Begrippenlijst OWVO
Hoofdstuk 1: welzijn in de verzorgingsstaat
welvaartsstaat - De samenlevingsvorm v sommige rijke
geïndustrialiseerde landen waarbij een aantal
grondrechten vd burger effectief
gewaarborgd worden
- Deze grondrechten zijn bedoeld om zijn
materiële welvaart en zijn kansen tot
ontplooiing te bevorderen
- Dit alles gebeurd binnen de parlementaire
democratie en met behoud vd vrije markt-
economische productiewijze
grondrechten - Mensenrechten
- Sociale grondrechten
Uitbouw welvaartsstaat
mensenrechten - Waarvoor men een ingrijpen vd OVH
verwacht
- Soorten
Recht op leven
Vrijheid v meningsuiting
Vrijheid v drukpers
Godsdienstvrijheid
sociale grondrechten - Recht op
Werk
Huisvesting
Gezondheid
Onderwijs
ontplooiing
kenmerken welvaartsstaat - hoog welvaartspeil
VWA om die te behouden is
voortdurende econom groei en de
ermee samenhangende doelstelling v
volledige werkgelegenheid
- Overheidsoptreden
Sociale zekerheid
Dienstverleningen die door de OVH
worden georganiseerd,
gecontroleerd &/of gesubsidieerd
- Grondrechten
Welvaartsstaat is gericht op het
voorkomen v problemen
o Preventief organiseren vd
solidariteit (sociale
zekerheid)
o Uitbouwen vh zorgapparaat
(‘sociale instituties’)
- vrije markt en overleg
- democratie
,overleg WG’s organisaties en WN’s organisaties uitbouw
vd welvaartsstaat is dus niet enkel een taak vd OVH
welvaartsstaat: hoe ontstaan? - Tijdens en onmiddellijk na de industriële
revolutie
- Historiek in 5 fasen
1. De sociale kwestie (1800-1880)
2. 1ste sociale wetten ter bescherming
vd arbeiders (1880-1919)
3. Sociaal overleg (tssn WOI: 1914-1918
& WOII: 1940-1945)
4. Concrete uitbouw en bloei vd
welvaartsstaat (na WOII - 1973)
5. Naar actieve welvaartsstaat (eind
20ste E)
fase 1: de sociale kwestie - 1800 – 1880
- Iets grotere levensstandaard door
industrialisatie
- Weinig overheidstussenkomst, wel vrijheid
(tgv Fr. Revolutie)
- Hongersnood, kinderarbeid, geen sociale
bescherming
- : dankzij solidariteit ontstaan
coöperatieves: de ‘voorlopers’ v
ziekenfondsen en vakbonden
coöperatieves geld samenleggen om mensen die het moeilijk
hebben te helpen
fase 2: 1ste sociale wetten ter bescherming - 1880 – 1919
vd arbeiders - Leerplicht (v 6-14j), zondagsrust, verbod op
kinderarbeid
- Meervoudig stemrecht
- Oprichting vakbonden en landsbonden
ziekenfondsen
- Geen verplichting om zich te verzekeren
fase 3: sociaal overleg - Tussen WOI & WOII
WOI: 1914 – 1918
WOII: 1940 – 1945
- Economische crisis, werkloosheid, opkomst
totalitaire regimes in Europa
- Groeiend besef v belang overheidsingrijpen
in eco
- Groeiend belang v sociaal overleg
- Pensioenen en kinderbijslag werd verplicht
fase 4: concrete uitbouw en bloei vd - Na WOII tot 1973
welvaartsstaat - Uitbouw sociale zekerheid (kinderbijslag,
ziekteverzekering, werkloosheid,
pensioenen)
- Uitbouw overleg WG’s – WN’s
- Uitbouw zorgvoorzieningen
- Vrouwenstemrecht en optrekken leerplicht v
14 nr 16 nr 18
fase 5: naar actieve welvaartsstaat - Eind 20ste E
, - 1973 oliecrisis en jaren ’80 economische
