Summary
Samenvatting boek Onderzoeksmethoden (10e druk) voor eerste tentamen AVV
- Course
- Institution
- Book
samenvatting van de leerstof uit het boek voor het eerste tentamen van AVV
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
ThomasVRW
Content preview
Samenvatting leerstof examenAVV 30-09-2022
Inhoud
H.1. Sociaalwetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke integriteit...........................................3
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek.............................................................................................3
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek: typen.......................................................................3
Benaderingen in de sociale wetenschappen...................................................................................3
Theorievorming en toetsing...........................................................................................................3
Probleemstellingen en onderzoeksvraag........................................................................................4
1.3 Communicatie over wetenschappelijk onderzoek........................................................................4
Communicatiemodel......................................................................................................................4
Functies van communicatie............................................................................................................4
1.4 onderzoek in de media.................................................................................................................4
1.5 ethische principes en wetenschappelijke integriteit.....................................................................5
Principes van wetenschappelijke integriteit...................................................................................5
Ethische toetsing van onderzoeksplannen.....................................................................................5
1.6 De onderzoeker als professional: wetenschappelijke integriteit..................................................6
H.2 Het onderzoeksplan.........................................................................................................................6
2.1 inleiding en leerdoelen.................................................................................................................6
2.2 De tien onderdelen van een onderzoeksplan...............................................................................6
2.2.1 probleemstelling....................................................................................................................7
2.2.2 Onderzoeksontwerp..............................................................................................................7
2.3 Literatuuronderzoek: voorbereiding op het onderzoeksplan.......................................................8
2.4 De probleemstelling......................................................................................................................8
2.4.1 De vraagstelling.....................................................................................................................8
2.4.2 de doelstelling.......................................................................................................................9
Onderzoek en maatschappelijke ontwikkelingen...........................................................................9
2.4.3 het conceptuele model of theoretisch raamwerk..................................................................9
2.5 Onderzoeksontwerp.....................................................................................................................9
2.5.1 Opzet.....................................................................................................................................9
2.5.2 Het dataverzamelingsplan...................................................................................................10
2.5.3 het steekproefplan..............................................................................................................11
, 2.5.4 wanneer wil je de data verzamelen?...................................................................................11
2.5.5 waar wil je data verzamelen?..............................................................................................11
2.5.6 het data-analyseplan...........................................................................................................12
2.5.7 het rapportageplan..............................................................................................................12
2.5.8 Protocollen ten behoeve van controleerbaarheid van onderzoek.......................................12
2.6 Ethische en praktische overwegingen.........................................................................................12
2.6.1 Ethische overwegingen........................................................................................................12
2.6.2 praktische overwegingen.....................................................................................................12
2.7 Wijzigingen in het onderzoeksplan.............................................................................................12
H.3 Benaderingen van onderzoek.........................................................................................................13
3.2 Typen onderzoek........................................................................................................................13
3.2.1 Wetenschap als systematische theorievorming...................................................................13
3.2.2 Fundamenteel en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek..........................................13
H.4 Theorieën, hypothesen en operationalisaties................................................................................14
4.4 wetenschappelijke definities......................................................................................................14
4.4.1 definities van kenmerken: wat.............................................................................................15
4.4.2 definities van onderzoekseenheden: wie............................................................................15
4.4.3 definities van tijd en plaats: wanneer en waar....................................................................15
4.5 Operationaliseren.......................................................................................................................15
4.5.1 waarneembaar maken van begrippen in de vraagstelling...................................................15
4.5.3 operationaliseren van eenheden.........................................................................................16
4.5.4 Operationaliseren van plaats en tijd....................................................................................16
4.6 Kwaliteit van de operationalisaties: validiteit en betrouwbaarheid...........................................16
4.6.1 Validiteit van gemeten variabelen.......................................................................................16
Inhoudsvaliditeit...........................................................................................................................17
Soortgenootvaliditeit....................................................................................................................17
Convergente validiteit..................................................................................................................17
Construct- of begripsvaliditeit......................................................................................................17
Predictieve validiteit.....................................................................................................................17
4.6.2 interne validiteit..................................................................................................................17
4.6.3 betrouwbaarheid van gemeten variabelen..........................................................................18
4.6.4 Validiteit en de steekproef van onderzoekseenheden.........................................................18
,H.1. Sociaalwetenschappelijk onderzoek en
wetenschappelijke integriteit
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek
Wetenschap wordt wel omschreven als een systematisch geheel van kennis. Deze kennis zijn
samenhangende uitspraken waarmee sociale verschijnselen verklaard kunnen worden. Als
onderzoeker moet je om dit te verkrijgen systematisch te werk gaan. Voor hen zijn systematische
waarnemingen die empirisch (met de zintuigen) waarneembaar zijn interessant. Dit zijn bijvoorbeeld
de resultaten van een veldonderzoek of experiment. Belangstelling voor
antwoord/resultaatpatronen.
