Microbiologie
1. Inleiding
- 1.1 Werkgebied van de microbiologie
Microbiologie: de wetenschap die bouw en levensverrichtingen van de M.O. bestudeert
M.O.: organismen die uitsluitend met een microscoop te zien zijn
M.O. die uit 1 enkele cel of celcluster bestaan samen met virussen
M.O. cellen zijn onafhankelijk van andere cellen wat betreft levensprocessen macro-O.
Groepen micro-organismen:
o Protozoa/ eencelligen
o Wieren/ algae
o Slijmzwammen/ myxomyceten
o Gisten
o Bacteriën (prokaryoten): bacteriën en Archaea (oerbacteriën)
o Virussen (geen cellen)
o Prionen en viroiden (geen cellen)
Functies voor ons:
o Pathogenen, ziekte veroorzakende kiemen
o Bederfprocessen
o Onschadelijke / commensalen
o Nuttige (bereidingen, verteringsproces, milieu: verwerking van afval, biotechnologische toepas.)
- 1.2 Geschiedenis van de microbiologie
De oudheid:
o Toen al quarantaine
o Hippocrates wist van uitwasemingen
o Verwijzen naar hygiene
Ontdekking M.O.
o Uitvinden microscoop (Hooke) bestuderen schimmels
o Leeuwenhook: zelf m.s. gemaakt bacteriën
uitvinder m.s., grondlegger microbiologie
o Abiogenesis: generatio spontanae (levende organismes ontstaan uit dode materie)
o Biogenesis: kiemtheorie
17e spontane generatieleer geldt niet voor macro-O.
Met experimenten bewezen dat biogenesis klopt (Louis Pasteur)
De microbiologie als wetenschap
o Louis Pasteur: 1ste studies over fermentatie, bewees biogenesis,
bewees via zwanenhalskolf, relatie infectieziekten en bacteriën, immuniteit (vaccin)
, De medische microbiologie: relatie M.O. en ziekte
o Robert Koch: bewijs dat M.O. ziektes kunnen veroorzaken
1. het pathogene organisme aanwezig in elk ziek dier
en afwezig in elk gezond dier
2. de pathogeen moest geisoleerd worden
en groeien in zuivere cultuur
3. geisoleerde pathogeen veroorzaakt ziekte
wanneer toegediend aan gezond dier
4. pathogeen moet opnieuw geisoleerd worden
als zuivere cultuur uit het geinoculeerde dier
en dezelfde zijn als het oorspronkelijke organisme
o Rober Koch: Duitse arts
Grondlegger (medishe) bacteriologie
Nobelprijs
Tuberculine-test (opsporen tuberculose)
Ontdekte verwekker van tuberculose en cholera
B. anthracis: miltvuur
Microscopische onderzoekstechnieken
Kweken op vaste voedingsbodems, aanmaken reinculturen
De medische microbiologie
o Studie van de immuniteit
o Ontwikkeling ervan nauw verweven met deze van de medische microbiologie
o Vaststelling: mensen die ene infectieziekte hadden doorstaan waren immuun
Mens/ dier beschermen door immuniteit op te wekken via opzettelijke besmetting met
verzwakte kiemen van de ziekteverwekker = principe van de vaccinatie
Jenner (koepokken vaccinatie)
Pasteur (vaccin tegen pluimveecholera, miltvuur, hondsdolheid)
Rober Koch (vaccin tegen runderpest)
Behring ( difterie antitoxine)
o Begin 20e: ontdekking van stoffen die bacteriën kunnen doden of remmen in hun groei
Fleming (peniciline)
Indeling van de levende wereld
o Taxon: domein ingevoerd als hoogste taxonomische niveau
3 domeinen- en 6 rijkensysteem
Bacteria
Archae
Eukaryoten
, 2. Celbouw van het M.O.
- Algemeen: prokaryoten versus eukaryoten
Celdifferentiatie: verschillende soorten cellen die elk een andere functie vervullen
M.O. meestal eencellig
Verschil tussen Bacteria en Archaea: bij Archaea in celwand is geen peptidoglycaan aanwezig, vooral in
extreme omgevingen aanwezig i.p.v. in alle omgevingen
Prokaryoot Eukaryoot
Pro-karyos = voor de kern Eu-karyos = echte kern
Primitieve interne structuren Complexe interne structuren
Kleiner Groter
Bacteria en Arhaea Eucarya
Bacterien en Archaea Planten, dieren, algen, fungi, protozoa en slijmzwammen
Nucleoid en plasmide (1 chromosoom) DNA in chromosomen in een celkern, mitochndria, E.R., lysosoom
Eenvoudige structuur Ingewikkelde structuur met veel celorganellen
70 ribosomen 80 rybosomen
Kapsel meestal aanwezig Geen kapsel aanwezig
Celwand aanwezig Celwand afwezig of door cellulose
- Kern/ kernmateriaal
Genoom: drager van de genetische info/erfelijke eigenschappen van de cel, bestaat uit genen,
georganiseerd in chromosoom
Bij eukaryote: 1 of meerdere kernlichaampjes en soms meerkernig, genetisch diploid (mitose en meiose)
Bij prokaryote: 1 cirkelvormig chromosoom (nucleoid) en genetisch haploid (mitose)
naakt DNA = plasmiden (kan geen genen bevatten met selectief voordeel)
Genotype: volledige beschrijving van genetische info van de cel, totaal aantal erfelijke eigenschappen
Fenotype: totaal aan uiterlijke kenmerken
Nucleotide: fosfaatgroep (Po4 ^-3), een C5 suiker (desoxyribose) en base (heterocyclische N-verbinding)
Purines derivaten: Adenine (T/U) en Guanine (C)
Pyrimidine dericaten: Thymine (A), Cytosine (G) en Uracil (A)
A-T 2H bruggen
C-G 3H bruggen
- Cytoplasma
Inhoud cel-kern
Omsloten door celmembraan = cytoplasmatisch membraan
Bevat een colloidale substantie: water, allerlei stofffen en subcellulaire deeltjes
- Subcellulaire deeltjes en structuren
Mitochondriën (p): omgeven door dubbel membraan; binnenste geplooid (cristae)
Ademhaling/ respiratie oxidatieve fosforilatie (bij prok. E door cytoplasmatisch membraan)
Chloroplasten (p): wieren en planten bevatten chlorofyl – granum thylakoid in stroma
Chromoplasten (e): cyanobacteriën/blauwwieren (eenvoudige structuur) ook fotosynthese
Chromatoforen (e): bij fotosynthetische bacteriën bevatten bacteriochlorofyl (eenvoudige structuur)
Endoplasmatisch reticulum(e): kanaliseren in het cytoplasma met verbinding celmembraan-cytoplasma-kern
R.E.R.: eiwit aanmaak en nieuw membraanmateriaal (transport naar kern voor celdeling)
S.E.R.: aanmaak vetten
Transport in de cel van eiwitten en vetten
Ribosomen: bevat rRNA en eiwitten (ribonucleïnecomplexen), trioplet/ codon bepaalt 1 A.Z.
DNA replicatie (DNA-polymerase) mRNA transcriptie tRNA translatie eiwit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liesbetdh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.