Summary
Samenvatting Geschiedenis tijdvak 5 havo 4/5
- Course
- Level
examenstof en toets stof voor havo 4/5
[Show more]
Seller
Follow
indyvdboom
Content preview
Geschiedenis tijdvak 5:Ontdekkers en hervormers
1500-1600
Kenmerkend aspect:
1. Het veranderde mens en wereldbeeld van de renaissance en het begin van
een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
2. de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
De Griekse en romeinse cultuur komt terug in bijvoorbeeld schilderijen.
Renaissance = wedergeboorte van de klassieke oudheid, opnieuw her interesse van
de Grieks-romeinse cultuur.
Wat verandert er aan het mens en wereldbeeld?
eerst stond de kerk centraal en dat mensen een goed leven leiden om een goed
plekje in de hemel te krijgen. Dat wordt ook wel memento mori genoemd. Maar nu
in de renaissance is het niet leven voor een goed plekje in de hemel maar leven voor
je eigen individu. Dit wordt ook wel carpe diem genoemd. Er werden nieuwe
gebieden ontdekt vandaar dat het wereldbeeld veranderd.
Waarom ontstond de renaissance in Italië?
De opkomst van handel en ambacht in noord Italië. Er was veel klassieke Grieks
romeinse kunst terug te vinden in oude gebouwen, schilderijen met veel details. De
handel was daar vroeg op gang gekomen.
Humanisme = geleerden mensen die de klassieke oudheid kunst bestuderen en
onderzoeken. Dit is een onderdeel van de renaissance. Individuele mens komt hierbij
centraal te staan. Humanisten gingen wetenschappelijke onderzoeken doen door
argumenten. Daar was de kerk niet blij mee. Erasmus had kritiek op de kerk.
, Kenmerkend aspect:
Het begin van de Europese overzeese expansie
In de 15e eeuw kenden Europeanen nog maar een klein deel van de aarde: Europa,
Midden-Oosten en noordkust van Afrika. Europa gaat zich verspreidde buiten Europa
over zee. Bijvoorbeeld Columbus. Europa haalde specerijen uit Azië op in het
midden oosten.
Ruzie met moslims en daardoor opzoek naar nieuwe route naar Azië. Het kon niet
via het land dus de christenen gingen via de zee. Moslims weigerde te handelen met
de christenen.
Hoe meer tussen personen er zijn bij de handel hoe duurder het product wordt.
Bartholomeus’ Diaz 1488:
- Uit Portugal
- Ontdekte Zuid-Afrika
- De eerste ontdekker via zee
Vasco da gama 1497:
- Ontdekte de route naar Azië (India) via zee
Columbus 1492:
- Ontdekte Amerika
- Dacht dat hij India had ontdekt
- Komt als eerste in Cuba aan
Conquistadores (na Columbus):
- Aangetrokken tot goud
- Waren Spaanse ontdekkingsreizigers
Redenen voor de Europese expansie:
- Op economisch gebied = specerijen, zijde en goud en zilver
- Op cultureel gebied = verspreiding christendom en nieuwsgierigheid en zucht
naar avontuur.
- Op politiek gebied = veroveren van een groot rijk.
Spanje en Portugal waren in deze tijd wereldrijken, erg machtige landen.
Gevolgen Conquistadores:
De indianen stierven door Europese ziektes. Ook werden de indianen gekerstend,
verder werden ze gedwongen tot arbeid. Er kwam protest tegen slechte behandeling
van de indianen en daaruit ontstaat de Trans-Atlantische slavenhandel. Dat is de
import van Afrikaanse slaven en vormt het begin van de Driehoeks handel.
Deze gevolgen gaan vanaf 1542.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller indyvdboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now