Summary
Samenvatting Leren & Ontwikkelen 2
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak Leren & Ontwikkelen 2.
[Show more]
Seller
Follow
willems_amber
Content preview
Leren en Ontwikkelen 2Deel 1: Leerlingenbegeleiding
1. Leerlingenbegeleiding: visie
Decreet vanaf 1 september 2018 (opgesteld door de Vlaamse Regering):
➔ Doel: aan alle jongeren optimale ontwikkelingskansen te bieden en aandacht te
besteden aan het welbevinden van jongeren tijdens hun schoolloopbaan.
➔ De totale persoonlijkheid van de jongere staat centraal, daarom zet
leerlingenbegeleiding in op vier begeleidingsdomeinen: de onderwijsloopbaan,
leren en studeren, psychisch en sociaal functioneren en preventieve
gezondheidszorg.
➔ Werking: Om jongeren, zowel individueel als in groepsverband optimaal te laten
participeren aan en in het onderwijsaanbod worden verschillende proactieve,
preventieve en curatieve acties ondernomen.
Proactief (indirecte preventie): het organiseren van een positief schoolklimaat
waarbij leerlingen, leerkrachten en ouders betrokken zijn bij het schoolgebeuren.
Hierbij heeft de school oog voor positieve aspecten om gericht in te zetten op het
bevorderen van individueel en collectief welzijn en wordt er niet vertrokken
vanuit problemen. (teambuilding voor de leerkrachten, ontmoetingsdag
eerstejaars, activiteiten na de schooluren)
Preventief: focust op het voorkomen van problemen. Dit door belemmerende
invloedsfactoren weg te nemen of te verminderen en stimulerende
invloedsfactoren te versterken. Dit kunnen algemene maatregelen zijn bv.
duidelijke regels en afspraken maken.
Curatief (remediërend): voorziet extra begeleiding van individuele jongeren met
problemen. Bijvoorbeeld opstellen van gedragscontract, time-out voor leerlingen
met gedragsproblemen.
2. Begeleidingsdomeinen van leerlingbegeleiding
a. Onderwijsloopbaan
Een goede onderwijsloopbaan zorgt ervoor dat leerlingen zich goed voelen op school
en gemotiveerd blijven. Het doel van de begeleiding is, dat leerlingen zo snel mogelijk
‘op hun plaats’ zitten, waar zij zich goed in hun vel voelen en waar ze hun talenten
kunnen ontplooien. De onderwijsloopbaanbegeleiding ondersteunt de leerling bij het
verwerven van zelfkennis (interesses, zelfbeeld, motivatie, …) en geeft inzicht in de
structuur en mogelijkheden van het onderwijs en de arbeidsmarkt. Dit met als doel
de leerling adequate keuzes te leren maken op school en daarbuiten.
b. Psychisch en sociaal functioneren
Het begeleidingsdomein psychisch en sociaal functioneren heeft tot doel het
welbevinden van leerlingen te versterken waardoor de leerling zich kan ontwikkelen
tot een veerkrachtige volwassene. Veerkracht wordt door het Vlaams Instituut
Gezond Leven (2020) gezien als het vermogen dat iemand heeft om zich aan te
passen aan stress en tegenslag. Mensen met een hoge veerkracht laten zich minder
snel uit hun lood slaan.
1
, Het kan zelfs zijn dat ze sterker uit een stresserende situatie komen. Maar niet
iedereen zal in elke situatie, op elk moment in hun leven veerkrachtig kunnen
reageren, veerkracht is niet iets vaststaand. Belangrijk om te weten is dat veerkracht
iets is wat mensen kunnen leren.
Het psychisch en sociaal functioneren van leerlingen kan ook bedreigd worden door
emotionele problemen (faalangst, angst, suïcide, depressie), problemen op het vlak
van sociale vaardigheden, psychiatrische problemen, verwerkingsproblemen
(verliesverwerking, verwerking handicap), verslavingsproblemen, mishandeling,
verwaarlozing ,…. Dit alles kan leiden tot spijbelen, gedragsproblemen,...
c. Leren en studeren
Dit begeleidingsdomein heeft als doel het leren van de leerling te optimaliseren en
het leerproces te bevorderen. Dit gebeurt mede door leer- en studievaardigheden te
ontwikkelen en te ondersteunen, indien nodig op maat van de leerling.
(huiswerkbegeleiding)
d. Preventieve gezondheidszorg
In dit domein wordt er ingezet op het bevorderen en beschermen van de
gezondheid, groei en ontwikkeling van leerlingen. Risicofactoren, signalen en
symptomen van gezondheids- en ontwikkelingsproblemen worden gedetecteerd.
Voorbeeld: de gezonde school
3. Actoren van de leerlingbegeleiding
a. Leerlingen en ouders
De leerling staat centraal en wordt gezien als een volwaardige partner. Leerlingen
worden betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van de zorgvisie en het
zorgbeleid. Ook ouders zijn een centrale actor. Ze weten welke zorgvisie de school
uitdraagt en staan achter het zorgbeleid van de school. Wanneer hun kind nood
heeft aan verhoogde zorg worden ze ingeschakeld.
2
,b. De school
De school geeft invulling aan de interne leerlingenbegeleiding via een duidelijke
zorgvisie die gedragen wordt door het schoolteam, het CLB, de PBD, de leerlingen en
hun ouders. De school doet hierbij inspanningen om maatschappelijk kwetsbare
groepen optimaal te betrekken.
