Geschiedenis tijdvak 6:
Vroegmoderne tijd
1600-1700
Kenmerkend aspect:
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en
cultureel opzicht van de republiek.
Staatkundig = politiek
Republiek is dus bijzonder in politiek, economisch en cultureel opzicht.
Republiek = 7 verenigde Nederlanden.
Bij het economische gedeelte hoort het volgende kenmerkend aspect:
Wereldwijde handelscontracten, handelskapitalisme en het begin van de
wereldeconomie.
Waardoor ontstond de gouden eeuw?
- Opkomst handelskapitalisme: draait om winst en geld te maken, dit is op het
gebied van handel. Die handel ging via schepen.
- Specialisering in de landbouw: boer focust zich op een product. Grond in
Nederland was kut, dus moesten zich specialiseren in de veeteelt. Probleem:
primaire levensbehoefte (graan) niet zelf kunnen produceren, daardoor handel
met graan. Dit wordt ook wel moedernegatie genoemd. De oost zeelanden
hadden een overschot aan graan, daardoor konden wij dit goedkoop krijgen.
Het vervolg daarvan is een bevolkingsgroei en specialisatie.
- Val van Antwerpen: katholieken Spanjaarden veroverde Antwerpen. Belgen
vertrokken naar Holland en daardoor ontstond een braindrain. Antwerpen
verliest en Amsterdam bloeit op omdat ze met schepen de schelde
blokkeerde. Amsterdam werd daardoor stapelmarkt van Europa. Ook had
Amsterdam een voorraad en fluitschepen.
Wereldwijde handelscontracten:
1595-1597: eerste scheepsvaart naar Azië. Kwam concurrentie tussen
handelscompagnieën. Die handelscompagnieën vormden samen de VOC. Er was
dus maar 1 bedrijf in de republiek. Dus de prijs kon daarom ook stijgen omdat je de
enige aanbieder was.
De VOC handelde het meest met:
- Indonesië
- India
- Zuid-Afrika
De reis duurde gemiddeld 8-12 maanden. VOC was vooral bedoeld tegen Spanje en
Portugal en opgericht om alle handelscompagnieën samen te voegen.
De VOC kreeg monopolie van de overheid om alleen te handelen met Azië. Ook de
lokale handel mocht alleen met de VOC handelen. De VOC is ook het 1 e bedrijf met
aandelen voor investeren. Ook kreeg de VOC soevereine rechten.
, De WIC handelde met Amerika en west Afrika. Ook de WIC had soevereine rechten.
Waarom ging de WIC handelen met Amerika?
- Slavenhandel
- Tabak
- Suiker
Verschillen tussen VOC en WIC:
VOC: WIC:
Op economisch gebied: Op economisch gebied:
Monopolie op Nederland Monopolie op Nederland
Handel met Azië: Handel met Amerika
Zijde, porselein Zilver
Specerijen Slaven
Kapitaal via aandelen Plantage producten
Kapitaal via aandelen
Op politiek gebied: Op politiek gebied:
Eigen soldaten Eigen soldaten
Afsluiten van verdragen kaapvaart tegen Spanje
Overzeese handel. Afsluiten van verdragen
Gevolg > bloei handel en nijverheidssector. Opbloei handel zorgt voor opbloei gehele
economie dus ook de gouden eeuw.
Bijvoorbeeld door:
- Scheepsbouw
- Houthandel
- Wapens
Nijverheid = beroepen waarbij producten met de hand worden gemaakt.
Waarom zijn wij een bijzondere politiek?
We zijn een republiek. Andere landen hadden vaak een koning, wij hadden
handelaren en regenten in de politiek.
Elk gewest in Nederland had zijn eigen regels en wetten en een eigen bestuur.
Eigen bestuur = gewestelijke staten (vergadering)
Brabant en Limburg waren Generaliteitslanden. Er waren in totaal 7 gewestelijke
staten in Nederland.
Het decentraal bestuur bestond uit mensen van adel of de regenten (rijke
kooplieden).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller indyvdboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.