Een samenvatting van het boek gebruikt bij het vak Psyche & Soma aan de Vrije Universiteit. Ik werk hem wekelijks bij, dus je krijgt terwijl ik hem schrijf steeds toegang tot de nieuwste versie. Ik heb hem 1,5/2 weken voor het tentamen af!
ziekte generieke aspecten - klachten, psychologische en sociale processen die zich over
ziektes heen manifesteren (vermoeidheid, relatieproblemen)
ziektespecifieke aspecten - klachten of problemen die meer samenvallen met de ziekte
dan wel een uitvloeisel zijn van de fysieke gevolgen van een aandoening en/of een gevolg
zijn van de medische behandeling
Hoofdstuk 2 - Medische psychologie
Medisch psychologen → werkzaam op het grensgebied tussen geneeskunde en
psychologie. Geen Big-geregistreerd beroep.
Psychologen werkzaam in ziekenhuizen zijn BIG-geregistreerd als GZ-psycholoog, klinisch
psycholoog of klinisch neuropsycholoog en worden vaak opgeleid binnen het vakgebied.
Multidisciplinair overleg (MDO) → bespreking van één of meerdere patienten. Binnen een
medisch specialisme zijn vaak meerdere MDO’S voor specifieke ziektebeelden.
Klinisch consult
Als een patiënt is opgenomen in het ziekenhuis kan een klinisch consult plaatsvinden.
Eerst bespreekt de psycholoog de vraagstelling die aan de patiënt zal worden voorgelegd
samen met de arts of verpleegkundige. De vraagstelling betreft uiteenlopende
problematiek zoals bijvoorbeeld in de thuissituatie, een lastige patiënt, opvang na een
traumatisch ongeval of begeleiding bij somberheid.
Indicatie voor een consult → wanneer de medische diagnostiek of behandeling stagneert
door het psychisch of sociaal functioneren van de patiënt, of wanneer de arts-patiënt
communicatie ernstig verstoort is.
Wanneer wordt besloten dat een klinisch consult van waarde is wordt er eerst contact
opgenomen met de naasten van de patiënt, indien hiervoor toestemming is gegeven. De
psycholoog bespreekt bij het consult een probleemanalyse en mogelijke oplossingen of
biedt een korte interventie of begeleiding aan.
Psycho-educatie altijd eerste stap, waarna cognitieve herstructurering plaatsvindt.
Poliklinische intake
Bij verwijzing van een poliklinische patiënt naar de medische psychologie wordt eerst
bepaald welke psychologische expertise gewenst is voor een poliklinische intake en
diagnostiek. Ook wordt vastgesteld of psychologische diagnostiek voorafgaand aan de
reeds bepaalde medische behandeling moet plaatsvinden.
Onderwerpen tijdens intake:
- reden van verwijzing
- hulpvraag van patiënt
- klachtenanamnese
- eerdere hulpverlening
, - medicatiegebruik
- gezinssituatie
- observaties en indrukken
- eerste probleemanalyse
- (voorlopige) conclusie
Ook wordt er besproken of er aanvullende diagnostiek nodig is.
Psychologen in ziekenhuizen worden regelmatig betrokken bij zorg voor patiënten met
chronische ziekten.
Chronische ziekte → ziekte duurt lang voort, is onomkeerbaar en meestal niet geheel te
genezen.
Vanwege toegenomen levensverwachting hebben steeds meer mensen een chronische
ziekte (merendeel van de mensen boven de 75 jaar oud).
Impact op kwaliteit van leven, lichamelijk functioneren en beperkingen in het dagelijks
leven en sociaal welbevinden. Ook Veel onzekerheid, angst, depressie
Blended therapy / Blended care → combinatiebehandeling van eHealth-modules en
face-to-face.
Wanneer er sprake is van ernstige ziekte specifieke problemen die voor meer psychische
ontregeling zorgen dan op grond van het natuurlijke beloop van de ziekte verwacht mag
worden, of die specifieke expertise vragen, wordt de patiënt doorverwezen naar een
medisch psycholoog.
