Summary
Samenvatting De leraar als gids
- Course
- Institution
Samenvatting artikel voor Onderwijskunde B1
[Show more]
Seller
Followthomaslegebeke
Reviews received
Content preview
Onderwijskunde B1aSamenvatting artikel 4: De leraar als gids
Laten we op reis gaan naar de piramiden
De leraar leidt leerlingen naar onbekende gebieden. Hij wordt niet boos als er
domme vragen worden gesteld. Hij blijft hoffelijk, is geduldig en biedt structuur. Een
docent die zo opereert, is in staat de afstand tussen de zelfwereld van de leerling en
de onbekende wereld van kennis te overbruggen, vindt hoofdleraar pedagogiek
Thomas Ziehe.
Er heeft een grote culturele verandering plaatsgevonden die diep ingrijpt in de
leefwereld van jongeren en hun verhouding tot de school. De populaire cultuur is de
leidende cultuur geworden en de ‘hoge’ cultuur vormt niet meer de
vanzelfsprekende normatieve horizon. De Duitse hoogleraar pedagogiek Thomas
Ziehe (zelf uit 1947) zegt dat niet met de weemoed van iemand van een vorige
generatie. Horend bij de generatie ’68 heeft hij juist gevochten voor de populaire
cultuur.
Met zijn aansprekende culturele analyse van wat jongeren beweegt en wat de
betekent voor de school heeft Ziehe de aandacht getrokken in diverse Europese
landen. Wat Ziehe ziet veranderen in jeugd en school registreert hij als etnograaf, en
interpreteert hij als psycholoog en socioloog.
Ziehe signaleert de gevolgen van de inwisseling van de ‘hoge’ cultuur door de
populaire cultuur. Leerlingen van tegenwoordig kiezen hun eigen culturele
‘producten’. Ze hebben een eigen referentiekader dat door leeftijdsgenoten,
internet, markt, media en vooral muziek wordt beïnvloed, en dus niet meer door
normen uit de ‘hoge’ cultuur. Ziehe noemt dat referentiekader hun ‘zelfwereld’.
Vanuit die zelfwereld, die aan de ene kant heel internationaal is, maar aan de
andere kant trekken vertoont van een tunnelvisie, kijken jongeren naar de school.
Omdat ze veel meer relatie georiënteerd zijn in de school voor hen een belangrijke
sociale ontmoetingsplaats. Maar van de officiële taken van de school zijn jongeren
vervreemd. En dat heeft het er voor de leraar bepaald niet gemakkelijker op
gemaakt.
Wat is het verschil tussen de jongeren van nu en van de generatie '68?
'Adolescenten in 2006 leven in een zelfwereld die voor hen het centrum van de
wereld is. Dat is een gevolg van de individualisering van de samenleving. Ze hebben
een selectiefilter dat vragen bevat als: "accepteer ik dit?", "vind ik dit leuk?", "past dit
bij mij?". Hun zelfwereld is een mentale structuur die bemiddelt tussen de eigen
verlangens en de 'eisen' van de buitenwereld. Maar in tegenstel-ling tot vroeger
worden die "eisen" niet meer zozeer door tradities en officiële instituties als school en
kerk bepaald, maar door de popcultuur waarin ze leven. En die is overal: op straat,
in winkels, op school, op tv en internet. Zelfwerelden zijn zo bijna publiek geworden.
In vorige generaties hadden jongeren ook zelfwerelden. Alleen, die waren meer
privé en hadden een beperktere invloed op het gedrag’.