crisis regeringen moeten besparen
- Positief: welvaarsstaat biedt bescherming, is
succesverhaal
- Maar, betaalbaarheid sociale zekerheid
onder druk door
Demografische veranderingen
(vergrijzing & ontgroening)
Andere manier v leven
(eenoudergezinnen)
- En andere vragen bij de welvaartsstaat
Globalisering (flexibelere jobs,
productiebedrijven nr
‘lageloonlanden’)
Milieuproblemen: grenzen aan groei
vergrijzing vd bevolking - 55-59j
Grootste groep
Baby boomers
Na WOII geboren
activeringsidee - Want, de bevolking op actieve lft zal dalen
vanaf 2020
- Meer activeren ipv uitkering geven
- ‘meer mensen aan het werk’
- : basis vh beleid (sinds 2005)
- ‘het is v groot belang dat je de mensen die in
tijdelijke werkloosh zitten, activeert. De
VDAB moet nu ook snel reageren dat we niet
opnieuw mensen krijgen die langdurig in de
werkloosheid belanden’
werkzaamheidsgraad - Vlaams regeerakkoord september 2019
werkzaamheid optrekken nr 80%
- federaal regeerakkoord v 30 september 2020
streeft tegen 2030 een
werkzaamheidsgraad v tenminste
80% na
- Vlaamse werkzaamheidsgraad iets boven EU-
gemiddelde wij doen het niet zo goed
- mensen die het moeilijker hebben om werk
te vinden
mensen zonder ervaring
laaggeschoolden
vanaf 50j
mensen met beperkingen
- werkzaamheidsgraad ligt lager bij vrouwen
wrm?: kind
- 55-plussers: laagste werkzaamheidsgraad
maar sterke stijging
- Hoogste werkzaamheidsgraad bij koppels
met kids
- Lagere werkzaamheidsgraad bij personen
geboren buiten de EU
, - Zeer lage werkzaamheidsgraad bij personen
met hinder door handicap of langdurig
gezondheidsprobleem
- Laagste werkzaamheidsgraad bij
laaggeschoolden
activering: moeilijkheden - Bepaalde groepen vinden moeilijk werk
- Kwaliteit vh werk?
- Combi gezin & arbeid? Onbetaalde
zorgarbeid? Vrijwilligerswerk?
nieuwe sociale kwestie en de - Belang v kennis
risicosamenleving Kennis- of informatiemaatschappij
Levenslang leren
- Nieuwe sociale kwestie
Kloof hooggeschoolden en
laaggeschoolden zoektocht nr
nieuwe remedies voor sociale
bescherming
- Voorspellen v risico’s
Risicosamenleving: < kansen voor
mensen met beperkingen/ lage
scholing
Belgische welvaartsstaat is niet-staats en - Niet-staats
heeft verzuild middenveld Sociale organisaties zijn sterk
betrokken
o Bij besluitvorming
bv. sociaal overleg
(WG + WN +OVH?)
o En bij uitvoering vh sociaal
beleid
Bv. uitbetaling v
uitkeringen door
ziekenfonds/vakbond
o OVH controleert
- Verzuild middenveld
Middenveld = sociale organisaties
Verzuiling = tal v maatschappelijke
initiatieven vanuit 3 ideologieën (20ste
E)
1. Katholieken
2. Liberalen
3. Socialisten
voor onderwijs, kranten, …
21ste E: verzuiling afgebrokkeld
ontzuiling maar koepels nog sterk
Nieuwe sociale bewegingen
verzuiling levensbeschouwing (geloof, ideologie) is nauw
verbonden met de organisatie ve aantal
maatschappelijk activiteiten
welzijn - DEFINITIE
‘een toestand v welbevinden die
ontstaat wnr iem tot ontplooiing v
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deborahanneessens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.