In deze samenvatting wordt alle stof uit het boek Natuurkunde Overal voor VWO 4 behandeld inclusief aantekeningen van de docent. Deze samenvatting bevat belangrijke tentamen- en eindexamenstof. Leer snel én effectief mét resultaat door deze samenvatting te leren.
Plaats: x(m)-> (langzaam)meten met liniaal of meetlint (snel) stroboscoop/videometing, tijd: t (s)->
(langzaam)meten met stopwatch (snel) stroboscoop/videometing. x,t-diagram: x verticaal t
horizontaal. Grafiek door oorsprong want bij start zijn x en t 0. Stroboscoop: lamp die met vaste
tussenpozen korte lichtflitsen geeft. 50 flitsen per sec-> 1/50: 0,020 s tussen flitsen. Videometing:
serie foto’s die met vaste tussenpozen zijn gemaakt, bv elke 0,040 s-> 1/0,040: 25 beelden per s= 25
Hz.
Verplaatsing: verandering (Δ) van plaats. Δx= x2-x1. Δx: verplaatsing in meter, x2: plaats op tijdstip 2 in
m, x1: plaats op tijdstip 1 in m. Δt= t2-t1. Δt: tijdsduur in sec, t2: eindtijdstip in sec, t1: begintijdstip in
sec. verplaatsing afgelegde weg (s):
- Als je steeds in dezelfde richting beweegt: s= x eind – xbegin.
- Afgelegde weg is niet gelijk aan verplaatsing als de bewegingsrichting verandert. Bv rondjes
op ijsbaan.
- Als beweging omkeert van richting, is afgelegde weg niet gelijk aan verplaatsing.
Horizontale beweging: rechts is positief, links is negatief. Steilheid/helling van x,t-diagram: maat voor
de snelheid. Hoe steiler hoe groter de snelheid. Stilstaand voorwerp: horizontale lijn.
Δx
Gemiddelde snelheid: Vgem: . Vgem: gemiddelde snelheid in tijdsduur Δt in meter per sec. Δx:
Δt
verplaatsing in meter. Δt: daarvoor benodigde tijd in sec. verbindingskoorde: rechte lijn van
beginpunt naar eindpunt. ABC-driehoek: AC= verbindingskoorde, AB= Δx, BC=Δt. Steilheid is
gemiddelde snelheid.
Eenparige beweging: beweging met constante snelheid. Eenparige rechtlijnige beweging: beweging
Δx
met constante snelheid langs een rechte lijn. V=Vgem= . V: snelheid in m/s. neem Δ altijd zo groot
Δt
mogelijk: nauwkeuriger.
S = v x t. s: afgelegde weg/verplaatsing in meter. V: snelheid in meter per seconde. T: eindtijdstip in
sec.
Momentane snelheid: snelheid op één tijdstip (v t). Berekenen door raaklijn te tekenen en dan
driehoek eronder. Richting aangeven door + of -.
(v,t)-diagram: momentane snelheid v, uitgezet tegen tijd t. Kan je uit x,t-diagram aflezen door helling
Δx
te bepalen: v: , of raaklijn tekenen. Oppervlakte onder v,t= afgelegde afstand. Als je dat niet kan
Δt
berekenen doordat er geen recht lijn is: Hokjes tellen of door te vergelijken met meetkundig figuur
waarvan je de oppervlakte kan bepalen. -> niet nauwkeurig, benadering.
Horizontale lijn tekenen in grafiek die gemiddelde snelheid aangeeft: oppervlakte daaronder is gelijk
aan oppervlakte onder echte grafiek.
Versnelling a: snelheidsverandering per seconde (m/s 2). Gemiddelde versnelling berekenen:
Δv
agem= . Agem: gemiddelde versnelling in meter per seconde kwadraat (m/s 2), Δv: snelheidstoename
Δt
,per seconde m/s, Δt: tijdsduur die oor de snelheidstoename nodig is (s). Gemiddelde versnelling
gelijk aan steilheid van grafiek in v,t-diagram. A t, versnelling op een bepaald tijdstip= steilheid van
raaklijn aan het v,t-diagram op dat tijdstip. Driehoek ABC: AC-> samenvallen met raaklijn. A t= AB/BC=
steilheid raaklijn-> at= dv/dt.
Eenparig versnelde beweging: snelheid neemt gelijkmatig toe. -> verplaatsing bepalen door
oppervlakte onder v,t. Gemiddelde snelheid bij een eenparig versnelde beweging in een tijdsinterval
Vbegin+Veind
is gelijk aan de snelheid in het midden van dat tijdsinterval. V gem= -> ALLEEN BIJ
2
EENPARIG. Als het niet eenparig is= raaklijn tekenen.
