Summary
Samenvatting Seksualiteit In Perspectief (B-KUL-E08X5A)
- Course
- Institution
Volledige samenvatting Seksualiteit in Perspectief
[Show more]
Seller
Follow
Lente2000
Content preview
SAMENVATTING SEKSUALITEIT IN PERSPECTIEF KULEUVEN 2021-2022Les 1: Inleiding
Wat is seksualiteit?
• verschillende dimensies ontstaan bij het definiëren van seksualiteit
o psychologische
o Biologische
o Gedragsmatige
o culturele
→ Psychiater Van Emde Boas stelt dat een gezonde seksualiteitsbeleving een
evenwicht veronderstelt tussen zijn eigen vier dimensies, seksualiteit is
problematisch als het maar steunt op 1 van de dimensies
▪ Lust: positieve gevoelens, genot bij seksualiteit
▪ Relationeel: seksualiteit best binnen eigen partner relatie en belangrijk
gegeven binnen een relatie
▪ Reproductief: voortplantingsfunctie van seks
▪ Instiutionalisering: mensen willen zich naar de buitenwereld toe profileren
als een koppel (bv. samenwonen of huwen)
→ Masters, Johnson en Kolodny maken onderscheid tussen 5 dimensies
▪ Biologisch: seksuele ontwikkeling van ons lichaam, sekse, seksueel verlangen,
seksueel functioneren, seksuele bevrediging + seksuele opwinding vertaalt
zich omgekeerd in biologische verschijnselen zoals erectie of vaginaal vocht
▪ Psychosociaal: psychologische elementen zoals emoties, gedachten en
persoonlijkheidsfactoren + sociale interactie tussen mensen zoals religie of
gezinsklimaat
▪ Gedrag: wat doen mensen op vlak van seksualiteit, geen normen over wat
normaal of abnormaal is
▪ Cultureel: seksualiteit is relatief, verschillende betekenis in verschillende
contexten
▪ Klinisch: seksuele problemen staan hier centraal: epidemiologie, oorzaken,
behandelopties + hierbij rekening houden met de andere dimensies
• Seksuologie = interdisciplinaire wetenschap die seksualiteit probeert te doorgronden, de
seksualiteit bestudeert de menselijke seksuologie
1
, • Etymologie seks(e)
o Latijn
▪ Sexus – afdeling, groep (sekse = groep mannen of vrouwen)
▪ Secare – snijden, scheiden, verdelen
o Engels – sex
▪ 1382 = personen van een bepaald geslacht
▪ 1526 = eigenschap man of vrouw te zijn
▪ 1929 = geslachtsgemeenschap – dirty word, want verwees naar seksueel
gedrag
▪ 1950 = gender – mannen en vrouwen (eerste keer onderscheid gemaakt)
▪ 1950 = sex – seksueel gedrag en aantrekking tot anderen
→ seks verwijst niet meer enkel naar een categorie, maar ook naar een
fenomeen of een proces
o Nederlands
▪ Sekse = biologische verschillen tussen mannen en vrouwen
▪ Seks = gedrag en emoties (opwinding) in kader van aantrekking tussen
mensen en waarbij het bereiken van seksuele doelen meespeelt
• Definitie seks(e) op het internet
o Seksualiteit, het seksuele
o Geslacht, met name biologische verschillen tussen mannen en vrouwen
o Seksuele omgang, geslachtsleven
o Handelingen en gevoelend die te maken hebben met lichamelijke opwinding en
vrijen
o Handelingen waarbij je geslachtsorgaan een rol speelt en waarvan je lichamelijk
opgewonden raakt, bv. ‘seks met iemand hebben’, ‘telefoonseks’, ‘soloseks’, …
• Etymologie seksualiteit ook terug te vinden in het Frans
o Frans – sexualité
▪ = wat gebonden is aan een bepaald geslacht
o Nederlands – seksualiteit
▪ 1849 = geslachtelijkheid
▪ 1926 = geslachtsleven
o Seksualiteit = bredere betekenis (alle verschijnselen mbt het seksuele leven)
▪ Verwijzingen naar emoties, gedrag(ingen),
▪ Ideeën, verlangens en neigingen
▪ Seksualiteit = een eufemisme voor seks (rauwer)
Definities van seksualiteit (mannen, vrouwen, gender- identiteit)
• Definitie seksualiteit
o manier waarop je seks ervaart, bijv. ‘niet durven praten over seksualiteit’
o iemands seksuele emoties, ideeën en gedrag
o het bredere domein van emoties, verlangens, gedragingen, etc. die breder dan zijn
dan de louter paradigmatische seksuele handelingen, emoties
o geslachtelijkheid, geslachtsleven, seks
o iemands seksuele gedrag en neigingen
o het totaal van verschijnselen dat betrekking heeft op het seksuele leven
o uitingen op het gebied van het geslachtsleven of de geslachtsdrift ( Grote Van Dale)
2
, o Alle aspecten die verwijzen naar seksuele gevoelens, fantasieën of seksueel gedrag
→ Seksualiteit heeft een bredere definitie dan seks, maar ze vertonen veel overlap
met verwijzingen naar emoties en gedragingen, maar bij seksualiteit wordt er ook
specifiek verwezen naar verlangens en neigingen
→ seksualiteit wordt soms gebruikt als een eufemisme voor seks
