Summary
Samenvatting Feniks VWO H3-4
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Feniks VWO H3 (3.1-3.3) -4 (4.1-4.4) 7 paragrafen op 7 pagina's
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
Seller
Follow
aderuiter006
Content preview
FeniksKlas 4 periode 1
Geschiedenis samenvattingen H3-4
H3.1 Leenheren en leenmannen
Kenmerkend aspect: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
Gallo-Romeinen en Franken
In het noorden van Gallië leefden verschillende stammen. Deze stammen betaalden
belasting en leverden soldaten in ruil voor de Romeinse bescherming en het delen van de
welvaart. In de vijfde eeuw vielen de noordelijke grenzen van het Romeinse Rijk weg.
Germaanse stammen trokken in grote getalen binnen, dit noemen we volksverhuizingen.
Geleidelijk namen de Germanen veel van de Romeinen over. In Gallië waren het vooral de
Franken die gebieden innamen.
Het feodalisme ontstaat
Clovis, de Frankische koning, had een groot gebied om te besturen. Hij had hulp van
krijgslieden (vazallen) nodig. Na een eed van trouw heerste zij over een bepaald gebied.
Vazallen leefden aan het hof en werden door de koning onderhouden. Na de dood van
Clovis kwam zijn gebied in handen van Karel Martel. Karel had een leger nodig voor de
oorlogen. Karel had daarvoor ridders nodig, die beloonde hij met een stuk land (leen)
waardoor de ridders voor hem vochten. Hieruit ontstond het feodalisme of leenstelsel. De
koning was de leenheer en de ridder de leenman.
Karel de Grote
Onder Karel de Grote werd het leenstelsel verder uitgebouwd. Hij verdeelde zijn land in
graafschappen. Graven waren verantwoordelijk voor het handhaven van de graafschappen.
De zendgraven controleerden de graven. Markgraven kregen land aan de rand van het
gebied, in ruil daarvoor moesten zij het gebied beschermen tegen invallen. Karel reisde zelf
ook door zijn rijk, de plek waar hij verbleef, was op dat moment de hoofdstad van het rijk.
Karel kreeg veel aanzien, de paus vroeg hem zelf in 773 om te helpen toen Rome werd
aangevallen. In 800 werd Karel door de paus tot keizer gekroond.
Het Byzantijnse Rijk
Het Byzantijnse Rijk was oorspronkelijk de oostelijke helft van het Romeinse Rijk. Tijdens de
Middeleeuwen kwam Constantinopel tot grote culturele en economische bloei. De stad lag
gunstig voor de handel. Het Byzantijnse Rijk maakte een eigen ontwikkeling door.
De zwakte van het leenstelsel
Als een leenman dood ging, gaf hij het stuk door aan zijn zoon. Hierdoor verloor de leenheer
controle over dat stuk land. Maar weigerde hij dit, dan kon hij in conflict komen met zijn
leenman. Onder zwakke koningen werden de leenmannen steeds machtiger en verloor de
koning steeds meer controle. De verhouding tussen leenheer en leenman werd ook minder
persoonlijk. Leenmannen gingen zelf ook leenmannen, de achterleenmannen, benoemen.
De Noormannen
Vanaf zee werden er vanaf de achtste eeuw ook invallen gedaan door Noormannen. De
Noormannen werden aangetrokken door de rijke steden. Karel de Grote zijn zoon gaf de
Noormannen gebieden op leen. Zo werden ze bondgenoten in plaats van vijanden.
H3.2 Hofstelsel en horigen
1
, Feniks
Klas 4 periode 1
Kenmerkend aspect: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-
urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel
en horigheid.
Agrarisch-autarkisch
In het Romeinse Rijk hadden steden een bestuursfunctie en waren centra van handel en
nijverheid. Grootgrondbezitters waren de elite. De slaven deden werk voor de elite. Deze
samenleving heet de agrarisch-urbane samenleving. Door de Germaanse invallen in de
vijfde eeuw liepen steden leeg. De landbouwproductie daalde sterk. Veel kleine boeren
plaatsen zich onder bescherming van een grootgrondbezitter. Zij organiseerden hun
landgoederen in domeinen. Een domein was grotendeels zelfvoorzienend (autarkie). Deze
samenleving heet de agrarisch-autarkische samenleving.
Vrijen, horigen en lijfeigenen
Vrijen werken als boer op eigen grond of op een van de landheer gepachte boerderij. De
zwaarste plicht die ze hadden was de heervaart. Dit was een soort dienstplicht. Ze moesten
zelf voor wapens zorgen. Als er iemand op heervaart was, zorgde een paar andere voor zijn
stuk land. In de zevende en achtste eeuw kwamen er meer horigen. Zij stonden onder
bescherming van een lokale heer, in ruil hiervoor gaven ze een deel van de oogst en
voerden ze herendiensten uit. Ze mochten het landgoed niet verlaten zonder toestemming
van de heer. Lijfeigenen waren een soort knechten geheel in dienst van de heer en werkten
in ruil voor voedsel en huisvesting. Het domein bestond uit 2 delen: het vroonland en
hoeveland. Het vroonland was waar het huis van de heer stond en de gezamenlijke delen
van het domein, zoals de bossen, akkers en weiden. Het hoeveland waren de boerderijen.
Dit systeem heet het tweeledig domein. De meeste mensen woonden in het domein en
gingen zelden weg. Hier was dan ook vaak een autarkische economie. Boeren gingen zich
specialiseerden in weven, leer bewerken en meer. Dit systeem heet het hofstelsel.
Dorestad
Door het wegvallen van het Romeinse gezag had de handel een flinke klap gekregen.
Dorestad, een stad waar 2 rivieren samenkwamen, speelde een belangrijke rol. Dorestad
was hierdoor een succesvolle internationale handelsplaats. De landbouw bloeide rondom de
stad, omdat de boeren werden aangetrokken door de groeiende bevolking die gevoed moest
worden.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aderuiter006. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.08. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now