Chronische ziekten
Veel soorten kanker tegenwoordig een soort chronische ziekte wat betreft het beloop.
Vraagt vaak om psychologische behandeling op maat en afgestemd op de fase van ziekte
en medische behandeling (vooral bij uitgezaaide kanker en een aanvankelijk slechte
prognose)
In alle fases hebben zowel vrouwen als jongeren meer risico op psychische problemen
Insuline afhankelijke diabetes → psychisch sterk belastende chronische ziekte, vanwege
dagelijks terugkerende zelfzorg, invloed van bloedglucose schommelingen, dreiging van
lange termijn medische complicaties (blindheid, zenuwbeschadiging, nierfalen).
Door tijdelijke of blijvende veranderingen in het cognitief en emotioneel functioneren
kunnen er ook psychische problemen ontstaan bij naasten.
Meer aanpassingsproblemen bij adolescenten dan bij volwassenen en kinderen door
hormonale veranderingen en specifieke ontwikkelingstaken samenhangend met de
identiteit en autonomie.
In de zorgstandaard voor patiënten met COPD staat niet meer de chronische
luchtwegobstructie centraal maar de ziektelast van de patiënt en het zorgproces.
Lichamelijk onverklaarbare klachten (SOLK)
, In de Multidisciplinaire richtlijn SOLK en somatoforme stoornissen → lichamelijke klachten
die langer dan enkele weken duren en waarbij bij adequaat medisch onderzoek geen
somatische aandoening wordt gevonden die de klachten verklaart.
Lichamelijke klachten waarbij de huisarts vaak geen somatische aandoening vindt zijn:
moeheid, buikpijn, spier en gewrichtspijn, hoofdpijn, rugpijn, misselijkheid of duizeligheid.
(30-50% van de klachten waarmee patiënten naar de huisarts komen)
Ontstaan van SOLK onduidelijk, vaak wel een somatisch beginpunt waarna de klachten in
de loop der tijd niet zijn verdwenen. Voor het blijven bestaan van de klachten zijn wel
psychologische factoren die een belangrijke rol spelen → aanleiding voor psychologische
behandeling hierbij.
SOLK patiënten worden meestal ambulant behandelt bij GGZ-instellingen of een
SOLK-poli binnen een academisch ziekenhuis. Hier worden behandelingen aangeboden
gebaseerd op cognitieve gedragstherapie.
Klachten die ooit wel zijn begonnen met een somatische aandoening noemt men nog
steeds SOLK, omdat het nog steeds medisch onverklaarbaar is. Hierbij wordt vaak de hulp
ingeschakeld van een medisch psycholoog, vanwege complexe interactie tussen de
somatische aandoening en de psychische reacties van de patiënt.
Hersenaandoeningen
Aangeboren hersenletsel - bij de geboorte aanwezig (bv. down-syndroom)
Kinder- en jeugdpsychologen kunnen in ziekenhuizen betrokken worden bij kinderen
met aangeboren hersenletsel en andere syndromale aandoeningen.
De klinisch neuropsycholoog richt zich vooral op niet-aangeboren hersenletsel.
Cerebrovasculaire accident (CVA) en het hersentrauma komen het vaakst voor.
CVA - bloedvat in de hersenen raakt verstopt of scheurt → bloedvoorziening stopt in een
deel van de hersenen → hersenweefsel raakt beschadigd.
Hersentrauma - hersenschudding of hersenkneuzing door uitwendig geweld op het
hoofd (val of klap)
Naast CVA en hersentrauma komt ook veel dementie voor → Alzheimer en vasculaire
dementie. Ook bij parkinson vaak dementie (⅓ personen)
Epilepsie → zorg vaak in gespecialiseerde epilepsie centra
Ook kan hersenschade voorkomen in de latere stadia van chronische lichamelijke ziekten
zoals COPD of diabetes, maar ook bij psychiatrische ziektebeelden zoals depressie of
schizofrenie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wietekeveenstra1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.52. You're not tied to anything after your purchase.
