Hoofdstuk 1: Onze samenleving: een digitale samenleving.
Samenlevingen veranderen continue en hieraan liggen allerlei economische, financiële en
technologische ontwikkelingen ten grondslag. In de recente geschiedenis was een aantal
grotere veranderingen voor de samenleving bijzonder ingrijpend: de aard van het werk, de
aard van het onderwijs en de manier waarop mensen met elkaar omgaan veranderen
drastisch. We spreken dan ook wel van een revolutie. Een revolutie betekend omwenteling
van de samenleving en heeft daarom altijd een grote impact op sociaal werk.
1.1 kenmerken digitale samenleving
Een belangrijk aspect van de digitale samenleving is dat het een netwerksamenleving is.
Binnen een netwerksamenleving is het mogelijk om voortdurend met elkaar in contact te
staan.
In het onderwijs bijvoorbeeld is deze verandering goed merkbaar. Manuel Castelss wordt
beschouwd als een van de grondleggers van het begrip netwerksamenleving. Hij voorzag in
1996 dat we naar een samenleving toe gingen waarin iedereen met iedereen verbonden zou
zijn en dat dit grote gevolgen zou hebben voor onze manier van organiseren en werken.
Belangrijke kenmerken van een netwerksamenleving zijn transparantie, sociale verbanden,
virtuele werkelijkheid, zelforganisatie en een veranderende rol van de overheid.
1. Transparantie
Doordat we deel uitmaken van een netwerksamenleving is informatie toegankelijker
geworden en kunnen we over de hele wereld informatie ophalen. Digitale
transparantie heeft ook een nadeel: alles wat wij doen op het internet laat informatie
achter. Deze informatie wordt verzameld en is op vele manieren te gebruiken.
2. Sociale verbanden
Daar waar voorheen vooral lokale verbanden belangrijk waren, zijn de contacten nu
internationaal. Dit vergroot voor veel mensen hun perspectief en verruimt hun
manier van leven.
3. Virtuele werkelijkheid
De virtuele wereld wordt steeds belangrijker. Je online identiteit is beeldvormend
voor anderen in hoe je bent en jezelf presenteert.
4. Zelforganisatie
Mensen kunnen veel proactieve handelen. Vragen kunnen gesteld worden,
lotgenoten kunnen opgezocht worden, medische kennis is voorhanden, vakanties
kunnen zelf worden uitgezocht enzo. Hierdoor ben je veel meer instaat je eigen leven
proactief vorm te geven en te organiseren. Er is sprake van een nieuwe ordening.
, 5. Veranderde rol van de overheid
Nu de overheid niet meer geheel van bovenaf en hiërarchisch georganiseerd wordt,
maar ook deel uitmaakt van de netwerksamenleving, is er meer behoefte ontstaan
om de taken van de overheid te decentraliseren naar de gemeente, en om de
verantwoordelijkheid en regie meer bij de burgers te laten: participatie.
1.2 Gevolgen voor sociaal werk
Voor sommige mensen is de digitalisering ingewikkeld.; er ontstaan nieuwe kwetsbare
groepen. Bovendien roept de deze revolutie nieuwe maatschappelijke vraagstukken op.
Hoofdstuk 2: De rol van het sociaal werk in de digitale samenleving
De impact van de digitale samenleving is groot. Steeds meer vertaalt dit online leven zich
naar de fysieke omgeving en steeds meer wordt deze fysieke omgeving beïnvloed vanuit de
online omgeving. Dit heeft gevolgen voor de manier waarop mensen zich gedragen, hoe
mensen zich voelen en hoe sociale netwerken zich vormen. De sociaal werker moet zich
hiervan niet alleen bewust zijn en er kennis over vergaren, maar er ook naar kunnen
handelen en erop kunnen reflecteren.
De digitale revolutie zorgt ervoor dat digitaal contact een steeds grotere plek inneemt in het
sociaal werk. Een van de kerntaken is namelijk het bevorderen van het sociaal functioneren
van mensen in hun omgeving en deze omgeving is tegenwoordig steeds meer online.
Sociaal werkers zullen deze onlinewereld kennen en begrijpen om cliënten hierin goed te
begeleiden.
Leefgebieden sociaal werk:
Wonen
Financiën
Sociale relaties
Lichamelijke gezondheid
Psychische gezondheid
Werk en activiteiten
Zingeving
Niet iedereen kan goed meekomen in de digitale revolutie. Zo hebben laaggeletterden en
mensen met een licht verstandelijke beperking moeite met bijvoorbeeld het lezen van
websites of het invullen van digitale formulieren. Sociale exclusie dreigt en het voorkomen
hiervan is een van de kerntaken van sociaal werk.
De digitalisering roept niet alleen maatschappelijke vragen op, maar biedt tegelijkertijd
kansen. Hulpvragers zijn nog zo gemakkelijk te bereiken geweest, en de drempel om hulp te
zoeken is verlaagd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniellehalma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.68. You're not tied to anything after your purchase.