ADHD: Macht en Misverstanden ( Laura Batstra): college 1
Hoofdstuk 3:
Hoofdstuk 4: De geschiedenis van ADHD
2 ‘voorlopers’ van ADHD:
- ‘Moral deficiency’, accent lag op immoreel en crimineel gedrag, verwijst naar een veel
bredere groep van probleemgedrag.
- MBD, minimal brain damage, kinderen die prikkelbaar, sociaal onhandig, hyperactief,
afleidbaar of antisociaal waren, en waarbij men een lichte hersenbeschadiging als
oorzaak van dit gedrag veronderstelde
In DSM- 1 en 2 werden stoornissen ingedeeld op grond van ideeën en veronderstellingen over
de oorzaken van stoornissen.
In DSM - 3 werd de indeling gebaseerd op beschrijving van concrete gedragingen en over de
mogelijke oorzaken deed men geen uitspraken meer..
Geslaagd in doelstelling: verbeteren van communicatie over verschillende psychiatrische
aandoeningen tussen wetenschappers en hulpverleners
ADD/ H: aandachtstekortstoornis met of zonder hyperactiviteit. De nadruk lag toen vooral op
problemen in de informatieverwerking en het was voor het eerst dat aandachtsproblemen
zonder hyperactiviteit de status van psychiatrische classificatie kregen.
In de herziene versie wel ADHD. De problematiek werd opgevat als onvoldoende ‘rem’ op het
gedrag.
DSM IV : 3 subtypes - aandachtszwakke type, hyperactief- impulsieve type, gecombineerde
type
Zorgde voor meer medicatie.
Er moeten problemen zijn in het functioneren om de classificatie ADHD te kunnen geven.
ADHD kwam toen de leerplicht kwam, toeval?
De drukke kinderen veranderden niet, maar de eisen die de omgeving aan hen stelde , en de
manier waarop de omgeving naar hen keek.
Samenvatting bij dit hoofdstuk in het boek:
● De bewering dat ADHD al een eeuw vastgesteld wordt, is onjuist- en geen bewijs dat
ADHD een echte ziekte is.
● Rond 1900 ontstond het idee dat gedragsproblemen een zaak voor medici zouden
kunnen zijn
● Moral Deficiency en MBD zijn geen echte voorlopers van het huidige ADHD, omdat de
termen op ander gedrag betrekking hadden dan ADHD
● De term ‘aandachtstekortstoornis met of zonder hyperactiviteit’ in DSM 3 was
uitdrukkelijk bedoeld als beschrijvende diagnose, oftewel classificatie. Doel was dat
wetenschappers en hulpverleners het over hetzelfde gedrag zouden hebben, zodat er
beter onderzoek gedaan kon worden.
, ● De voorzitters van de DSM 4 en 5 taakgroepen zijn van mening dat er in de
kinderpsychiatrie sprake is van zorgelijke overdiagnostiek en overbehandeling met
medicatie
● Veel energie en afleidbaarheid waren niet in alle tijden onhandige eigenschappen.
Hoofdstuk 5 De explosieve toename van ADHD en medicatiegebruik
Niet ieder kind dat aan de ADHD- criteria voldoet krijgt de classificatie, maar andersom ook niet.
Toename van ADHD -> toename medicijngebruik
Komt door:
- Verruiming definitie ADHD in DSM ( drukke jongens naar dromerige meisjes)
- Leeftijdscriterium aangepast (eerst voor 7 jaar, nu voor 12 jaar (puber?))
- Steeds meer aandacht voor volwassenen met ADHD ( vaak in de weer , draaft maar
door, maar slechts aan 5 vd 9 criteria voldoen)
- ‘Late onset ADHD’
- Bij volwassenen spontaan andere gedragingen van toepassing om van ADHD te
spreken. 80 tot 90 % toont overlap met andere stoornissen, toont de overbodigheid van
het concept volwassen- ADHD aan. Laat ook zien dat deze groep kwetsbaar is, kampen
vaak al hun hele leven met veel problemen
- ADHD wordt beter en sneller onderkend door de toegenomen kennis over dit beeld.