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek: typen
Onderzoekers die antwoordpatronen analyseren en onderzoeken willen aan de hand van hun
empirische waarnemingen aspecten van de sociale werkelijkheid in een theorie omzetten of juist aan
een reeds bestaande theorie toetsen. Dit noemt je fundamenteel wetenschappelijk onderzoek
het doel is hiervan om een bijdrage te leveren aan de (groei van) wetenschappelijke kennis.
Daarnaast is er ook praktijkgericht onderzoek het doel hiervan is om kennis te genereren die
direct bijdraagt aan oplossingen van praktijkproblemen die bestaan bij aanwijsbare personen,
groepen of organisaties buiten de wetenschap (bijvoorbeeld een verpleeghuis of
armoedebestrijding).
Benaderingen in de sociale wetenschappen
We bekijken het verband tussen probleemstellingen en deze onderzoeksontwerpen vanuit de
methodologie de wetenschap van de sociaalwetenschappelijke methoden. Er zijn twee
benaderingen in de sociale wetenschappen te onderscheiden:
1. De empirisch-analytische benadering
2. De empirisch-interpretatieve benadering
Er zijn verschillen maar zeker ook overeenkomsten en samenwerkingen tussen deze twee groepen
fundamentele wetenschappers.
Theorievorming en toetsing
Theorievorming en theorietoetsing zijn erg belangrijk in de sociale wetenschappen. Wanneer er niet
veel bekend is over iets, zal je als onderzoeker moeten, verkennen explorerend onderzoek. Of
wanneer ergens al wel veel over bekend is kan je de bestaande theorie gebruiken voor
verwachtingen in de werkelijkheid toetsend onderzoek.
Om de relatie te leggen tussen wetenschappelijke uitspraken en empirische waarnemingen moet je
eerst abstracte begrippen wetenschappelijk gaan definiëren. Daarna is het belangrijk dat deze
vraagstellingen waarneembaar worden in de praktijk. Hierbij komt ook de validiteit en
betrouwbaarheid van de verzamelde gegevens aan de orde.
, Probleemstellingen en onderzoeksvraag
Er zijn vanuit bepaalde disciplines verschillende tradities voor het kiezen van interessante
probleemstellingen en de daaruit volgende onderzoeksontwerpen. Hierdoor zijn er verschillende
benamingen terwijl er vaak hetzelfde wordt bedoeld (bv. respondent/proefpersoon of deelnemer).
Onderzoeksmethoden zijn noodzakelijk en onmisbaar om de relaties tussen theoretische inzichten en
empirische waarnemingen transparant in beeld te brengen.
1.3 Communicatie over wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappers onderzoeken bijna nooit individueel, maar in groepsverband. Onderzoekers
communiceren binnen hun vakgebied (disciplinair) en met collega’s uit andere vakgebieden
(multidisciplinair) via artikels in tijdschriften en boeken, maar ook informeel om te communiceren
over een komende publicatie. Ze behandelen elkaar als ‘critical friends’. Ook kijken ze of andermans
aan alle kwaliteitsmaatstaven voldoet wanneer ze elkaars werk ‘peer reviewen’. Doormiddel van
valorisatie (het maken van maatschappelijke impact in de wetenschappelijke wereld) communiceren
wetenschappers met het brede publiek en tonen ze aan dat hun wetenschappelijke inzichten voor de
maatschappij belangrijk zijn.
Communicatiemodel
Communicatiewetenschap helpt om wetenschappelijke communicatie te bestuderen. Een klassiek
model is het zender-boodschap-ontvangermodel die Laswell (1948) voor het eerst formuleerde: Wie
zegt Wat tegen Wie, Hoe en met Welk effect? Kritiekpunten zijn echter:
1. Dit model ordent vanuit de zender, er is weinig aandacht voor positie van de ontvanger.
Andere onderzoekers (De Boer & Brennecke, 2003) betogen dat communicatie
tweerichtingsverkeer is, ook al kunnen intensiteit en feedback wisselen (bijvoorbeeld
uitgebreide reactie geven of juist wegklikken van een website).
2. Lasswells besteed in dit model geen aandacht aan de context van communicatie.
De beste beschrijving omschrijving van communicatie is daarom: Wie zegt Wat tegen Wie, Hoe,
met welk Effect, met welke Terugkoppeling en in welke context? (WWWHETC).
Functies van communicatie
McQuail (1987) onderscheidde vier functies van de boodschap:
1. Als bron van informatie;
2. Als vermaak;
3. Als middel om de persoonlijke identiteit te versterken;
4. Als voertuig voor sociale integratie en interactie.
Functies van informatie en vermaak zijn vormen van de uses and gratifactions theory. De functies van
persoonlijke identiteit en sociale integratie & interactie worden met name door de media gevoed die
gespreksstof, waarden normen en belangstelling voor onderwerpen aanbieden aan mensen. Mensen
destilleren door selectieprocessen de informatie die hun eigen gedachten en ondersteunen. In de
wetenschap staat de boodschap zelf vaak centraal en vormen een kennisdomein.
1.4 onderzoek in de media
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ThomasVRW. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now