Summary
Samenvatting Sociologie
- Course
- Institution
- Book
Zelf vond ik het een erg interessant vak, ik heb het gehele boek gelezen en heb voor dit vak een 7,6 gehaald.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Inleiding Sociologie compleet (2024)- HC/WG/literatuur
Seller
Follow
irisversluis1205
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Wat is sociologie?1.1 Het sociologisch perspectief
Sociologie is het systematisch onderzoek van de menselijke samenleving. Deze visie
wordt het sociologisch perspectief genoemd.
Sociologie is een wetenschap die systematisch de samenleving van mensen onderzoekt.
Het is ontstaat op het breukvlak tussen de traditionele en moderne maatschappij. Het is
van belang voor veel vraagstukken in de huidige maatschappij.
1.2 Het belang van een mondiale visie
Mondiaal of globaal perspectief: het besturen van de wereld in zijn geheel en de
plaats die onze samenleving daarin inneemt.
Drie brede categorieën van het niveau van economische ontwikkeling van de wereld:
- hoge-inkomenslanden > hoogste algemene levensstandaard, ongeveer 50 landen.
- middeninkomenslanden > een levensstandaard, die we als we de wereld in zijn
geheel bekijken, gemiddeld kunnen noemen, ongeveer 80 landen. Vaak grote sociale
ongelijkheid.
- lage-inkomenslanden > lage levensstandaard, waarvan de meeste inwoners arm
zijn.
Vier reden om de situatie van het rijke westerse leven te vergelijken met andere landen:
1. Het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven.
2. De contacten tussen samenlevingen zijn sterk toegenomen.
3. Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt, zijn elders
veel erger.
4. Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen.
1.3 Het sociologisch perspectief in de praktijk
De sociologie heeft vier positieve effecten:
1. Aan de hand van het sociologisch perspectief kunnen we nagaan wat er wel en niet
klopt aan het ‘alledaags denken’.
2. Het sociologisch perspectief geeft ons een beter inzicht in de mogelijkheden en de
hindernissen die we in het dagelijks leven tegenkomen.
3. Het sociologisch perspectief geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de
samenleving waarvan we deel uitmaken.
4. De sociologie helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit.
1.4 Het ontstaan van de sociologie
De socioloog die in 1833 de term sociologie introduceerde = Auguste Comte
De drie belangrijke ontwikkelingen in de geschiedenis die grote invloed hebben gehad op
het ontstaan van de sociologie:
1. De industrialisering
2. De groei van steden
3. Politieke veranderingen
Positivisme: inzicht verwerven op basis van wetenschappelijk onderzoek. Positivisten
zien filosofie en theologie niet als wetenschappen.
1
,1.5 Sociologie en de moderne samenleving
Moderniteit > sociale patronen die het resultaat zijn van industrialisatie.
Modernisering > het sociale veranderingsproces dat in gang is gezet door de
industrialisering.
Amerikaanse socioloog Peter Berger (1977) onderscheidde vier kenmerken van
modernisering:
1. Het verdwijnen van kleine, traditionele gemeenschappen
2. De uitbreiding van persoonlijke keuzemogelijkheden
3. Grotere sociale diversiteit
4. Oriëntatie op de toekomst en een groeiend tijdsbewustzijn
Ferdinand Tönnies (1855-1937): theorie over Gemeinschaft en Gesellschaft.
Gemeinschaft = samenleving met veel affectieve bindingen, Gesellschaft = modern.
3 grondleggers van de sociologie:
Emile Durkheim (1858-1917) Sociale veranderingen resulteren in verschillende
onderliggende bindingen tussen mensen. Eerst mechanische solidariteit: in de pre-
industriële samenlevingen werden samenlevingen bijeengehouden door gedeelde morele
waarden. Mensen zien elkaar als gelijken, verrichten dezelfde werkzaamheden. Daarna
kwam organische solidariteit: Modernisering zorgt voor arbeidsverdeling. Ieder heeft
zijn specialisatie en is dus afhankelijk van de ander. Moderne samenleving wordt
bijeengehouden door de verschillen en niet door overeenkomsten. Ideeën spelen grote
rol.
Max Weber (1864-1920) Sociale veranderingen door proces van rationalisering (manier
van denken). In de traditionele samenleving of pre-industriële samenleving staan
tradities centraal. Die hebben een remmend effect op sociale veranderingen. De
waarheid is min of meer gelijk aan ‘hoe de dingen altijd geweest zijn’. In moderne
samenleving hecht met minder aan tradities maar meer aan efficiëntie, resultaat van
rationele processen.
