Financiële zelfredzaamheid
Paragraaf 1: studeren is investeren
Kunnen:
De keuze voor een opleiding beargumenteren met financiële en niet-financiële overwegingen.
Uitleggen dat een opleiding een investeringsvraagstuk is.
Het belang van een opleiding voor het individu en de samenleving noemen.
De voor- en nadelen van zich wel of niet verzekeren uitleggen.
Het onderscheid tussen een levensverzekering en een schadeverzekering noemen.
De schattingen over de inkomens lopen uiteen en zijn mede afhankelijk van de soort opleiding, van
vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, het aantal jaren werkervaring, etc. overeind blijft dat een
opleiding een positieve invloed heeft op het individuele inkomen. Studeren moet dan ook gezien
worden als een investering in jezelf. Je stopt tijd, geld en energie in het volgen van een opleiding in
de verwachting dat je daar later de vruchten van kunt plukken. Maar studeren is niet alleen
belangrijk voor het individu, ook de samenleving is daar zeer bij gebaat.
Bij de keuze voor een vervolgopleiding spelen diverse factoren een rol zoals zich aangetrokken
voelen tot de opleiding, interesses en talenten van de scholier, het arbeidsmarktperspectief en de
beloning.
Schadeverzekeringen en levensverzekeringen
Een zorgverzekering is een voorbeeld van een schadeverzekering. Een zorgtoeslag is een
tegemoetkoming van de overheid in de kosten van de zorgverzekering. Een schadeverzekering stelt
de verzekerde schadeloos bij het optreden van een verzekerd risico. Andere voorbeelden van
schadeverzekeringen: inboedelverzekering (verzekert tegen schade aan je spullen door brand, water,
inbraak of storm), de opstalverzekering (verzekert de woning tegen schade door brand, storm en
inbraak. Deze verzekering is verplicht voor iedereen die een koopwoning met hypotheek heeft), de
reisverzekering, de arbeidsongeschiktheidsverzekering, de aansprakelijkheidsverzekering voor
particulieren (AVP) (verzekering die de verzekerde beschermt tegen het risico van aansprakelijkheid.
De AVP vergoedt letselschade en zaakschade die door de verzekerde wordt veroorzaakt) en de
autoverzekering. Het verschil met ‘gewone’ schadeverzekeringen is dat de zorgverzekering verplicht
is voor iedereen.
Naast de schadeverzekeringen verkopen de meeste verzekeringsmaatschappijen ook
levensverzekeringen. Een levensverzekering heeft te maken met het leven en het overlijden van een
persoon. Er zijn levensverzekeringen die een bepaald vast bedrag aan de nabestaanden uitkeren bij
het overlijden van de verzekerde, als deze ter dekking van de begrafenis is noem je dat een
uitvaartverzekering. Ook zijn er levensverzekeringen die vanaf een bepaalde datum een uitkering
verstrekken als aanvulling op de AOW en/of het pensioen, deze noem je de lijfrenteverzekering. Een
lijfrenteverzekering keert gedurende een vooraf overeengekomen periode of levenslang telkens
eenzelfde bedrag uit aan de verzekerde. Een levenslange lijfrenteverzekering verzekert het
zogenaamde langlevenrisico. Een ander veel voorkomende levensverzekering is de
overlijdensrisicoverzekering, dit is een verzekering voor het risico op overlijden.
Paragraaf 2: Lenen
Kunnen:
Adviseren over financiële keuzes met betrekking tot lenen.
De financiële gevolgen van krediet voor de kredietnemer noemen.
De periodieke interestbedragen, de periodieke aflossingsbedragen en de schuldrest bij de
vormen van consumptief krediet berekenen.
De interest op basis van enkelvoudige interest berekenen.
,Het consumptief krediet
Een consumptief krediet is een door de consument afgesloten lening voor consumptieve doeleinden.
Hiervoor ga je meestal naar de bank. Hier kun je geld lenen tegen een bepaald interestpercentage
(=rentepercentage) en moet je de lening meestal in termijnen terug betalen.
Als je geld leent, ben jij de geldnemer ook wel de kredietnemer genoemd. De bank die het geld
verschaft, is de geldgever. De bank is dan de uitlener van het geld en wordt daarom ook wel
kredietverschaffer, kredietverstrekker of kredietgever genoemd. De totale kosten van een krediet,
de zogenaamde kredietkosten, bestaan uit het totaal terug te betalen bedrag min het geleende
bedrag. Naast de rente die je moet betalen, horen ook kosten als afsluitkosten van een lening,
verzekeringskosten, administratiekosten, etc. tot de kredietkosten van een lening.
Er zijn diverse vormen van consumptief krediet: de persoonlijke lening, het doorlopend krediet,
huurkoop en koop op afbetaling.
De persoonlijke lening
De persoonlijke lening is een lening aan een consument voor de aanschaf van duurzame
consumptiegoederen. De grootte van de lening is afhankelijk van je inkomen, je huur- of woonlasten
en overige financiële verplichtingen.
De vaste maandlasten bestaan uit een aflossingsbestanddeel en een rentebestanddeel. Samen
vormen het aflossingsbestanddeel en het rentebestanddeel de annuïteit. Een annuïteit is een
periodiek gelijkblijvend bedrag. Iedere maand betaal je dus eenzelfde bedrag. Omdat je maandelijks
een bedrag aflost, wordt de schuld geleidelijk aan kleiner en betaal je minder rente waardoor je weer
meer kunt aflossen. Naarmate de looptijd van de lening verstrijkt, wordt het aflossingsbestanddeel
van de annuïteit steeds groter en het interestbestanddeel kleiner.
