Samenvatting Geschiedenis H3
2.5
De Republiek werd niet door een vorst maar door een kleine groep rijke
burgers regenten bestuurd.
Coöptatie = regenten benoemen zelf de nieuwe leden voor het bestuur, zodat
de macht binnen een kleine groep rijken en machtigen blijft of binnen de
familie.
De gewesten waren in grote maten onafhankelijk: eigen wetten,
munteenheden.
Een stadhouder had officieel weinig macht, maar tijdens oorlog kon hij zijn
macht vergroten.
Stadhouder Willem II was benoemd toen de Vrede van Münster werd
gesloten, daar was hij het niet mee eens. Toen Willem II plotseling was
gestorven, grepen regenten hun kans. Er werd geen nieuwe stadhouder meer
benoemd.
Welvaart van de Republiek leidde tot jaloezie bij twee grote rivalen:
Engeland: wilde handel op zee overnemen van de Republiek.
Frankrijk: wilde grondgebied uitbreiden naar de Rijn.
In de zomer van het Rampjaar 1672 werd de Republiek tegelijkertijd
aangevallen door Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen. De Engelsen
werden verslagen, maar het landleger stopte pas bij de Waterlinie: een strook
onder water gezette gebieden, die Holland en Zeeland beschermde.
Willem III werd als legeraanvoerder benoemd. Johan de Witt nam ontslag,
maar werd met zijn broer vermoord.
Uiteindelijk werden Frankrijk en Spanje machtiger dan de Republiek.
2.6
Aan het einde van de middeleeuwen ontstaan er in heel Europa staten met
vaak een koning aan het hoofd, die staten heten monarchieën.
Franse koning Lodewijk XIV was de eerste koning met absolute macht, die als
enige bepaalde hoe er bestuurd werd: absolutisme.
Hij verkleinde de macht van de adel, zorgde dat iedereen in Frankrijk katholiek
was en hij richtte een permanent leger op.
De Engelse vorsten sloegen er nooit in om absolute macht te krijgen. Vanaf
1707 is een groot deel van Groot-Brittannië wel verenigd onder één vorst en
één centraal bestuur.
, Mercantilisme = een politiek bestuur waarbij de staat de eigen handel
stimuleert door aanmoediging van de export en heffen van belasting op de
import.
3.1
Staten-Generaal:
- 1e stand 25%
- 2e stand 25%
- 3e stand 50%
Franse bevolking:
- 1e stand 0,5%
- 2e stand 1,5%
- 3e stand 98%
3.2
De Franse samenleving was een standensamenleving:
- 1e stand: Geestelijkheid
- 2e stand: Adel
- 3e stand: Burgers en boeren
De rijke burgers vormden de bovenste laag van de 3e stand, de bourgeoisie.
De 1e en 2e stand hadden allerlei voorrechten privileges.
Ze hoefden geen belasting te betalen en hadden een eigen rechtbank.
Er was grote ontevredenheid over het Franse belastingstelsel:
- De belastingen waren hoog op voedsel.
- De hoogte van de belastingen verschilde in delen van Frankrijk.
- Belastinginners eisten meer geld van de bevolking.
In Frankrijk had de koning alle macht.
Lodewijk XVI was einde 18e eeuw koning van Frankrijk.
Het bestuur in Frankrijk waarbij de koning absolute macht heeft en er standen
zijn met eigen voorrechten heet het ancien régime.
Om het belastingstelsel te kunnen veranderen, had Lodewijk XVI hulp nodig
van de 3 standen.
Hij riep de Staten-Generaal bijeen, een vergadering van de 3 standen.
In mei 1789 kwam de Staten-Generaal bijeen, wat leidde tot ruzie.
3.3
Logisch of rationeel denken zorgden in de 17e eeuw voor nieuwe kennis, er
kwam meer vertrouwen in het verstand van de mens.
Het doen van experimenten leidden ook tot nieuwe ideeën over het geloof.
