Art. 8 EVRM
Het Hof concludeert dat de inperking van art. 8 voldoende wettelijke basis heeft, ook al is de
vaccinatiedrang niet alleen in een wet in formele zin vastgelegd, maar ook gedeeltelijk in een
Ministeriële regeling (r.o. 266). De inperking heeft een legitiem doel omdat de betreffende vaccins
tegen negen ziekten beschermen die een ernstig gevaar voor de gezondheid kunnen opleveren. Deze
bescherming geldt niet alleen voor degenen die de betrokken vaccinaties ontvangen maar ook de
mensen die om medische redenen niet gevaccineerd kunnen worden, en daarmee afhankelijk zijn
van groepsbescherming via een hoge vaccinatiegraad in de samenleving als geheel. Daarmee
beantwoordt ze aan de erkende doelstellingen in de beperkingsclausule van art. 8 lid 2: de
bescherming van de gezondheid en bescherming van de rechten van anderen.
Het Hof acht deze vaccinatiedrang gelegitimeerd omdat er brede consensus is onder de
verdragspartijen dat vaccinatie een van de meest succesvolle gezondheidsinterventies is, ondanks
het feit dat dit doel in sommige landen, inclusief Nederland, met vrijwillige maatregelen wordt
nagestreefd. Het Hof concludeert dat een ruime beoordelingsruimte verdragspartijende ruimte laat
om ook voor meer dwingend vaccinatiebeleid te kiezen (r.o. 280, 310).
De Tsjechische vaccinatiedrang beantwoordt ook aan een dringende sociale behoefte: de noodzaak
om individuen en de volksgezondheid tegen de betrokken ziekten te beschermen, en een mogelijk
dalende vaccinatiegraad bij kinderen tegen te gaan (r.o. 284). Het Hof benadrukt hierbij de
verantwoordelijkheid van overheden om de ‘best interests’ van kinderen centraal te stellen bij
beslissingen die ook kinderen betreffen (cf. art. 3.1 UN Convention on the Rights of the Child).
Belangrijk is dat hier niet alleen de belangen van het te vaccineren kind centraal staan. Het Hof
verwijst ook nadrukkelijk naar de belangen van kinderen als groep, inclusief de kinderen die zich om
medische redenen niet kunnen vaccineren en dus indirect via groepsbescherming beschermd
moeten worden (zie ook r.o. 306). Het Hof concludeert dat indien een nationale autoriteit meent dat
vrijwillige vaccinatie onvoldoende garanties biedt om groepsimmuniteit te handhaven, dat dan meer
dringend vaccinatiebeleid legitiem is (r.o. 288). De administratieve boete en de uitsluiting van de
kleuterschool zijn daarom geen disproportionele reacties van de overheid op wetsovertredingen en
dus niet in strijd met art. 8 EVRM.
Dissenting: Rechter Wojtyczekover de gedetailleerdheid van feitelijke informatie
Het Hof haakt zonder verdere argumentatie aan bij de algemene (medische) consensus over het
vitale belang van vaccins in nationale vaccinatieprogramma’s om de bevolking te beschermen tegen
ziekten en die, in geval van ernstige uitbraken, de samenleving kunnen ontwrichten (r.o. 300). Men
baseert zich hier op uitspaken van een Tsjechische evenknie van de vaste commissie vaccinaties van
de Nederlandse Gezondheidsraad en een gezaghebbend Europees rapport over de rol van
Vaccinatiedrang. In zijn dissenting opinion bekritiseert de Poolse Rechter Wojtyczek de
meerderheidsbeslissing en stelt dat de inperking van grondrechten een actievere houding van het
Hof veronderstelt, en met name een meer gedetailleerde risicoanalyse om te oordelen of de
vaccinatiedrang per afzonderlijk vaccin wel legitiem is.
EEN VACCINATIEDRANG PAST UITSTEKEND BINNEN HET EVRM-REGIME
Op 8 April 2021 deed de Grote Kamer van het Europese Hof uitspraak in Vavřička and others v. The
Czech Republic over vaccinatiedrang bij kinderen. In de uitspraak zijn zes zaken samengebracht en
worden twee vragen beantwoord. Mag de overheid deelname aan het basisvaccinatieprogramma als
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LLM095. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.43. You're not tied to anything after your purchase.