TAB 1.4 DEEL 1: ANATOMIE EN
FYSIOLOGIE
1. HET LYMFESTELSEL
1.1 ALGEMEENHEDEN: FUNCTIE EN ORGANISATIE
Menselijk lichaam krijgt infecties door virussen, bacteriën, schimmels,
protozoa en parasieten
o Elk heeft zijn eigen wijze om te overleven & voortplanten
o Dit is ongunstig voor mensen afweersysteem lymfesysteem
speelt een centrale rol
Lymfesysteem bestaat uit
o Lymfevocht, lymfevaten, lymfocyten en lymfeorganen in het ganse
lichaam
Lymfeorganen lymfeklieren, amandelen, lymfeweefsel in het
darmkanaal, zwezerik, beenmerg en de milt
Lymfocyten spelen rol in invasies
o 2 soorten
Specifieke immuniteit = gericht tegen slechts één soort
aanvaller
Niet-specifieke immuniteit = gericht tegen vele aanvallers
3 belangrijke functies in het netwerk van de lymfevaten
o 1. Productie, onderhoud en distributie van lymfocyten
o 2. Terugkeer van vocht en opgeloste stoffen naar het bloed
o 3. Distributie van hormonen en voedingstoffen en afvalstoffen naar
het bloed
Kleinste lymfevaten lymfecapillairen beginnen ‘blind’ (breder dan
haarvaten en hebben dunnere wand)
o Hebben ook kleppen voor terugvloei te vermijden
2 groepen lymfevaten
o Dicht onder de huid en de slijmvliezen
o Deze die verlopen met de bloedvaten (liggen dieper)
2 grote vaten waar de lymfevaten eindigen
o Ductus thoracicus en rechter lymfatische ductus
Lymfeklieren (kleine ovale orgaantjes)
o T-lymfocyten als B-lymfocyten komen hier terecht
Primair immuunsysteem is het beenmerg en is verspreid in de beenderen
1.2 ANATOMIE VAN HET LYMFEVATSYSTEEM
Anatomie belangrijk voor de oncologie
Via lymfe weg verspreiden zich tumorcellen relatief gemakkelijk
1.2.1 ALGEMENE ORGANISATIE
1
, Aankomende vaten = afferent
Vertrekkende vaten = efferent
Ondanks de kleppen bestaan doorgangsmogelijkheden in beide richtingen
wegens het bestaan van anastomosen tussen verschillende gebieden
Lymfewegen van onderste ledematen, bekken en abdominale organen
komen bijeen in de ductus thoracicus (hoofdlymfeweg)
o Ontvangt ook lymfe van linkerarm en linkerhelft hoofd en halsgebied
o Mond uit tussen de V. subclavia en V. jugularis
Rechter arm en helft van het hoofd via de ductus lymfaticus dexter
o Mond uit zelfde venen maar langs rechts
1.2.2 REGIONALE ORGANISATIE
Lymfeklieren in het hoofd en halsgebied zijn palpabel in de mondbodem
Lymfeklieren in de oksel belang borstkanker
Lymfeklier in de lies
Lymfeklieren in de thorax, het abdomen en het bekken liggen meestal
langs de groten vaten
o Niet palpabel maar goed te zien op CT en MRI
Keelholte amandelen ligt tussen de amandelpijlers links en rechts
achteraan in de mond
o De huig en uitgang buis van Eustachius zelf bevatten ook
lymfeweefsel
Met wat is de buis van Eustachius nog verbonden middenoor
1.3 DE THYMUS EN DE MILT
Thymus
o Bevindt zich achteraan het borstbeen
o Goed ontwikkeld bij kinderen neemt af bij toename van leeftijd
o 2 kwabben
o T-lymfocyten
o Hormonen zwezerik = thymosinen stimuleren stamceldeling en T-
cel differentiatie
Milt
o Bevindt zich ter hoogte van de 9e – 11e rib links, onder de
diafragmakoepel
o Komt in aanraking met de maag aan zijn voor en binnenzijde, linker
nier en het colon
o Rond de milt is er een kapsel. Bij scheuren (ongevallen) kan een
bloeding hevig en fataal zijn
o Splenomegalie of een vergrote milt kan optreden bij virusinfecties
en lymfomen
Thymus en milt
o Organen van de immuniteit, de verdediging van het lichaam tegen
indringers
2
, Specifieke en niet-specifieke immuniteit beide nodig &
