Summary
Samenvatting Leerpad C - gastrozorg
- Course
- Institution
Samengevat door de powerpoints + opnames en de cursus!
[Show more]
Seller
Follow
linskevdb
Reviews received
Content preview
Leerpad C – de patiënt met een maagkatheter1. inleiding – wat is een maagsonde?
⟹ een plastic buisje dat via de neus of mond ingebracht wordt tot in de maag van
de zorgvrager, wordt ook wel een nasogastrische (NG) of een orogastrische
sonde
- Meesten zijn 1,2-1,5 meter lang, flexibel, radio opaak en hebben gradaties die
de lengte van de sonde aanduiden. Op tip sonde zijn er laterale openingen.
De uitwendige dm vd sonde wordt aangeduid in charrière (CH) → staat voor
1/3 mm, hoe groter de CH, hoe groter de uitwendige dm.
- Bij volwassenen meestal maat van CH12 of 14
- Doel: voor toedienen substanties rechtstreeks in de maag, of voor verwijderen
van maaginhoud → vaak met recipiënt
1.1 soorten maagsondes
⟹ veel onderverdeling, waaronder een onderverdeling in uitwendige diameter (CH)
door Leslie en Williams, of naargelang methode van inbrengen door Burell en
Gerlach (chirurgisch of niet-chirurgisch). Materiaal, plaats waar ze uitmondt
(gastrisch of intestinaal), indicatie,…
- Indeling volgens de plaats: plaatsing van gastrische en intestinale is op een
chirurgische of niet-chirurgische manier. En de manier waarop wordt gekozen
door de toestand van de pt, periode dat de sonde blijft, de indicatie, evt.
contra-indicaties,…
- Niet-chirurgische plaatsing: via de neus of de mond en is afhankelijk van de
indicatie en de contra-indicaties eindigen ze in de maag, duodenum, jejunum
of verder gelegen delen van de dunne darm.
o Enkel sondes die in neus of mond worden gebracht, word door vpk
gedaan, verder dan de maag wordt door een endoscopische techniek
gedaan, evt. met een chirurgische ingreep.
o Als er geen endoscoop is plaatst men een duodenale sonde door
houdingsveranderingen en stimuleren van de maagdarmmotiliteit, de
bewegingen zorgen ervoor dat de sonde er sneller in gaat → vrij
tijdrovend
o Nasogastrische sonde: via de neus of mond in de maag, de
nasojejunale sonde gaat jejunum via de neus in.
o Orogastrische: via de mond tot in de maag
1.2 niet-chirurgische plaatsing: maagsondes
- De microsonde: is een dunne maagsonde en heeft 1 lumen die hoofdzakelijk
voor voeding wordt gebruikt.
o Microsondes met of zonder mandrains
o CH ≤ 12 of vanaf ≤ 9 CH
o Zijn radio-opaak + hebben laterale openingen
o Polyurethaan (PUR)-sondes: kunnen langer ter plaatse, wel om de 6
weken vervangen (tegen druknecrose en hygiënische
omstandigheden)
is soepel en glad dat niet wordt aangetast door maagzuur
kan snel buigen dus beste is even in koelkast leggen voor
gebruik
1
, meesten hebben een mandrain
- de sonde van Levin: ongeveer 1,5m lang en bestaat uit een enkelvoudig
lumen, diameter kan variëren van 12-18CH.
o Heeft in begin een aantal laterale openingen en bevat meestal een
radio-opake lijn die lokalisatie van de sonde mogelijk maakt.
o Meestal voor irrigatie of instillatie van vloeistoffen/ medicatie, tijdelijke
toediening sondevoeding, voor onderzoek vd maaginhoud en
tot kort ook voor maagdecompressie.
- de sonde van Salem-Sump: heeft 2 lumina: een hoofd- en een dun
zijlumen
o als sondes niet worden gebruikt worden ze in elkaar gestoken
(worden afgesloten en lekkage wordt voorkomen)
o grootste lumen heeft gaten aan de tip en aan de distale zijde
o radio-opaak
o diameter van CH12-18
o hoofdlumen: voor sondevoeding, medicatietoediening, maagspoeling,
maaglediging (vloeistof en lucht)
o dunne lumen: ventilatie lumen of luchtinlaat en voorkomt dat de maag
luchtledig wordt gezogen als de sonde wordt gebruikt voor bepalen
maagresidu of actieve suctie → zuigt niet aan maagwand
- sonde van Faucher: 1,5m lang en lijkt op de Levin-sonde, varieert tussen de
27 en 36CH en is voor een maagspoeling → is via de mond
- pediatrische microsonde: heeft een paars aansluitstuk om verwarring met
parenterale toedieningswegen te vermijden.
o Klassieke/luer lock spuiten voor IV of infectietoepassingen passen
er niet op
o Zijn beperkt in lengte en kleiner van dm om de luchtweg vh kind zo
weinig mogelijk te hinderen
1.3 chirurgische plaatsing
1.3.1 PEG-sonde
⟹ percutane endoscopische gastromie-sonde, is via een kleine incisie in de
buikwand, rechtstreeks in de maag.