Het doorlopend krediet
Een doorlopend krediet is ook een consumptief krediet. Met de kredietverschaffer spreek je vooraf
een kredietlimiet af, dat is het maximale te lenen bedrag. Meer geld opnemen dan de kredietlimiet is
niet toegestaan, minder wel. Je betaalt alleen rente over het opgenomen bedrag. Aflossen, dus
terugbetalen, kan op ieder moment. Bedragen van het doorlopend krediet die je aflost, mag je ook
weer opnemen. Bij een doorlopend krediet kun je ook aflossen in termijnen. De rente van een
doorlopend krediet is variabel.
Huurkoop en koop op afbetaling
Bij huurkoop wordt een krediet verstrekt voor de aanschaf van duurzame consumptiegoederen.
Vooral bij impulsaankopen wordt deze kredietvorm toegepast. Bij huurkoop worden vooraf de
looptijd van de lening, de rente en de aflossingen in een contract vastgelegd. In feite huur je,
gedurende de looptijd van de lening het product.
Bij koop op afbetaling wordt ook krediet verstrekt voor de aanschaf van duurzame
consumptiegoederen. Het is een variant van huurkoop. Wanneer je iets koopt op afbetaling word je
meteen eigenaar van het product. Bij huurkoop is dat juist niet het geval, zolang je nog niet alles hebt
betaald, blijft de verkoper eigenaar van het product.
Het grote voordeel van huurkoop op afbetaling is dat je nu iets kunt kopen zonder over geld te
beschikken. Het nadeel bij beide kredietvormen is dat je een hoge(re) rente moet betalen en je soms
jaren vast zit aan termijnbetalingen, zeker in vergelijking met een doorlopend krediet dat je op ieder
moment mag aflossen.
Enkelvoudige interest
Wanner de interest (rente) wordt berekend over het oorspronkelijke kapitaal of de schuld in een
bepaalde periode spreken we van enkelvoudige interest.
, Bij samengestelde interest wordt de interest berekend over de hoofdsom plus de bijgeschreven
interest uit eerdere jaren, ook wel rente over rente. Zowel bij enkelvoudige interest als bij
samengestelde interest is het genoemde interestpercentage, tenzij anders vermeld, op jaarbasis.
Bij het afsluiten van een lening is er meestal sprake van enkelvoudige interest. Bij sparen heb je
meestal te maken met samengestelde interest.
Paragraaf 3: kopen of huren
Kunnen
De keuze voor het huren of kopen van een woonhuis financieel analyseren.
De fiscale gevolgen van hypothecair krediet analyseren.
De verplichtingen van de huurder noemen en de financiële gevolgen ervan voor de huurder
uitleggen.
De verschillen tussen consumptief krediet en hypothecair krediet noemen.
Huren
Als huurder heb je rechten en plichten. Om te beginnen met de plichten, als huurder moet je op tijd
de huur betalen en de woning als een goede huurder gebruiken. De huurder moet noodzakelijke
reparaties toestaan en moet zelf het dagelijkse onderhoud verrichten.
Voor het opzeggen van de huur door de huurder geldt een opzegtermijn gelijk aan de
betalingstermijn van de huur. Het opzeggen van de huur moet schriftelijk met een aangetekende
brief plaatsvinden. Bij het verlaten van de woning moet de huurder de woning in de originele staat
opleveren.
De huurder heeft rechten op woongenot en privacy. Als huurder geniet je huurbescherming. Een
verhuurder kan niet zomaar de huur opzeggen. Alleen met toestemming van de rechter kan de
verhuurder de huurovereenkomst beëindigen.
Het kopen van een woning
Voor het kopen/verkopen van een woning is het raadzaam om een makelaar in te schakelen. Een
makelaar bemiddelt of voor de verkopende partij of voor de kopende partij, maar nooit tegelijkertijd
voor beide partijen. Voor de diensten van een makelaar moet je de zogenaamde courtage betalen.
Deze bedraagt 1 à 2% van de aankoopsom.
Soms kan het verstandig zijn om een taxateur in te schakelen. Een taxateur is een onafhankelijk,
erkend en ter zake kundig persoon die een inschatting maakt van de waarde van de woning.
Het afsluiten van een hypotheek is een belangrijke financiële beslissing omdat het over veel geld gaat
en je er voor een lange periode aan vastzit. Een hypotheekadviseur geeft advies over de kosten,
rentepercentages, aflossingsverplichtingen, looptijd etc. van de verschillende hypotheekaanbieders.
Bij de koop van een huis ben je als koper verplicht om een notaris in te schakelen. Die is als enige
bevoegd om een notariële akte op te maken. Het gaat hierbij om de eigendomsakte en de
hypotheekakte.
Huren of toch kopen?
Het voordeel van huren is vaak het nadeel van kopen en omgekeerd. Terwijl de woonlasten bij een
eigen woning min of meer stabiel blijven, heb je als huurder ieder jaar te maken met een
huurverhoging. Een woning kopen kan vrij snel maar voor het huren van een woning sta je soms
jarenlang op een wachtlijst. Het risico van kopen is veel groter dan het risico van huren. Als je als
koper je hypotheekverplichtingen niet meer kunt nakomen, kan de bank je woning verkopen en uit
de opbrengst de schuld voldoen. En bij een gedwongen verkoop van de woning kun je met een grote
restschuld komen te zitten als de verkoop van het huis minder opbrengt dan de waarden van de
schuld. Als huurder van een woning geniet je wettelijke huurbescherming. Dit betekent dat het
huurcontract voor onbepaalde tijd is en dat de verhuurder het huurcontract pas kan beëindigen met
instemming van de huurder.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmapeerboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.37. You're not tied to anything after your purchase.