Karl Marx (1818-1863) Sociale veranderingen door economische conflicten die
ongelijkheden produceren. Industriële revolutie = kapitalistische revolutie. Moderne
samenleving = kapitalisme. Hij was het eens met de stelling dat moderniteit de
arbeidsverdeling (Durkheim) en een rationeel wereldbeeld (Weber) in de hand werkte.
De bourgeoisie kreeg door de industriële revolutie meer zeggenschap (de positie van de
feodale adel werd door hen overgenomen).
Anomie: een situatie waarin een samenleving het individu weinig morele richtlijnen te
bieden heeft. Bedacht door Durkheim.
De drie hoofdvragen van de sociologie:
1. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk? (Marx)
2. Hoe is sociale (wan)orde mogelijk? (Durkheim)
3. Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) van wereld? (Weber)
De sociale quaestie
Ellende van urbanisatie en industrialisatie (Communistisch manifest geschreven door:
Karl Marx en Friedrich Engels). Opkomst van arbeidsbeweging. Reactie liberalen en
confessionelen, uiteindelijk resulteerde dit in sociale wetgeving. De verzorgingsstaat is
niet een gevolg van solidariteit en altruïsme maar van welbegrepen eigenbelang.
1.6 Groei en bloei van sociologie
De sociologie heeft aan het begin van de 20e eeuw een vaste plaats in de academische
wereld bemachtigd, vooral in Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de
2
, Verenigde Staten.
In Nederland ontwikkelde de sociologie zich pas tussen de twee wereldoorlogen in. Na de
tweede wereldoorlog zien we een enorme groei, mede door de vraag vanuit de
samenleving naar de kennis over het samenleven.
Hoofdstuk 2: Sociologische theorieën en methoden
2.1 Sociologische theorie
Theorie: een stelsel van uitspraken die met elkaar samenhangen.
Sociologen die zich met theorievorming bezig houden volgen benaderingen of ‘routes’.
Een theoretische benadering wordt ook wel theoretisch perspectief of paradigma
genoemd. Dit is een fundamenteel beeld van de samenleving dat als richtsnoer dient
voor theorie en onderzoek.
Vier sociologische benaderingen:
1. Het structureel functionalisme
2. De conflictsociologie
3. De symbolisch-interactionismebenadering
4. De rationelekeuzebenadering
Oriëntatie op microniveau: een nauwkeurige en gedetailleerde beschrijving geven van
de sociale interacties in concrete situaties.
Oriëntatie op macroniveau: een totaalbeeld van sociale structuren die de samenleving
als geheel gestalte geven.
Het structureel functionalisme
Hanteert een kader voor de theorievorming waarin de samenleving als een complex
systeem wordt gezien, een systeem waarin sprake is van onderlinge samenwerking
tussen de verschillende delen en dat solidariteit en stabiliteit beoogt.
Samenleving: afhankelijke delen, die relatief stabiel zijn, gebaseerd op gedeelde
consensus over wat moreel wenselijk is. (Oriëntatie op macroniveau)
Deze benadering richt zich op de sociale structuur > relatief stabiele sociale
gedragspatronen. Het besteedt ook aandacht aan sociale functies > de gevolgen van
een sociaal patroon voor het functioneren van de totale samenleving.
Deling van sociale functies door Merton:
Manifeste functies, de onderkende en beoogde gevolgen van een sociaal patroon.
Latente functies, de niet-onderkende en niet-bedoelde gevolgen van een sociaal
patroon.
Sociale disfunctie is een sociaal patroon dat het functioneren van de samenleving kan
verstoren.
De kernvragen die deze benadering stelt zijn:
- Hoe wordt de samenleving bijeengehouden?
- Hoe zijn de onderdelen met elkaar verbonden?
- Welke bijdrage levert elk onderdeel aan het functioneren van de samenleving?
De conflictsociologie
Kenmerkt zich door een denkkader waarin de samenleving wordt opgevat als een arena
van ongelijkheid, die conflicten en verandering veroorzaakt.
Sociale ongelijkheden zijn kenmerkend voor samenleving. De samenleving biedt
sommige groepen meer voordelen dan andere groepen. (oriëntatie op macroniveau)
(Marx en C. Wright Mills)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisversluis1205. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now