- De omgeving waarin we leven, is de afgelopen decennia in rap tempo veranderd.
- De eisen die we aan kinderen stellen zijn veranderd.
- Door medische vooruitgang overleven steeds meer kinderen die te vroeg of te licht
geboren zijn. Vroeggeboorte en een laag geboortegewicht verhogen de kans op ADHD
- Door het hedendaagse streven naar perfectie leggen we ons er steeds minder
gemakkelijk bij neer dat opvoeden veel van je vraagt en niet altijd het gewenste resultaat
heeft.
- Veel ouders staan er alleen voor of zijn opgebrand
- De autoriteit van leerkrachten is steeds minder vanzelfsprekend
- Klassen zijn groot en ouders en leerlingen worden steeds mondiger
- Een DSM diagnose geeft behandelaars houvast
- Geld voor extra hulp op school was tot voor kort gekoppeld aan een psychiatrische
classificatie
- Grootschalige bevolkingsstudies overschatten het aantal gevallen van ADHD
Nadelen diagnosticeren:
- We kunnen kinderen met ADHD medicatie etc geven, maar doen niks met het
overbelaste onderwijssysteem, toenemende armoede etc.
- Doordat we kinderen met milde problematiek helpen , kunnen we niet de specialistische
zorg bieden aan kinderen met ernstige problemen
Samenvatting van dit hoofdstuk in het boek:
● Het aantal gestelde ADHD- classificaties en het aantal uitgeschreven recepten voor
ADHD- medicatie zijn in rap tempo toegenomen
, ● Meisjes maken op dit gebied een inhaalslag; iets waar de farmaceutische industrie hard
haar best voor heeft gedaan
● Ook kwetsbare volwassenen die hun hele leven lang al problemen hebben, zijn een
nieuwe doelgroep voor ADHD en medicatie geworden. Hun wordt onterecht wijsgemaakt
dat ADHD hun problemen verklaart en dat medicatie hun problemen zal oplossen.
● Door kinderen en kwetsbare volwassenen op grote schaal probleemeigenaar te maken
met de classificatie ‘psychiatrisch ziek’ , bestaat het gevaar dat maatschappelijke
factoren als armoede en overbelasting van leerkrachten onderbelicht blijven.
Hoofdstuk 6 Het psychiatrisch bolwerk
De psychiatrie heeft zelf ook meegewerkt aan het uitbreiden van haar doelgroepen voor ADHD
en andere classificaties.
Key opinion leaders: belangrijke opinieleiders, psychiaters die de farma industrie speciaal
rekruteert om een stoornis en de medicamenteuze behandeling daarvoor actief onder de
aandacht te brengen bij collega’s en een groot publiek ( Sandra Kooij, Jan Buitelaar, Russell
Barkley, Joseph Biederman)
De aannames en uitgangspunten waar men binnen de psychiatrie mee werkt, zijn sterk
afhankelijk van de macht die sleutelfiguren binnen het psychiatrisch bolwerk hebben.
Kritiek wordt niet geduld.
Arrogantie: geen wijkteammedewerker, want niet goed geschoold, maar:
- Gekwalificeerde professional ( ze kennen de buurt, gezin , school, kunnen zorg bieden
aan het kind in zijn leefomgeving, is lastiger voor psychiaters)
- Zit naast de psychiater niet in plaats van
Samenvatting van het hoofdstuk in het boek:
● Een kleine groep- vaak door de farmaceutische industrie gesponsorde- psychiaters heeft
grote invloed en zet ADHD en andere stoornissen neer als neurobiologische
hersendefecten die medicatie behoeven
● Omdat de psychiatrie naar buiten toe graag 1 front vormt, spreekt men deze machtige
key- opinion leaders niet tegen.
● Critici wordt het werken binnen het psychiatrisch bolwerk moeilijk, zo niet onmogelijk
gemaakt.
● De arrogantie van sommige psychiaters weerhoudt hen ervan om goed samen te
werken met wijkteams, terwijl dit juist nodig is om optimale zorg aan kinderen en
gezinnen te bieden.