o Spanning over definitie door spanning tussen essentialistische en post-structurele
visie
▪ Essentialistisch: gebaseerd op biologische oorsprong van seksualiteit
▪ Post-structurele: seksualiteit is een geconstrueerde realiteit die steeds
opnieuw uitgevonden moet worden, er is ruimte voor seksuele diversiteit
o Seksueel gedrag (enge definitie)
▪ Masturbatie
▪ Geslachtsgemeenschap
▪ Kussen, zoenen, strelen
o Seksueel gedrag (brede definitie)
▪ Flirten
▪ Romantisch diner
▪ Zich verleidelijk kleden
▪ Playboy, penthouse,… lezen
▪ Surfen op het internet op zoek naar seksueel expliciet materiaal
o Gedragingen die worden gedefinieerd als ‘seksueel’ variëren sterk:
▪ Tussen verschillende groepen
▪ Over de tijd
▪ Tussen verschillende culturen
▪ Bv. Clinton en stagiair orale seks → ‘would you say you ‘had seks’ if…. Deze
uitspraak heeft hem gered
o ‘seksueel’ is afhankelijk van
▪ Ideeën van normaliteit over seks
▪ Mannelijke en vrouwelijke rolpatronen
▪ Sociale context
▪ Cultuur
• Seks gedefinieerd door ‘de moraal’
o Religieuze betekenis
▪ Seks hoort thuis binnen het huwelijk
▪ Seks kan alleen voor de voortplanting – niet voor het plezier
▪ Verbod rond gebruik van anticonceptie
▪ Masturbatie, orale en anale seks, seks tijdens de menstruatie worden
afgekeurd
▪ Celibaat wordt geprezen
▪ Door God gegeven en daardoor goed
• Seks gedefinieerd door ‘de wet’
o In elk land: wettelijk kader bepaalt eveneens wat normaal is op vlak van seksualiteit
o Aantal seksuele gedragingen zijn ‘strafbaar’
▪ Zelfbeschikkingsrecht = seks kan enkel plaatsvinden als partners geldige
toestemming kunnen geven
▪ Illegaal = niet-instemmend
▪ Parafilieën = voyeurisme, exhinitionisme, froteurisme, … → vallen onder
aanranding van de eerbaarheid
3
, ▪ Verkrachting: zwaardere straffen
▪ Seks met jongeren <16 jaar (ook met instemming) = strafbaar
▪ Tot 18 jaar: leeftijdsverschil mag niet groter zijn dan vijf jaar en er mag geen
machtsrelatie zijn tussen de partners
▪ Verkrachting binnen het huwelijk is nog niet lang erkend, een gehuwd =
instemmen met alle toekomstige seks met echtgenoot
▪ Verkrachting van mannen = nog later erkend
▪ Seksuele aanranding
• Seks gedefinieerd door psychiaters
o Van Krafft-Ebing: wat is gezond vs. ongezond/normaal vs. abnormaal
▪ Maakte classificatie van ‘seksuele psychopathologie’
▪ Boek met seksueel deviante gedragingen, later DSM op gebaseerd
▪ Niet meer in gevangenis, maar behandeld in psychiatrie
o ‘normale seksualiteit’ = de meeste middelen gebruikt voor seksuele gratificatie
tussen instemmende volwassenen, onafhankelijk van het geslacht van de partners
▪ Komt overeen met nu ‘gezonde seksualiteit’
▪ Homoseksualiteit was tot voor kort een mentale stoornis
▪ Masturbatie en orale seks zijn fixaties: onvolwassen, immature uitingen van
seks (Freud)
▪ Parafilieën (vroeger perversies) worden nog steeds beschouwd als ‘mentale
stoornissen’
➢ >6 maand, lijden, beperkingen in sociaal op beroepsleven
➢ Maar binnen SM → regel = ‘veilig’ en ‘consensueel’
▪ Transseksuelen hebben nog steeds een ‘mentale stoornis’ = genderdysforie
• Seks als ‘menselijk en natuurlijk’ gedrag
o Kinsey et al
▪ Maakt van seks een legitiem studieobject
▪ Gedetailleerde beschrijving van menselijk seksueel gedrag
▪ Vroeg aan mensen om hun seksualiteit te beschrijven
▪ Normaal en abnormaal → niet veel te maken met biologische structuren,
maar met sociale normen
o Maters & Johnson
▪ Onderzochten de biologische/fysiologische basis van seksualiteit
▪ Liet mensen seksen in een laboratorium
• Seks gedefinieerd door ‘het maatschappelijk gezondheids-debat’
o Seks behoort veilig te zijn ter voorkoming van seksueel overdraagbare aandoeningen
en ongeplande zwangerschap
o Overheid kan dit stimuleren door het verplichten van seksuele voorlichting
▪ Vooral gericht op veiligheid en negatieve gevolgen er van (bv. SOA’s of
tienerzwangerschappen)
o Seks = seks met een condoom
o Dubble Dutch methode = condoom + andere vorm van anticonceptie
o Paradox
▪ Diegene met de SOA, dus die niet veilig heeft gevrijd, moet zijn
verantwoordelijkheid nemen om de andere te beschermen
▪ Vrouwen moeten zich beschermen tegen verkrachting – dus de zwakkere
partij wordt verantwoordelijk gesteld voor de eigen veiligheid
▪ Er zijn minder campagnes op daders gericht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lente2000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now