, 'Het verschil tussen jongeren nu en jongeren van de generatie '68 is dat die laatsten
wel zijn grootgebracht met cultureel opgelegde waarden en regels. De '68-
generatie heeft die ter discussie gesteld, soms ontregeld, en heeft dat als een
bevrijding kunnen ervaren. Jongeren van toen voelden zich heldhaftig
antitraditioneel. Tegenwoordig zijn jongeren niet antitraditioneel omdat ze die oude
tradities niet kennen. Waar de '68-generatie gek was op het omver halen van
structuren, heeft de huidige generatie juist een impliciete behoefte aan structuur. De
jongeren van nu zijn vaak minder liberaal clan hun ouders - bekritiseren hun ouders
ook wel op hun vrije opvattingen - en proberen een weg te vinden in regels en
tradities. Niet dat ze terugwillen naar de tradities van hun grootouders, maar ze zijn
wel meer gericht op stabiliteit.'
In Nederland stelden onderzoekers onlangs vast dat de huidige jongeren eerder een
generatie 'Einstein' zijn: slimmer, sociaal competenter en vol zelfvertrouwen. Herkent
u dat?
'Nee, niet echt. Jongeren zijn meegaand. Ze dromen van een toekomst, van een
goede baan; ze zijn niet tegen diploma's. Dat is een houding. Ze hebben veel
doelen, maar die realiseren, daar hebben ze een probleem mee. Om een toets te
halen moet je werken; je moet plannen en jezelf instrueren om te slagen. En omdat
er zoveel opties zijn voor een jongere, is het moeilijk kiezen en jezelf daaraan
houden. Jongeren hebben een motivatieconflict als het gaat om zelfsturing. Keuzes
maken en beslissen is een cruciale competentie geworden. In de VS heet een
bestseller van Benjamin Kunkel: "Indecision". Die schetst het leven van de besluiteloze
Dwight Wilmerding. Heel herkenbaar voor jongeren van deze generatie.'
Welke gevolgen heeft deze ontwikkeling nu voor de verhouding jongeren/school?
'Een eerste gevolg is dat leerlingen moeilijk accepteren wat cognitief vreemd is,
namelijk schoolse kennis, Het probleem is niet dat ze geen vreemdheid kennen. Die
ervaren ze wel in de jeugdcultuur, denk aan Harry Potter, computergames en
straatcultuur. Het punt is dat ze verlangen naar directe herkenbaarheid voor de
zelfwereld. Is die er niet dan is iets saai. Dat is moeilijk voor leraren die gewend waren
om zaken uit te kunnen leggen aan hun leerlingen. De opdracht voor leraren om de
klassikale, autoritaire aanpak te vervangen door een aanpak waarin het motiveren
van leerlingen centraal staat is veel moeilijker gebleken dan men zich had
voorgesteld. Er zijn namelijk nieuwe barrières. De afstand van leerlingen tot formele
talen als boekentaal, wiskunde en logica is gegroeid. Leerlingen begrijpen
schoolboeken minder. Ze hebben een probleem met argumenteren. In formele
situaties vallen leerlingen stil. Leraren reageren dan vaak met nog meer klassikaal
lesgeven (omdat leerlingen niet reageren) of juist door de ramen van de school
open te zetten naar de informele cultuur’.
'Een tweede gevolg is dat de sfeer in scholen informeler is geworden, aansluitend
bij de jeugdcultuur. Dat is leuk, maar het maakt dat het vermogen van leerlingen
om structuur te verinnerlijken zwakker is geworden. Ze hebben meer moeite met
structuur en volgorde herkennen, met dingen die langzaam gaan, en met formele
situaties. Een vriend van me die leraar is, had op voorstel van de leerlingen met zijn
mentorklas afgesproken naar de kerstmarkt te gaan. Op de bewuste avond komen
er twee leerlingen opdagen. De volgende les stelt de leraar dit boos aan de orde.
"Goh", zeggen de leerlingen, "Dat is waar ook, wat vervelend voor u. Zullen we dan
volgende week gaan?" Leerlingen zijn vriendelijk, maar wel eerder "onder-
gestructureerd", zeker in groepsverband. je houden aan een afspraak is moeilijk voor
ze. En het is hard werken voor de leraar’.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thomaslegebeke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now