Samenvatting H5, H6, H7
H5 - Verandering in het welvaarts vraagstuk
5.1 - Genoeg eten?
Schaarste
In de prehistorie trokken jagers en verzamelaars van plek naar plek in groepen van rond de 30 mensen. Zij
moesten steeds verhuizen doordat het eten op een bepaalde plek op was. Er was hier sprake van schaarste:
Niet genoeg. Ze konden niet onbeperkt hun behoefte volgen. Ze moesten hard werken om te overleven.
Tegenwoordig is er in de westerse cultuur bijna geen sprake meer van schaarste.
5.2 - Samenwerking en conflict
Samenwerking: Het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties vormen om hun handelen op
elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.
Voor jagers en verzamelaars was eten vinden een enorme klus. Het kostte zo’n 5 uur per dag. Het was
makkelijker om samen te werken. Er is dan een gemeenschappelijk doel. Mensen maken dan afspraken om
zo’n doel te bereiken. Het doel van de jagers en verzamelaars was bijvoorbeeld samen een hert of een bizon
slachten.
Conflict: Een situatie waarin individuen, groepen en of staten elkaar tegenwerken om de eigen doelen te
bereiken.
In de tijd van jagers en verzamelaars gingen groepen elkaar tegen het lijf om te zorgen dat ze meer voedsel
hadden. Dit kwam door de schaarste. Bij samenwerking proberen groepen samen een doel te bereiken, maar
tijdens een conflict probeert een groep een doel te bereken ten kosten van de andere groep.
Collectieve en private goederen
Mensen werken niet alleen samen om hun eigen doel te bereiken, maar ook om hun ideaal te realiseren. Dit is
het geval als het over algemeen belang of een collectief goed gaat. Voorbeelden zijn: Schoon drinkwater,
volksgezondheid en infrastructuur. Mensen betalen via belasting. Ze krijgen er geen winst door, maar
profiteren er wel van.
Tegenover collectieve goederen vind je private goederen. Dat zijn goederen waar mensen voor moeten
betalen. Zoals: de sportschool, vakantie en je auto. Als je er niet voor betaald, krijg je het ook niet.
Dilemma van de collectieve actie
Als mensen samenwerken om een collectief goed te realiseren, heet dat een collectieve actie. Iedereen betaald
voor wegen, maar sommige iets meer dan andere. Toch kunnen die andere wel op dezelfde wegen rijden.
Mensen kunnen er ook bewust voor kiezen om niet bij te dragen aan een collectieve actie.
Dit is het dilemma van de collectieve actie, Actoren die wel profiteren, maar er zelf niks voor doen, worden free
riders genoemd.
5.3 - Theorie en ideologie
Theorie ,Wetenschappers kijken op verschillende manieren naar samenwerking en conflict. Hoe de omgang
verloopt hangt af van 2 modellen:
Het harmoniemodel: Hier ligt de nadruk op overleggen en er samen uitkomen. Er moet veel overlegd worden.
(Het poldermodel : Dit is eigenlijk de Nederlandse versie van het harmoniemodel.)
Het conflictmodel: In dit model ligt de nadruk niet op samenwerken, maar op het halen van je eigen doelen.
Organisaties proberen anderen wel te overtuigen van hun plannen, maar als daar niet naar wordt geluisterd,
wordt er gedemonstreerd of zijn er stakingen.
Socialisme- sociaaldemocratie Confessionalisme - Liberalisme
christendemocratie
Gelijkheid en gelijkwaardigheid Harmonie en samenwerking zijn Vrijheid voor het individu is
zijn belangrijke idealen en de belangrijke waarden belangrijk, mensen moeten zelf
overheid moet daar aan bijdragen keuzes kunnen maken en zijn zelf
verantwoordelijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jildoukuipers6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.52. You're not tied to anything after your purchase.