Samenvatting NOVA Scheikunde VWO 6 - Hoofdstuk 14: chemie van het leven
3 views 0 purchase
Course
Scheikunde
Level
VWO / Gymnasium
Duidelijke samenvatting met alle belangrijke begrippen van het desbetreffende hoofdstuk. Verder zijn er voorbeeldopgaven aanwezig samen met de uitwerkingen. Erg handig om te gebruiken bij herhaling en voorbereiding op je toetsen! Veel succes en natuurlijk veel plezier!
Cel:
- Eenheid van het leven
- Functies:
● Vermogen tot celdeling en doorgeven van genetisch materiaal
● Vermogen om energie vrij te maken uit verbindingen
● Verbindingen maken die nodig zijn voor het voortbestaan
- Leven is een waterig systeem
- Cel bestaat uit celmembranen die vervolgens bestaan
uit fosfolipiden
● Hydrofobe staart en hydrofiele kop
Dynamisch transport over het celmembraan:
- In een dynamisch systeem moeten voortdurend
voedingsstoffen de cel in en afvalstoffen de cel uit
● Door middel van: diffusie (passief transport)
○ = nettotransport in de richting van de laagste concentratie
○ Dynamisch evenwicht hanteert zich als er beide kanten een gelijke
concentratie opgeloste moleculen is
● Soms ook actief transport (tegen concentratieverschil in)
- Alleen kleine ongeladen moleculen kunnen door een celmembraan diffunderen, voor
grote moleculen en voor ionen is een transporteiwit nodig!
§2 Koolhydraten
Algemene formule koolhydraten: Cn(H2O)m
Koolhydraten kunnen onderverdeeld worden in:
- Monosachariden
● Koolstofatomen en een zuurstofatoom met gebonden OH-groepen
○ OH-groepen kunnen waterstofbruggen vormen met watermoleculen,
dus monosachariden zijn erg goed oplosbaar in water
● 1 ringstructuur
● Functie: snelle energielevering tijdens grote fysieke inspanning
- Disachariden
● Opgebouwd uit twee moleculen monosachariden
● 2 gekoppelde ringstructuren
● Gevormd door een condensatiereactie tussen twee hydroxylgroepen
(OH-groepen)
● Functie: disachariden kunnen dienen als energieopslag als ze goed
oplosbaar zijn in water
- Polysachariden
● Gevormd door polycondensatiereacties tussen monosachariden
● Lange ketens van ringstructuren
● Functie: energieopslag in de vorm van glycogeen en dienen als bouwstof
, Bij een condensatiereactie van monosachariden vormt er een etherbinding -C-O-C- gevormd
onder afsplitsing van een watermolecuul
➔ Ontstaan van di- en polysachariden
Door een hydrolysereactie (watertoevoeging) kunnen di- en polysachariden weer afgebroken
worden tot monosachariden, zodat dit opgenomen kan worden in het bloed.
Fotosynthese:
Koolhydraten worden gevormd in planten bij de fotosynthese. Zonlicht wordt hierbij omgezet
in chemische energie
In het lichaam worden koolhydraten afgebroken door hydrolyse. Enzymen zijn
hiervoor aansprakelijk
Voorbeeld:
Geef de reactievergelijking in structuurformules voor de vorming van lactose uit glucose en
galactose
Geef de reactievergelijking in structuurformules voor de hydrolyse van lactose
§3 Vetten
Begrippen:
Verzadigde vetten: vetzuurketens met geen dubbele of C=C bindingen (dierlijk)
● Vaak in dierlijke producten en zijn bij kamertemperatuur vast
Onverzadigde vetten: vetzuurketens met dubbele of C=C bindingen (plantaardig)
● Vloeibare vetten bij kamertemperatuur → oliën
● Enkelvoudig of meervoudig onverzadigde vetzuren
○ Afhankelijk van hoeveelheid dubbele bindingen
Emulgator: zorgt ervoor dat vet en water in een emulsie gemengd blijven
Vetharding (verharden van olie tot vast vet):
- Onverzadigde vetten(oliën) kunnen onder invloed van een katalysator met waterstof
gas reageren
- C=C bindingen verdwijnen bij deze additiereactie
- Uiteindelijk zijn er verzadigde vetten gevormd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deminguyen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
