Exam (elaborations)
Antwoorden examen historische reflectie
- Course
- Institution
Vragen en antwoorden van het examen historische reflectie. Zo goed als alle vragen beantwoord
[Show more]
Seller
Follow
Chelseyvdm
Content preview
HISTORISCHE REFLECTIE: VRAGENMogelijke hoofdvragen:
- ‘Waarom hebben we dit niet zien aankomen?’, is één van de cruciale vragen
waarmee het hoofdpersonage uit The Handmaid’s Tale worstelde. Waarom is
die vraag ook voor sociaal werkers relevant?
Dystopische verhalen zorgen ervoor dat we ons fundamentele vragen gaan stellen zoals :
“wanneer en hoe treden we op als het de verkeerde kant uitgaat?”, “Heiligt het doel de
middelen?”,..
→ het zorgt ervoor dat we alert blijven voor verschillende ontwikkelingen en doet
ons als sociaal werker de vraag stellen wanneer we alarm moeten slaan
(signaleren).
Wie te laat reageert kan niet meer terugkeren en wie te vroeg reageert creëert het verhaal
zoals de jongen en de wolf. Het jongetje waarschuwt voor een wolf en alle buurtbewoners
schuilen, er blijkt uiteindelijk geen wolf te zijn. Het jongetje gaat iedereen een 2x
waarschuwen en terug gaat iedereen schuilen, maar ook nu blijkt er geen wolf te zijn.
Wanneer het jongetje een 3x waarschuwt gelooft niemand hem, maar nu is er wel echt een
wolf.
- Op welke manier(en) kan The Handmaid’s Tale sociale bewegingen vandaag
inspireren?
De timing het leert sociale bewegingen om de juiste timing te vinden om te gaan protesteren
voor dat het te laat is. vb. klimaatbeweging, we nemen beter nu actie voordat het te laat is.
- ‘Sociaal werkers zouden in onze samenleving kunnen fungeren als
kanarievogels in een mijn’. Wat wordt hiermee bedoeld? Hoe dienen zij die
roldan op te nemen?
Kanarievogels werden vroeger ingezet in mijnen, omdat ze gevoeliger zijn aan giftig gassen
en sneller sterven dan mensen. Op deze manier werkte de kanarievogel als waarschuwing
voor de mijnwerkers. Sociaal werkers zijn gevoelig aan ongunstige situaties en aan
onrechtvaardigheid. Het is dan ook de taak van een sociaal werker om problemen te
signaleren en naar het beleid te brengen (op politieke agenda zetten dus).
- In het FLAGSHIP-onderzoek verzamelden de auteurs vijf argumenten waarom
toekomstverhalen kunnen helpen toekomstscenario’s voor te bereiden.
Bespreek die en illustreer telkens met een voorbeeld.
1) meer oog voor detail;
2) een grotere gevoeligheid: Vb. de film “the day after tomorrow”, hier zorgt het
broeikaseffect voor een superstorm en wereldwijde natuurrampen.
- Dit verhaal brengt een potentiële risico in kaart.
3) meer reflectie: vb.” News from nowhere” (Morris). Gaat erover dat men in een
klasseloze maatschappij leeft, zonder geld, gevangenissen. Steden zijn er
verdwenen en het landelijk gemeenschap wordt solidair en democratisch
georganiseerd.
- Dit verhaal laat ons nadenken over de ideologie en waarden (in dit geval over
de industrialisering). Het verhaal nodigt je uit om na denken over een
alternatief nml een bezitloze samenleving waar mensen in harmonie met de
natuur leven en vreugde halen uit eenvoudige dingen.
4) meer kritische zin:
1
,HISTORISCHE REFLECTIE: VRAGEN
5) meer betrokkenheid:
- Kunnen toekomstverhalen ons echt iets leren over de toekomst?
Niet echt, het verleden toont ons wat de bekommernissen van toen waren. Ze leren ons alert
zijn.
- In de Global Risk Reports wijzen experten ons op mogelijke risico’s in de
nabije toekomst. Die bedreigingen kunnen worden onderverdeeld volgens zes
verschillende invalshoeken. Bespreek per invalshoek één dergelijk risico
kritisch.
Er zijn 6 factoren die een invloed kunnen uitoefenen op de toekomstscenario’s :
1. Demografische: vb. voedselcrisis → door de toename van de bevolking
zullen er niet genoeg middelen zijn om iedereen te voorzien van voedsel.
2. Ecologische: vb. extreme weersomstandigheden → Door de extreme
weersomstandigheden krijgen we meer te maken met voedseltekort,
tekort aan drinkwater, meer woestijnen en meer overstromingen.
3. Sociale: vb. massavernietigingswapens → kunnen miljoenen mensen in 1x
verwonden en vernietigt het klimaat.
4. Technologische: vb.cyberaanvallen → kan voor imagoschade zorgen
5. Politieke: vb. Falend klimaatbeleid → volgende generaties zullen de
gevolgen van klimaatverandering ondervinden als ons beleid faalt.
- De DESTEP-methode kan helpen om toekomstscenario’s voor te bereiden.
Bespreek die werkwijze en illustreer elk onderdeel aan de hand van een
voorbeeld.
- Toekomstverhalen kaarten uiteenlopende bedreigingen aan. Met de DESTEP-
methode kunnen we daar een thematische ordening in aanbrengen. Bespreek
aan de hand daarvan voor elke factor een fictioneel voorbeeld (film, roman,
game).
- Bij het handboek hoort een soundtrack. Net als toekomstverhalen kunnen ook
songs als een historische bron fungeren. Leg uit. Toon dit aan via drie
concrete voorbeelden.
