Hoofdstuk 21 Afweer
-----------------------------------------------------------------------------
§21.1 Geen indringers -----------------------------------------------------------
Barrières aan de buitenkant
❖ Dekweefsels vormen als fysieke barrière een mechanische afweer tegen
ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen.
➢ dekweefsels → laag weefsel van nauw aaneengesloten cellen, die het
inwendige milieu beschermt
➢ mechanische afweer → een fysieke barrière tegen ziekteverwekkers
en gevaarlijke stoffen
❖ De buitenste laag van de opperhuid is de hoornlaag
➢ bestaat uit dode, verdroogde cellen
❖ Basale cellenlaag → groeit de afslijtende opperhuid aan
➢ bestaat voornamelijk uit stamcellen
❖ Lederhuid, laag bindweefsel
➢ bestaat uit elastische vezel, die de huid soepel maken en bevat veel
zintuigjes
❖ Onderhuids vetweefsel → warmte-isolatie
Bescherming tegen zonlicht
❖ Melanocyten, pigmentvormende cellen in de basale cellenlaag hebben lange
uitlopers met korrels melanine.
➢ melanine bechermt het DNA tegen uv
Vochtbarrières
❖ slijmvlies → dekweefsel met slijmbekercellen aan de binnenzijde van organen
zoals longen en de darmen.
❖ biochemische barrière
❖ chemische afweer → een vorm van afweer waarmee planten zich
beschermen tegen herbivoren, via voor deze dieren schadelijke stoffen
Afweermaatregelen
❖ lokstoffen
, §21.2 Niet specifieke afweer -----------------------------------------------------
Omringd door eencellige organismen
❖ bacterien hebben een cirkelvormig chromosoom die ligt los in het
grondplasma, ook hebben ze cirkelvormige DNA-moleculen: plasmiden.
❖ verschil bacteriën:
➢ leefomgeving
➢ voedselherkomst
➢ celvorm
➢ celwandverschillen
❖ microbioom
Andere eencellige ziekteverwekkers
❖ Sommige eencellige ziekteverwekkers zijn geen bacteriën, maar eukaryoten.
➢ parasieten
DNA- en RNA-virussen
❖ Virussen maken gebruik van cellen om zich te vermeerderen
➢ bestaat uit erfelijk materiaal met daaromheen ene eiwitkapsel en soms
een membraan met eiwitten afkomstig van de gastheer en het virus,
virusenvelop.
❖ reverse transcriptase
Lichaamseigen en lichaamsvreemd
❖ niet-specifieke afweer → een opruimsysteem van witte bloedcellen en
bloedeiwitten dat lichaamsvreemde deeltjes die binnendringen, onschadelijk
maakt.
❖ antigenen → moleculen die het afweersysteem kunnen activeren
➢ met behulp van MHC-I-moleculen zijn de antigenen bevestigd aan het
celmembraan.
Reageren op je lichaamsvreemde eiwitten
❖ geïnfecteerd → wanneer op het celmembraan MHC-I-moleculen het antigeen
van het virus wordt laten zien
Bloedeiwitten
❖ complementsysteem → verschillende typen bloedcellen die vreemde of
geïnfecteerde cellen opruimen
❖ cascade
❖ cytokinen → signaalsotf in je lichaam
❖ macrofagen → type witte bloedcel dat alles door fagocystose opruimt wat niet
in het lichaam thuishoort
❖ opsonisatie → aanpassing van het oppervlak van een ziekteverwekker door
eiwitten van het complementsysteem
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sterremetz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.