.2 Differentiaaldiagnostiek
Een verstandelijke beperking kan soms ook op een andere stoornis lijken (psychische problematiek,
ASS, taalontwikkelingsstoornis), belangrijk om een onderscheid te maken
3
, 4. Etiologie
Wat is de oorzaak van een verstandelijke beperking?
De oorzaak is altijd complex en multifactorieel → er is nooit 1 oorzaak, combinatie van verschillende
factoren (de oorzaak wordt niet door ons bepaald, maar door een dokter of een psychiater)
We onderscheiden hierbij 2 zaken:
Aard:
- Biologische factoren: erfelijkheid
- Sociale factoren: een verstandelijke beperking komt meer voor in gezinnen met een laag sociaal-
economische status
- Gedragsfactoren (bv. moeder heeft gerookt tijdens de zwangerschap, mishandeling)
- Opvoedings- en onderwijsfactoren (bv. kinderen krijgen niet de kans om te leren, op jonge leeftijd
moeten gaan werken)
Moment:
- Prenataal: tijdens de zwangerschap
- Perinataal: tijdens de geboorte
- Postnataal: bij een zwaar trauma als baby (bv. mishandeling)
5. Prevalentie
Hoe vaak komt een verstandelijke beperking voor?
Afhankelijk van leeftijd, geslacht, niveau van verstandelijke beperking en sociaal-economische status
6. Diagnostiek
7. Begeleiding
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenboogers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