- Plaatsing: onder lokale verdoving met een endoscoop
- Materiaal: uit polyurethaan en heeft een inwendig en uitwendig fixatieplaatje
→ zorgen er voor dat maag- en buikwand goed tegen elkaar zijn gedrukt
- Verblijfstijd: afhankelijk van al dan niet optreden van complicaties en dient
per pt afzonderlijk te worden beoordeeld. Ze kunnen wel tot 6 maanden blijven
zonder vervanging
- Indicatie: mensen die langer een sonde nodig hebben (+4 weken) of wanneer
de plaatsing via de neus of slokdarm niet kan.
- Fistel: als ze goed is gevormd waar de PEG-sonde in zit, kan je de PEG-
katheter vervangen door een gastrostomiesonde of button
1.3.2 de gastrostomiesonde
⟹ wordt door laparotomie rechtstreeks in de maag geplaatst. En is onder algemene
verdoving
- Bevat een siliconen ballon die de katheter fixeert en wordt na plaatsing
gevuld.
2
, - Heeft een afsluitdopje om voeding of suctie te onderbreken
- Indicatie: als de endoscopische techniek niet mogelijk is door
bv. een obstructie of verbranding vd slokdarm, dus als
vervangingskatheter
- Fistel: als kanaal genoeg is gevormd, kan het worden veranderd
- Nadelen: langere tijdsduur, grotere wonden, volledige verdoving
1.3.3 gastromiesonde button
⟹ is een ballonkatheter die via een voorgevormde fistel in de maag kan.
- Doel: irritaties van de huid, verstopping en lekkage tegen te gaan
- Indicatie: vervangingskatheter na plaatsen van een PEG-sonde
- Verschil gastrostomiekatheter: button heeft geen lange katheter die uit de
maagwand komt maar heeft direct een afdekplaatje
- Voordelen: grote bewegingsvrijheid
- Nadelen: is 5-6 keer duurder dan de gastrostomiesonde
- Primaire plaatsing: enkel als er een button wordt ingebracht samen met een
gastropexie (maagkanteling)
1.3.4 jejunostomiesonde
⟹ wordt via een openbuikoperatie of door een endoscoop indirect of direct in
jejunum geplaatst.
- Indicatie: pt met een hoog risico op aspiratie of wanneer
toedienen van voeding via de maag niet mogelijk is
- Wordt in dunne darm vastgehecht en bevat een siliconen
huidplaatje dat vastgehecht wordt op de buik. (voor
uitwendige fixatie)
- Nadeel: heeft een kleinere dm dan een
gastrostomiesonde, we verstopt sneller, duur en moeilijker te plaatsen dan
gastrostomiesonde
- Plaatsing: insnede in de maag en dan sonde via de maag op te schuiven
naar het jejunum, ook wel soms een gastro-jejunumstomiesonde
1.3.5 PEG-J-sonde
⟹ percutane endoscopische gastro-jejunostomiesonde is een sonde met 2
toegangswegen: een voor de maag en een voor de dunne darm.
- Plaatsing: eerst een endoscopische gastrostomiesonde, daarna via een
tweede endoscopie wordt een langere sonde door de PEG-katheter naar
jejunum geschoven.
- Voordeel: er kunnen zowel vloeistoffen worden toegediend als lediging van
de maag in jejunum
- Nadeel: jejunostomiesonde moet door PEG-katheter dus heeft kleinere dm →
meer risico voor verstopping
- Indicatie: pt die een hoog risico hebben op aspiratie van sondevoeding en bij
mensen waar zowel decompressie van de maag als het toedienen van
voeding in jejunum nodig is
1.4 criteria die de keuze beïnvloeden (Best)
- Indicatie
- Materiaal waaruit sonde bestaat: polyvinylchloride, polyurethaan of silicoon
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller linskevdb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now