Vertraging: A< 0, aflopende grafiek. De grootte van de snelheid neemt af en de versnelling is
tegengesteld aan de snelheid. Eenparig vertraagde beweging: snelheid neemt gelijkmatig af.
Valbeweging is versnelde beweging. Vrije val (eenparig versnelde beweging): val waarbij het
voorwerp alleen de zwaartekracht (oorzaak) en geen tegenwerkende kracht ondervindt. Als een val
lange duurt, neemt de snelheid toe en daarmee ook de luchtweerstand-> geen vrij val meer, omdat
er dan een tegenwerkende kracht op werkt. Valversnelling ongeveer overal even groot->
zwaartekracht ongeveer overal ongeveer even groot: 9.81 m/s 2, a=g. Binas 7-> g op aarde, Binas 31->
g op planeten.
Een val met luchtweerstand begint als een vrije val (eenparig versnelde beweging) en eindigt, als hij
lang genoeg duurt, als eenparige beweging.
Altijd spraken van meetonzekerheid. 16,7 s licht tussen 16,65 en 16,74-> meetonzekerheid van
ongeveer 0,05 s. significante cijfers: cijfers waar je zeker van bent:
- Nullen voor het 1e cijfer tellen niet mee
- Nullen achter of tussen cijfers tellen wel mee
- Machten van 10 tellen niet mee
Juiste significantie van het eindantwoord-> 3 vuistregels:
- Voor vermenigvuldigen, delen, worteltrekken en machtsverheffen: uitkomst evenveel
significante cijfers als het gegeven met kleinste aantal
- Voor optellen en aftrekken: uitkomst in kleinste decimalen weergeven van de gebruikte
gegevens
- Tussenresultaten rond je niet af alleen antwoord op juiste significantie
Voorvoegsels gebruiken zodat je geen hele grote of kleine getallen krijgt: k voor kilo, m voor milli.
Ook gebruik maken van machten. Positief exponent-> komma naar recht. Negatief exponent->
komma naar links. Voorvoegsels: Binas 2. Wetenschappelijke notatie: een getal met één cijfer
Vermenigvuldigen van machten: 10x x 10y= 10x +y
1
- 10-x -> omgekeerde van 10x. formule: = 10-x
10 x
10 x
- Delen van machten: = 10x x 10-y= 10x-y
10 y
Recht evenredig verband:
- Als x 3 keer zo groot wordt, dan wordt y ook 3 keer zo groot
- Weergeven als y ~ x
, y
- Formule vorm: Y= c∙X of =c
x
- C is constante: evenredigheidsconstante
- Eenheid C vinden door Y te delen door X
- Formule Y= c∙X vergelijking van een rechte lijn door oorsprong
- C is gelijk aan steilheid van de lijn.
Eenparige rechtlijnige beweging:
- N maal zo grote tijdsduur t wordt de afstand s ook n maal zo groot
- S is evenredig met t
- S= c∙t
- C is gelijk aan snelheid: s=v ∙ t
- C=s/t-> m/s
- Rechte lijn door oorsprong
Variabelen:
- Onafhankelijke variabelen: grootheid die je steeds een andere waarden geeft om te bekijken
hoe een andere grootheid daardoor verandert-> horizontale as
- Afhankelijke variabelen: grootheid die verandert als onafhankelijke variabele steeds andere
waarden geeft-> verticale as
- Controlevariabelen: grootheden die je constant moet houden om precieze verband tussen
afhankelijke en onafhankelijke te houden. C
Lineair verband: lijn hoeft niet door oorsprong.
Omgekeerd evenredig verband:
- Als de ene grootheid n maal zo groot wordt, wordt de andere grootheid n maal zo klein
- Hyperbool
1
- Weergeven als y ~
X
1 c
- Formule : Y ∙ X = c of Y= c∙ =
X X
- Y is evenredig met omgekeerde van X. Y uitgezet tegen 1/X-> rechte lijn door oorsprong
- C is steilheid
Binas 35: formules. 3e variabele uitrekenen door vergelijking op te lossen. Vrijmaken van ….: …..
moet links van =-teken komen te staan. De rest aan de rechterkant. Vuistregels:
- Je mag de linkerkant en de rechterkant van een vergelijking vermeerderen of verminderen
met hetzelfde getal
- Je mag linker en rechterkant vermenigvuldigen of delen met/door hetzelfde getal
- Je mag linker en rechterkant tot dezelfde macht verheffen of worteltrekken.
Grootheid: kun je meten met geschikt meetinstrument. Eenheid: afgesproken hoeveelheid van een
bepaalde grootheid. Binas 3B.
Basisgrootheden: voor deze 7 zijn grondeenheden vastgelegd (SI). Alle andere eenheden kun je hier
tot herleiden. Binas 3A. voorvoegsels behoren niet tot grondeenheden, behalve kilogram.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller GeertevanderMeer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.48. You're not tied to anything after your purchase.