2.5
De Republiek werd niet door een vorst maar door een kleine groep rijke
burgers regenten bestuurd.
Coöptatie = regenten benoemen zelf de nieuwe leden voor het bestuur, zodat
de macht binnen een kleine groep rijken en machtigen blijft of binnen de
familie.
De gewesten waren in grote maten onafhankelijk: eigen wetten,
munteenheden.
Een stadhouder had officieel weinig macht, maar tijdens oorlog kon hij zijn
macht vergroten.
Stadhouder Willem II was benoemd toen de Vrede van Münster werd
gesloten, daar was hij het niet mee eens. Toen Willem II plotseling was
gestorven, grepen regenten hun kans. Er werd geen nieuwe stadhouder meer
benoemd.
Welvaart van de Republiek leidde tot jaloezie bij twee grote rivalen:
Engeland: wilde handel op zee overnemen van de Republiek.
Frankrijk: wilde grondgebied uitbreiden naar de Rijn.
In de zomer van het Rampjaar 1672 werd de Republiek tegelijkertijd
aangevallen door Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen. De Engelsen
werden verslagen, maar het landleger stopte pas bij de Waterlinie: een strook
onder water gezette gebieden, die Holland en Zeeland beschermde.
Willem III werd als legeraanvoerder benoemd. Johan de Witt nam ontslag,
maar werd met zijn broer vermoord.
Uiteindelijk werden Frankrijk en Spanje machtiger dan de Republiek.
2.6
Aan het einde van de middeleeuwen ontstaan er in heel Europa staten met
vaak een koning aan het hoofd, die staten heten monarchieën.
Franse koning Lodewijk XIV was de eerste koning met absolute macht, die als
enige bepaalde hoe er bestuurd werd: absolutisme.
Hij verkleinde de macht van de adel, zorgde dat iedereen in Frankrijk katholiek
was en hij richtte een permanent leger op.
De Engelse vorsten sloegen er nooit in om absolute macht te krijgen. Vanaf
1707 is een groot deel van Groot-Brittannië wel verenigd onder één vorst en
één centraal bestuur.
, Mercantilisme = een politiek bestuur waarbij de staat de eigen handel
stimuleert door aanmoediging van de export en heffen van belasting op de
import.
3.1
Staten-Generaal:
- 1e stand 25%
- 2e stand 25%
- 3e stand 50%
Franse bevolking:
- 1e stand 0,5%
- 2e stand 1,5%
- 3e stand 98%
3.2
De Franse samenleving was een standensamenleving:
- 1e stand: Geestelijkheid
- 2e stand: Adel
- 3e stand: Burgers en boeren
De rijke burgers vormden de bovenste laag van de 3e stand, de bourgeoisie.
De 1e en 2e stand hadden allerlei voorrechten privileges.
Ze hoefden geen belasting te betalen en hadden een eigen rechtbank.
Er was grote ontevredenheid over het Franse belastingstelsel:
- De belastingen waren hoog op voedsel.
- De hoogte van de belastingen verschilde in delen van Frankrijk.
- Belastinginners eisten meer geld van de bevolking.
In Frankrijk had de koning alle macht.
Lodewijk XVI was einde 18e eeuw koning van Frankrijk.
Het bestuur in Frankrijk waarbij de koning absolute macht heeft en er standen
zijn met eigen voorrechten heet het ancien régime.
Om het belastingstelsel te kunnen veranderen, had Lodewijk XVI hulp nodig
van de 3 standen.
Hij riep de Staten-Generaal bijeen, een vergadering van de 3 standen.
In mei 1789 kwam de Staten-Generaal bijeen, wat leidde tot ruzie.
3.3
Logisch of rationeel denken zorgden in de 17e eeuw voor nieuwe kennis, er
kwam meer vertrouwen in het verstand van de mens.
Het doen van experimenten leidden ook tot nieuwe ideeën over het geloof.