● De transitie van Jeugdzorg naar gemeenten is het directe gevolg van de
onverantwoorde uitbreiding van de kinderpsychiatrie in de afgelopen decennia. Het is
beschamend dat juist psychiaters gemeenten en wijkteams lijken te wantrouwen.
Hoofdstuk 7 De verschillende partijen
- Big Pharma: hebben geld en dus macht, steekt meer geld in het adverteren voor
psychische stoornissen dan voor lichamelijke ziekten.
- Wetenschappers: Als je onderzoek wilt doen , heb je geld nodig. Dit komt steeds vaker
van farmaceutische bedrijven. Onderzoekers tonen vaak gunstige effecten aan van hun
, medicatie dan studies die zijn gefinancierd door onafhankelijke subsidieverstrekkers.
Andere voorwaarden voor een wetenschappelijke carrière is het publiceren in
internationale wetenschappelijke tijdschriften. Hoe opzienbarende het effect, hoe groter
de kans dat het artikel in een blad met aanzien terechtkomt: Daarom overdrijven van
bevindingen.
- Media overdrijft ook dingen of geeft dingen fout weer.
- Zorginstellingen en hulpverleners: marktwerking en Diagnose Behandel Combinaties.
Marktwerking betekent dat zorgverleners ‘vraaggestuurd’ werken en met elkaar
concurreren. De DBC- systematiek moet resultaatgericht handelen van zorgaanbieders
bevorderen en het zorgaanbod en de kostprijs daarvan transparant maken. DBC:
beschrijft de behandeling die voortvloeit uit een bij de patiënt gestelde diagnose.
Marktwerking dwingt ertoe om te focussen op korte termijn, dus naar instellingen die
resultaten laten zien. Gaat ten koste van kwaliteit van zorg. Gevolg DBC:
behandelingen worden alleen vergoed als er een diagnose werd gesteld. Instellingen
vervingen daardoor ervaren hulpverleners met goedkope hulpverleners met soms weinig
ervaring. ( zo weinig mogelijk dure inzet, zo veel mogelijk resultaat op korte termijn te
boeken)
- Gemeenten: kinderpsychiatrie breidde uit. De regie en financiering verschoven van de
landelijke naar de gemeentelijke overheid. Gemeenten staan voor de enorme uitdaging
om met minder geld en een heel andere manier van werken te implementeren en daarbij
geen kind of gezin tekort doen.
- Scholen en leerkrachten: de eersten die bij een slecht presterend druk kind de
mogelijkheid van ADHD suggereren.
- Ouders en verzorgenden: worden bang gemaakt met berichten uit media. Gaat idd
minder goed met kinderen met een ADHD- classificatie, maar behandeling met
medicatie kan dat niet voorkomen. Met de meeste kinderen met ADHD loopt het goed
genoeg af.
- Andere volwassenen: vervelende opmerkingen van vreemden of vrienden of familie.
- Het ondergeschoven kind: self fulfilling prophecy, verslechtering van het zelfbeeld,
minder gevoel van controle over eigen gedrag en stigmatisatie. Voordeel: meer begrip
en geduld van volwassenen en het opent deuren naar hulpverlening.
Samenvatting van dit hoofdstuk in het boek:
● Fabrikanten van ADHD- medicatie zijn erbij gebaat als ADHD als chronische
neurobiologische stoornis gezien wordt. Zij hebben op allerlei manieren de ‘ziekte’
gepromoot.
● Wetenschappers en journalisten zijn geneigd positieve onderzoeksresultaten te
overdrijven en niet- opzienbare onderzoeken in de la te laten liggen
● Zorginstellingen moeten overleven in een tijd van marktwerking en concurrentie. Dit kan
ertoe leiden dat het belang van de organisatie in plaats van de patiënt voorop komt te
staan.
● Gemeenten staan voor de pittige taak de door de kinderpsychiatrie veroorzaakte
overdiagnostiek en overbehandeling terug te dringen, en moeten dat bewerkstelligen in
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller petradestudent1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.79. You're not tied to anything after your purchase.