vullen elkaar aan
1.4 DE NIET SPECIFIEKE VERDEDIGING
6 componenten die de indringers de toegang tot het inwendige van het
lichaam kunnen beletten of verspreiden beperkt
o 1.epitheel vormt steeds een aaneengesloten barrière
wordt versterkt door beharing, bacteriedodende secretie,
zweet en trilharen die alles schoonvegen, continue
urinedoorstroming heeft een spoelend effect
o 2. Fagocyten kunnen de bloedbaan verlaten en fagocten
bacteriën
Scheiden cytokines af die andere WBC aantrekken
(neutrofiele WBC & macrofagen)
o 3. NK of natural killer zijn lymfocyten die vooral tumorcellen en
cellen geïnfecteerd met virussen herkennen reizen door het
lichaam als surveillanten
Wordt nadelig beïnvloed door pollutie en tabaksgebruik
o 4. Interferon groep kleine eiwitten, aangemaakt door immuun
cellen en proberen de virusreplicatie in de geïnfecteerde cellen stop
te zetten
Werkt op korte & lange afstand worden synthetisch
aangemaakt als antivirale therapie
o 5. complement systeem bevat 11 eiwitten helpt werking
antistoffen
Bij fagocytose door de membranen van indringers te merken
en eventueel te vernielen
o 6. Koorts (+37,2°C) wordt veroorzaakt door circulerende eiwitten
of pyrogenen, die het temp. regelende centrum in de hypothalamus
bereiken
Voordelen eigen metabolisme en dus de afweer stijgt en
sommige ziektekiemen kunnen erdoor geremd worden
o 7. Inflammatie of ontsteking alle 6 componenten tezamen
mobiliseren van verdediging, indijken van de infectie en herstel van
de weefsel bevorderen
3
, Capillairen worden meer permeabel en er is een verhoogde
bloeddoorstroming (vandaar zwelling, roodheid & warmte)
Stollingsfactor vormen een mechanische isolatie rond het
letsel
Complement breekt bacteriën af en trekt fagocyten aan
Lokale warmte maat enzymreacties van de verdediging
efficiënter en kan lichaamsvreemde eiwitten denatureren
Andere cytokines activeren fibrolasten beginnen aan
littekenvorming
Pijnsensatie door mastcellen en prostaglandines zetten het
individu aan tot wondverzorging
De specifieke verdediging komt op gang
Is een ontsteking altijd nadelig? nee
Op wat baseer je je antwoord? Het is een vorm van verdediging
Welk zijn de 5 tekens van een ontsteking? roodheid, pijn, zwelling,
warmte & functieverlies
Kun je tekens verklaren aan de hand van de componenten van de niet-
specifieke verdediging? loslating van histamine door mastcellen
met als gevolg verwijding en verhoogde doorlaatbaarheid van
capillairen, prikkeling van zenuwuiteinden
1.5 DE SPECIFIEKE VERDEDIGING: VORMEN VAN IMMUNITEIT
1.5.1 ONDERVEDELING
Kan ingedeeld worden op verschillende manieren
o Aangeboren VS. Verworden
o Passief VS. Actief
Aangeboren immuniteit (genetisch bepaald)
o Sinds de geboorte en er was geen blootstelling aan het
corresponderende antigeen
o (immuniteit kan ten onder gaan bij toestanden zoals AIDS)
Verworven immuniteit
o Pas verkrijgen na de blootstelling aan het corresponderend
antigeen (actieve immuniteit) of door transfer van antilichamen van
een ander individu (passieve immuniteit)
Passieve immuniteit = niet blijvend
o Bv. transfer door de placenta tijdens zwangerschap
o Ook gebruikt om ziektes te bestrijden of te voorkomen (bv. bevuilde
wonde, tetanus)
Actieve immuniteit ontstaat na blootstelling aan een antigeen en is
specifiek
o Voor elk antigeen is er een andere respons
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aline58. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.