Via muziek tonen artiesten vaak aan met welke zaken een samenleving worstelt.
1. imagine (John Lennon) → zingt over een utopie, een wereld zonder
grenzen, bezittingen en religie.
2. Tool, aenema →
3. We are hungry men (david bowie) →
- In de presentaties van de cursus wordt regelmatig gebruikt gemaakt van
kunstwerken. Net als toekomstverhalen kunnen ook zij als een historische
bron fungeren. Leg uit. Toon dit aan via drie concrete voorbeelden.
1)
- In de cursus wordt gebruikt gemaakt van heel wat spotprenten. Net als
toekomstverhalen kunnen ook zij als een historische bron fungeren. Leg uit.
Toon dit aan via drie concrete voorbeelden.
1) Human population growth chart (p45)
2
,HISTORISCHE REFLECTIE: VRAGEN
2)
- Hoe kunnen we deze grafiek interpreteren? Wat zijn de belangrijkste
vaststellingen en verklaringen daarvoor?
Kritisch nadenken over de omgang met het verleden
- The past is a foreign country; they do things differently there (L.P. Hartley,
1953). Met deze zin vatte de Britse auteur Leslie Poles Hartley de essentie van
onze omgang met het verleden. Leg dit uit en illustreer aan de hand van een
concreet voorbeeld.
Uit het verleden kunnen we leren en krijgen we een beeld van hoe hun beeld en omgeving
was. Het was er volledig anders dan nu, want de samenleving evolueert en ontwikkeld
constant.
vb.
- Geschiedenis kan worden gezien als een vorm van reizen. Leg uit en
verduidelijk dat met concrete voorbeelden.
In de geschiedenis ga je doorheen het verleden, je ziet een samenleving die voortdurend
evolueert en hierdoor kom je telkens een andere cultuur, waarden en normen tegen.
Vb. Door de leren en te lezen over de geschiedenis van de slavernij kom je te weten welke
waarden en normen op dat moment gelden in deze maatschappij. Je kunt dit vergelijken met
het nu en merk je dat de samenleving verder is ontwikkeld en dat er een andere cultuur,
waarden & normen gelden dan vroeger.
- ‘Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars’. Dat geldt in alle
samenlevingen. In een dystopische maatschappij zullen de machthebbers daar
zeker op inzetten. Hoe kan dat gebeuren? Waarom is dat zo belangrijk?
Geschiedenis wordt geschreven door mensen die macht hebben en dus ook veel geld
hebben. Zij bepalen dan ook welke versie in de geschiedenis komt. Het is dan ook belangrijk
om hier rekening mee te houden als we zelf geschreven bronnen bekijken.
In een dystopisch verhaal schetsen ze een toekomst waarin een worst case scenario
werkelijkheid is geworden. Dit gaat vaak over angsten waar we vandaag al aanzet over zien
(vb. schending mensenrechten, milieurampen,..)
Dystopisch verhalen gaat dan ook vaak over een machthebber die controle over het
verleden wilt hebben. De machebber bepaald wat en welke versie in de geschiedenis komt.
3
, HISTORISCHE REFLECTIE: VRAGEN
- In tegenstelling tot de natuurkunde of de economie is geschiedenis geen
middel om nauwkeurige voorspellingen te doen. We bestuderen de
geschiedenis niet om iets over de toekomst te weten te komen, maar om onze
horizon te verbreden, om te begrijpen dat onze huidige situatie logisch noch
onvermijdelijk is en dat er dus veel meer mogelijkheden voor ons open liggen
dan we denken (Harari, 2017)
Het is een teken van hoop, we moeten de schouders niet laten zakken en we hebben zelf
ons lot in eigen handen. Het kan een antwoord bieden op bv. TINA (there is no alternative)
→ De geschiedenis laat ons toe om breder te kijken en ons referentiekader uit te
breiden, waardoor we tot inzichten kunnen komen.
- Waarom zouden historici zich bezighouden met toekomstverhalen?
Toekomstonderzoek kan deel uitmaken van een strategische beleidsvoering van overheden,
organisaties of ondernemingen, met een politiek, militair, economisch, financieel of sociaal
oogmerk als van een wetenschappelijke denkoefening in opdracht van derden of als opzet
van een onderzoeksproject.
→ risico’s inschatten is een kwestie van strategisch beleid ontwikkelen.
- Historici kunnen nooit zeker zijn van hun zaak. Hun beeld van het verleden
blijft altijd een interpretatie. Waarom is het zo moeilijk om dat verleden te
(re)construeren?
Omdat wat in de geschiedenis staat bepaald is door personen met macht, we weten nooit
100% of het volledig klopt. Daarnaast vullen we de geschiedenis nog aan met onze eigen
ideeën en interpretaties van wat gebeurd is maar dit is niet de realiteit.
Mogelijke bijvragen
- Welke dubbele betekenis heeft de prent op de cover van het handboek?
Er staat een boomstam op de cover en een boomstam vertelt via jaarringen zijn verhaal. Het
toont het resultaat van een groeiproces. Om te begrijpen hoe de samenleving er nu voor
staat is het nuttig om een doorsnede te maken en via patronen de wording ervan te
achterhalen.
- Bespreek onderstaande werk (Le Théatre des Ombres) van Christian
Boltanski. Wat probeert de kunstenaar ons te vertellen?
- Bespreek onderstaande prent. Welke dubbele boodschap kunnen we daarin
lezen?
Toename van de wereldbevolking zou tegen ecologische grenzen botsen
volgens de naoorlogse malthusianen. Er zal door bevolkingstoename meer
verstedelijking zijn en minder natuur.
Verlies van biodiversiteit is 1 van de 10 risico’s uit het global risk report.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Chelseyvdm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now