Summary
Materieel Strafrecht samenvatting II
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van het studieboek Materieel Strafrecht, origineel door C. Kelk. Deze samenvatting mist alleen de hoofdstukken 5, 8 en 9.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: marcobr17 • 8 year ago
Seller
Follow
Boom
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 Essentialia van het Nederlandsestrafrecht
1.1 Het karakter van ons strafrecht: de oorsprong en definitie van
het materiële strafrecht
1.1.1 Wat is strafrecht?
Wanneer wij over strafrecht spreken, hebben wij uitsluitend het oog op het ius
puniendi, het recht van de overheid om burgers te straffen op grond van
normschendingen. Wat het publieke strafrecht nu juist wil nastreven is het
voorkomen van ongerichte wraak en dus het voorkomen van eigenrichting, dat wil
zeggen dat de burgers onderling voor eigen rechter zouden gaan spelen en daarbij
de grenzen van het toelaatbare overschrijden.
Volgens velen is de belangrijkste functie het bewaken van veiligheid en het orderlijk
verloop van de samenleving door bepaalde schadelijke en gevaarlijke mensen
gedragingen tegen te gaan door middel van vervolging en bestraffing. Dit is het
rechtsgebied, dat regelt a) welke gedragingen onder welke omstandigheden
strafbaar zijn, b) waaruit de straffen bestaan en c) onder welke voorwaarden het
strafrecht mag worden toegepast. Het materiële strafrecht bepaalt of, wie en hoe er
gestraft kan worden. Het formele strafrecht regelt hoe de staat door middel van zijn
organen het recht tot straffen en strafoplegging doet gelden en omvat dus het
strafproces. Bepalend voor de strafrechtelijke werkelijkheid is niet alleen de
structuur, maar ook de cultuur van het strafrecht.
1.1.2 De geest van ons Wetboek van Strafrecht
Een groeiende behoefte werd gevoeld aan een nationaal wetboek. Het kent geen
driedeling, maar een tweedeling van strafbare feiten. Het werd tenuitvoergelegd
volgens een cellulair stelsel, zodat de zwaarte van de straf niet alleen zoveel
mogelijk in overeenstemming met de zwaarte van het begane delict zou kunnen
worden afgewogen, maar ook in beginsel voor alle veroordeelden hetzelfde zou zijn.
Daderschap, wederrechtelijkheid, schuld en causaliteit, alle kernbegrippen in ons
strafrecht, zijn niet wettelijk geregeld maar zijn door de jurisprudentie ontwikkeld. Het
Nederlands strafrecht wordt als humaan gezien, wat komt door de bemoeienis van
de reclassering en door het opportuniteitsbeginsel. De vergelding is weliswaar de
grondslag van de straf en bepaalt daarvan de proportionaliteit. Alles wat onder de
werking van het Algemeen Deel van het wetboek valt, noemen we: het commune
strafrecht.
1.1.3 Het ultimum remedium-karakter van het strafrecht
, Onze strafrechtscultuur wordt traditioneel getekend door terughoudendheid. Het
strafrecht wordt als 'ultimum remedium', het uiterste redmiddel, bestempeld. Een
straf is eigenlijk een opzettelijk (door de overheid) aan de burger toegebracht leed op
grond van een normoverschrijding. Voordat de strafrechtelijke weg mag worden
ingeslagen, zal de wetgever eerst naar andere wegen moeten zoeken om door
mensen veroorzaakt onrecht of onheil tot een oplossing te brengen, bijvoorbeeld
door middel van het civiele recht, het bestuursrecht, het tuchtrecht of langs para-
juridische wegen. Absolute criteria zijn die criteria op grond waarvan in onze tijd en
in onze samenleving strafbaarstelling per se achterwege moet blijven. De relatieve
criteria vervullen daarentegen de rol van gevaartekens, dus van negatieve indicaties
voor strafbaarstelling (pagina 12 en 13, Kelk). Het strafrecht is er in de eerste plaats
niet op gericht om de aangerichte schade of het geschiede onheil te herstellen of
ongedaan te maken. Het strafrecht maakt onheil in indirecte zin ongedaan door
middel van tegemoetkomen aan vergeldingsbehoeften en door het apaiseren van
ontstane onrust en geschoktheid.
1.1.4 Rechts- en wetsdelicten; misdrijven en overtredingen
Misdrijven worden aangeduid als rechtsdelicten. Het omvat de strafbaarstelling van
de schending van een norm, welke de samenlevingsgenoten reeds in hun opvoeding
hebben geïnternaliseerd en die behoort tot de normen, die een eerste vereiste voor
een fysiek en psychisch leefbare maatschappij vormen. De strafwet verbindt straf
aan de schending van een rechtsnorm, welke reeds als zodanig in de samenleving
van kracht is en wellicht op andere rechtsterreinen handhaving vindt. Overtredingen
worden aangeduid als wetsdelicten. Het omvat de strafbaarstelling van de schending
van normen, die een veel oppervlakkiger karakter hebben, namelijk in de eerste
plaats de ordening van de samenleving te ondersteunen, maar die niet zo diep
ingrijpen in de gewetensfunctie van de mens als mens. Een verschil hiertussen is dat
in de omschrijving van de misdrijven, altijd een bestanddeel dat het opzet of de
schuld uitdrukt is opgenomen en dat dit bij overtredingen juist in beginsel ontbreekt:
het gaat daarbij in de eerste plaats om de gedraging.
1.1.5 Het strafrecht en de materiële normen
Tot wie richt zich de strafwet? Wie is de normadressaat van de strafwet? Een
strafbepaling bestaat uit twee delen: de delictsomschrijving (de gedragsnorm, de
materiële norm, richt zich tot de burgers) en de sanctienorm (richt zich tot burgers,
wetgever en rechter). Bij sanctierecht zou het eigene van het strafrecht uitsluitend de
sanctienorm zijn. In de delictsomschrijving is niet zelden een fragmentarische
normschending neergelegd, dat wil zeggen dat slechts een gedeelte van alle
denkbare schendingen van een bepaalde norm strafbaar gesteld wordt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Boom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now