Class notes
Collegeaantekeningen Methoden van Kwalitatief onderzoek (21-22)
- Course
- Institution
Alle collegeaantekeningen van het vak Methoden van Kwalitatief onderzoek, gegeven in aan de universiteit Leiden.
[Show more]
Seller
Follow
RivkaVliet
Content preview
Methoden van kwalitatief onderzoek1. Introductie kwalitatief onderzoek
Wat is kwalitatief onderzoek?
1. Inductieve benadering
Op basis van gegevens en bevindingen (wat je ziet, hoort, observeert) wordt theorie gegenereerd.
Kwalitatief onderzoek: theorie genereren, toetsen is niet het doel inductief
Kwantitatief onderzoek: theorie toetsen deductief
2. Constructivistische visie
Sociale werkelijkheid wordt door mensen zelf gecreëerd (ook door de onderzoeker). Samen hebben
mensen een gezamenlijke en veranderlijke visie.
Ontologische visie: sociale werkelijkheid is door mensen zelf gecreëerd. Hoe zit de werkelijkheid in
elkaar? Wat is de sociale werkelijkheid? Je ziet de werkelijkheid als iets wat door mensen is gebouwd.
Het is geen vaststaand gegeven, geen feiten, maar veranderlijk en beweeglijk.
Bijvoorbeeld: wat is cultuur? We maken het met elkaar, hoe het vorm krijgt hangt af van welke
mensen erbij betrokken zijn en is veranderbaar.
In veel kwalitatief onderzoek zorgt de constructivistische visie voor assumpties.
3. Interpretatieve visie
Hoe kom je tot kennis?
Je moet kijken naar hoe mensen de wereld om hun interpreteren. Hoe denk je dat je goede kennis
vergaart? Je kunt niet zo makkelijk spreken van causaliteit.
- Tegenhanger van positivisme: Kun je in de sociale wetenschappen wel de
natuurwetenschappelijke methode toepassen?
- Epistemologische visie
- Kennis op basis van interpretatie van actoren (invloedrijke mensen op proces).
Je wil menselijk handelen begrijpen door interpretatie van mensen te pakken krijgen. Vanuit deze
gedachtegang is het dus niet mogelijk om de waarheid te vinden. Gedag alleen snappen als je
interpretatie erachter weet. Als kwalitatief onderzoeker moet je enerzijds flexibel zijn, maar ook is
structuur belangrijk.
Diverse onderzoeksmethoden:
- Etnografie, participerende observatie
- Kwalitatieve interviews: semigestructureerd interviews
- Focusgroepen: groep laten praten en jij bent gespreksleider
- Discourse, conversatie analyse: hoe ‘doen’ wij taal? Door taalgebruik: sociale werkelijkheid.
- Analyse van documenten
Gebruik van concepten
- Definitive concepts: jouw idee leg je vast op de werkelijkheid (kwantitatief)
o Indicatoren leggen concept vast
o Nadruk op de gewone aspecten van het fenomeen
o Legt theorie op de sociale werkelijkheid
- Sensitizing concepts / richtinggevende begrippen (ruimte overlaten voor interpretaties)
o Algemeen referentiekader
o Ruimer, minder vastgelegd, flexibeler
o Ruimte voor alternatieve zienswijze
o Ontdekken van allerlei vormen van een fenomeen
o Het concept begint breed en gaat naar smal
, Wanneer kwalitatief onderzoek?
- Betekenisverlening: welke betekenissen hechten mensen aan bepaalde gebeurtenissen?
- Achterliggende motivaties en interpretaties
- Kwantitatieve cijfers interpreteren, toelichten
- Weinig over het onderwerp bekend, er is nog geen theorie, beeld krijgen over fenomeen.
o Je kan nog niet toetsen.
- Beschrijving van complexe (veranderende) situaties: kwalitatieve vinger aan de pols houden
waardoor je rijke beschrijvingen krijgt die erg nuttig kunnen zijn.
Kwalitatief onderzoek Kwantitatief onderzoek
Woorden Getallen
Inductieve aanpak = theorie en concepten uit de Deductieve aanpak = theorie en concepten
verzamelde data; creëren van theorieën getest in onderzoek; testen op theorieën
Interpretivisme is de epistemologische positie Epistemologische positie is natuurw. model
Constructivisme is de ontologische positie Ontologische positie is objectivisme
Perspectief van de deelnemer Perspectief van de onderzoeker
Onderzoeker is dichtbij Onderzoeker is afstandelijk
Proces Statisch
Ongestructureerd Gestructureerd
Contextueel begrip Generalisatie
Rijke, diepe data Harde, betrouwbare data
Micro Macro
Betekenis Gedrag
Natuurlijke setting Kunstmatige setting
Het is niet zo zwart-wit: als je met getallen aan de slag gaat moet je het uitleggen in woorden en wals
je met woorden aan de slag gaat (kwalitatief onderzoek) moet je gebruik maken van cijfers).
Interview: kunstmatig (anders zou je niet over dat onderwerp spreken)
Het is een negatieve definitie: kwalitatief is wat kwantitatief onderzoek niet is. Dan wordt het
onderscheid veel minder strikt. Verder is er geen noodzakelijk verband tussen de twee
onderzoeksmethodes en epistemologische en ontologische visies en veel genoemde uitgangspunten
zijn niet standaard.
Binnen de twee tradities zijn er veel variaties. Binnen de groepen wel meer variantie dan tussen de
groepen. Onderzoeksvraag is leidend en bepaalt methode en soort onderzoek.
2. Kwaliteit van kwalitatief onderzoek
Kwaliteit kwantitatief onderzoek: betrouwbaarheid en validiteit
Kritiek op kwalitatief onderzoek:
- Te subjectief (kwalitatief onderzoeker zelf is het meetinstrument: bijvoorbeeld observeren)
- Moeilijk repliceerbaar (want onderzoeker is zelf het meetinstrument, een ander kijkt met een
andere bril)
- Problemen met generalisatie
o Steekproeven zijn vaak klein en niet representatief, dan geen uitspraken doen over
populatie?
- Te weinig transparant
o Niet altijd duidelijk wat een onderzoeker precies heeft gedaan
doelstellingen kwalitatief en kwantitatief onderzoek zijn niet altijd hetzelfde. Generaliseren is niet
per se het doel van kwalitatief onderzoek, eerder het specifiek beschrijven van een groep mensen,
context of gebeurtenis. Gedetailleerd beschrijven is belangrijker dan generaliseren naar grote groep
mensen. Kwalitatief is in ontwikkeling: transparantie steeds verbeterd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RivkaVliet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75057 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now