“Een kunstmatig eiland op de Noordzee: een unieke kans voor Nederland” 1 of “We gaan de Noordzee
koloniseren”2. Zomaar een greep uit actuele nieuwsberichten. Er zijn veel initiatieven om de
klimaatdoelen3 van 2020 te halen. Meerdere opties zijn gericht voor windmolens op kunstmatige
eilanden. De plannen van investeerders om op de Noordzee kunstmatige eilanden te bouwen komen
steeds dichterbij. De vraag is echter of dit wel is toegestaan. De Noordzee is namelijk geen onderdeel
van Nederland, waar dus andere regelgeving van kracht is. In dit artikel staat de volgende vraag
centraal: Wat geeft Nederland de bevoegdheid tot de bouw van kunstmatige eilanden in de
Noordzee? Om tot een antwoord te komen zal de Noordzee eerst worden verdeeld in maritieme
zones. Op basis van deze verdeling kan bepaald worden welke zones aan Nederland toebehoren en
of Nederland kunstmatige eilanden mag ontwikkelen.
Maritieme zones van de Noordzee
Door de komst van het VN- Zeerechtverdrag (hierna: Zeerechtverdrag) zijn zeeën verdeeld in
maritieme zones. De verschillende maritieme zones zijn de binnenwateren, territoriale zee,
aansluitende zone, exclusieve economische zone, continentaal plat en de open zee 4. Aangezien
Nederland is aangesloten tot het Zeerechtverdrag heeft Nederland rechtsmacht over een gedeelte
van de Noordzee. Op basis van verdragen met België, Verenigd Koninkrijk en Duitsland moet
Nederland met hen de rechtsmacht over de wateren delen. Elke staat beschikt over een stuk
rechtsmacht over de Noordzee.
Nederlandse zones en de open zee
De bovenstaand beschreven zones zijn van belang omdat de reikwijdte van de rechtsmacht per zone
verschilt. Betreffende de binnenwateren, territoriale zee en de aansluitende zone heeft Nederland de
soevereine rechtsmacht. Dit valt onder de territoriale jurisdictie (rechtsmacht) 5. De territoriale zee6
en de aansluitende zone7 hebben allebei een lengte van twaalf zeemijl. In zijn geheel bedraagt dit
vierentwintig zeemijl8, dit is circa vierenveertig kilometer. Bij de andere zones is er sprake van een
gedeelde rechtsmacht. De exclusieve economische zone (hierna: EEZ) kan bijvoorbeeld overlappen
met de EEZ van een andere kuststaat. In de EEZ is er sprake van onschuldige doorvaart 9 waarbij
schepen zones mogen passeren. Een andere zone is het continentaal plat. Dat is een andere
benaming voor de zeebodem. De zeebodem moet ook juridisch afgebakend worden, omdat op de
zeebodem veel exploitatie en exploratie plaatsvindt. In het geval van internationale wateren (open
zee) is er geen partij die rechtsmacht heeft 10. De open zee is res communis. Dat wil zeggen dat alle
staten gebruik kunnen maken van de open zee. 11 Op internationale wateren berust geen
rechtsmacht. Dit resulteert in het feit dat de vlag van de staat waaronder het schip vaart,
1
C. Westra, ‘Een kunstmatig eiland op de Noordzee: een unieke kans voor Nederland’, Westra Consulting, 19
mei 2019.
2
D. Schenk, ‘We gaan de Noordzee koloniseren’, NRC 7 oktober 2019.
3
Klimaatdoelen Parijs 2020
4
A. Nollkaemper, Kern van het internationaal publiekrecht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2014, p. 280.
5
A. Nollkaemper, Kern van het internationaal publiekrecht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2014, p. 281.
6
A.G. Oude Elferink, ‘Beleid en Regelgeving Informatiesysteem Noordzee’ Universiteit Utrecht, 25 november
2019
7
A.G. Oude Elferink, ‘Beleid en Regelgeving Informatiesysteem Noordzee’ Universiteit Utrecht, 25 november
2019
8
Zeemijl staat gelijk aan 1852 meter
9
Artikel 38 Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee
10
A. Nollkaemper, Kern van het internationaal publiekrecht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2014, p. 286.
11
A. Nollkaemper, Kern van het internationaal publiekrecht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2014, p. 286.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jessecolijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.