De inspectie controleert of het beleid van voldoende kwaliteit is. Vanuit het
‘Referentiekader voor Onderwijskwaliteit’ (ROK), dat door de inspectie gebruikt
wordt bij de doorlichting van scholen, wordt geacht dat scholen inzetten op een
beleid op leerlingenbegeleiding dat planmatig en cyclisch tot stand komt. Zij letten bij
de begeleiding van leerlingen op volgende criteria:
➔ Het schoolteam geeft de begeleiding vorm vanuit een gedragen visie en
systematiek en volgt de effecten van de begeleiding op.
➔ Het schoolteam biedt begeleiding zowel op het vlak van leren en studeren,
onderwijsloopbaan, psychisch en sociaal functioneren als preventieve
gezondheidszorg.
➔ Het schoolteam biedt elke lerende een passende begeleiding met het oog op
gelijke onderwijskansen.
➔ Het schoolteam geeft de begeleiding vorm samen met de lerende, de
ouders/thuisomgeving en andere relevante partners.
Andere taken van de inspectie:
➔ Kwaliteit van het beleid controleren en het proces waarin het beleid participatief
tot stand komt.
➔ Nagaan of het beleid zijn ingang vindt in de klaspraktijk.
➔ Controle of de uitwerking van de zorgvisie is afgestemd op de noden van
leerlingenpopulatie en de schoolse context.
➔ Het onderdeel professionalisering in het beleid bekijken
Elk lid van het schoolteam, en dus ook elke leerkracht, heeft een
verantwoordelijkheid wat betreft de schoolinterne leerlingenbegeleiding.
Leerkrachten dienen dus de zorgvisie te integreren in hun pedagogische aanpak
tijdens het lesgeven. Vakleerkrachten moeten alert zijn voor signalen die leerlingen
kunnen tonen tijdens de lessen. Klastitularissen fungeren vaak als
vertrouwenspersoon en zijn het eerste aanspreekpunt voor een groep leerlingen.
Leerkrachten dienen de nodige ondersteuning te krijgen van de school om hun taak
binnen de leerlingenbegeleiding te realiseren. De school stelt daarom een interne
leerlingenbegeleider of zorgcoördinator aan om mee te ondersteunen.
Voor de uitvoering van haar taken wordt de school op haar beurt ondersteund door
schoolexterne instanties. Zo werkt ze verplicht samen met het CLB (Centrum voor
Leerlingenbegeleiding). De school neemt vanaf 2020 het initiatief om
samenwerkingsafspraken, voorheen het beleidscontract, te maken met het CLB. Deze
afspraken zijn onder andere:
➔ De rol- en taakverdeling van de school en het centrum: wie doet wat voor de
leerlingenbegeleiding en hoe.
➔ De uitwisseling van relevante informatie tussen de school en het centrum: welke
info wisselen ze uit, onder welke voorwaarden, …
3
, ➔ De organisatie van informatiemomenten voor leerlingen over de structuur en
organisatie van het Vlaamse onderwijs, het volledige onderwijsaanbod en,
specifiek voor secundaire scholen, de aansluiting van het onderwijs op de
arbeidsmarkt.
➔ De wijze waarop de samenwerking tussen de school en het CLB wordt
geëvalueerd en de wijze waarop de samenwerkingsafspraken bijgestuurd kunnen
worden.
c. Centrum voor leerlingenbegeleiding
Het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) is een dienst waarop leerlingen, ouders,
leerkrachten en schooldirecties een beroep kunnen doen voor informatie, hulp en
begeleiding. Meer bepaald is het CLB verantwoordelijk voor het verstrekken van een
kwaliteitsvolle leerlingenbegeleiding en het ondersteunen van de schoolinterne
leerlingenbegeleiding via haar signaalfunctie en consultatieve leerlingenbegeleiding.
➔ Kwaliteitsvolle leerlingenbegeleiding
De leerlingenbegeleiding van het CLB sluit naadloos aan bij de schoolinterne
leerlingenbegeleiding en wordt eveneens georganiseerd volgens de vier
begeleidingsdomeinen.
*Onderwijsloopbaan: vragen bij de studiekeuze, studierichtingen, attesten en
diploma's
*Psychisch en sociaal functioneren: depressieve gevoelens, stress, faalangst,
pestproblemen, grensoverschrijdend gedrag, een moeilijke thuissituatie
*Leren en studeren: problemen met lezen, schrijven, rekenen, leren
*Preventieve gezondheidszorg: gezondheidsproblemen, inentingen,
groeistoornissen, druggebruik, overgewicht, organisatie systematische contacten
(medische onderzoeken)
➔ Werkingsprincipes CLB
* Het belang van de leerling staat centraal. Het CLB treedt op als
vertrouwenspersoon voor de leerling en bewaken systematisch hun
onafhankelijke positie ten aanzien van de school en externe hulpverlening.
* De begeleiding is multidisciplinair. In een CLB werken o.a. artsen,
maatschappelijk werkers, pedagogen, psychologen, psychologisch assistenten en
verpleegkundigen; naargelang van de plaatselijke behoeften en omstandigheden
kunnen er ook logopedisten, kinesisten, e.a. werkzaam zijn. Die verschillende
vakmensen werken samen in een multidisciplinair team om het welbevinden van
de leerlingen te bevorderen doorheen hun schoolloopbaan.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willems_amber. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now