Inleiding tot de financiële
markten 1
Deel 1 financiële architectuur
Hoofdstuk 1 Financiële architectuur ontstaat niet spontaan
Toeval?
o Neen, voorbeeld Aboriginals: zij hadden geen nood aan verandering en
waren niet “mee met de tijd”
Financieel systeem
o Goldsmith: verbinding van instrumenten, instituties en markten
o Jager-verzamelaar
Sharing economy
Gift economy: iets geven met een tegenverwachting
Eerste concepten schuld, interest & ruil
Relatieve affluent society
Neolithische revolutie
o Van foerageren (jagen) naar pastoralisme (domesticatie)
o Van rondtrekken naar sedentatie (settelen)
Domesticatie
Uitbreiding naar landbouw
Verandering technologie, urbanisatie
Sociale stratificatie (wie leidt volk en wie werkt)
Agrarische maatschappen
Eigendomsconcepten: behouden vee
Belastingen behouden data verzamelen en behouden
o Ontstaan eerste boekhouding, “geld”, schrift
Registreren
o 9000 BC kleitabletten met nam “enveloppen” met x aantal steentjes erin
o Spijkerschrift ontstaan schrift door tellen en registreren
Nijpend economisch probleem
o Niet samenvallen van behoeften
o Waarde toekennen aan goederen was moeilijk
Graan werd gebruik als waarde (numerair)
o Financiële concepten
Shât & Deben als rekeneenheden (Egypte)
Codex van Hammurabi: wetgeving Mesopotamië
Leencontracten, verzekering, risicospreiding
Van goederengeld naar munten
o Schelpen dienden als ‘geld’ en een ketting vormde het concept sparen
Rekeneenheid (numerair)
Opslagmiddel van vermogen (store of wealth)
Ruilmiddel (medium of exchange)
1
, 2e semester
Inleiding tot de financiële markten 1
o Lydië
Zuiveringsproces goud eerste munten van staters slaan
Concept: munthuis, gouden standaard
o Galliërs
Geld pecunia komt van pecus = schapen (toenmalig ‘geld’)
Salaris Romeinse soldaten werden betaald in zout (Salt)
o Romeinen
Eerste financiële intermediairs (avant-la-lettre)
Eerst vorm rechtspersoon en aandelen
Middeleeuwen
o Ontstaan nieuwe steden (geen piramide bouw)
Luca Pacioli concepten dubbel boekhouden, winst
Fibonacci introductie Hindoe-Arabische getallen + handelsgerichte
rekentechnieken
o Netwerken
9e eeuw: ontstaan koopmannen en agentnetwerken
Concept zwart geld (slechte kwaliteit van metalen)
Bankbiljetten
Ontstaan in China
o Financiële infrastructuur
Nood aan wisselaars
Jaarmarkt Champagne
Minimaliseren te betalen bedrag door max aantal handelaars
te betrekken
Jaarmarktbrieven (schuld voor handelaar) werden
verhandelbaar concept wissel (enkel op einde jaarmarkt)
o Endosseren: overdragen naar een andere partij
o Van wisselaars tot merchant-bankiers
Internationale spelers bezaten het grootkapitaal
Bv Medici in Italië
o Renteverbod katholieke kerk
Arabieren losten verbod op d.m.v. quotatie prijsverschil tussen
onmiddellijke betaling en uitgestelde betaling
Handelskrediet op rente NIET maar via commissie betaling wel
Participeren winsten: Commenda
o Ontstaan financiële markten
Concept effecten
Overdraagbare obligaties prestiti
Brugge
Handel op vaste markt met herbergiers als
vertegenwoordigers
Brugge verliest vaste markt aan Antwerpen door overstroming
o Eerste handelsbeurs aan de Meir
London
Gresham ontstaan Londense handelsbeurs (the exchange)
2
, 2e semester
Inleiding tot de financiële markten 1
Consols: perpetuele obligaties (niet opvragen door belegger)
Inval Spanjaarden: verhuis beurs naar Amsterdam
Nederlandse republiek
o Introductie provinciale obligaties
o Innovatie
Lenen met onderpand
Lijfrenten: keert begunstige z’n leven jaarlijks een rente uit
Actuariële methoden Johan De Witt (waardering lijfrente)
Rechtspersoon en aandelen kenden ondernemerschap
o Verenigd Oost-Indische company
Soort van ‘joint ventures’
Iedereen kon vrijwillig/spontaan stoppen
VOC men betaalde een som aan de VOC voor een bepaald
aandeel, geld terugkrijgen ging niet (Dari – Mattiacci)
o Ontstaan beurs (aandelen terug liquide maken)
o Ontstaan dividenden (eerst specerijen)
e
o 17 eeuw
Eerste effectenbeurs Amsterdam
Speculatie leidt tot crashes
Tulpmania (massaal investeringen in tulpen rond 17e eeuw)
o 18e eeuw
Loterijlening: getrokken loten werd uitgekeerd als lijfrente etc.
Opstellen leningen aan lage prijzen
Winnaars verkregen bijkomende opbligatie
o Centrale banken
Amsterdamse Wisselbank niet volwaardige centrale bank
Wisselaar
Introductie giraal geld (rekeningen) & bankgiro’s
e
1 centrale bank: Zweedse rijkbank
Financierde overheid
Introductie papieren geld
Hoofdstuk 2 bouwstenen van de financiële architectuur
Bouwstenen
1) Betalen
o Geld ontstaat door nood aan handig betaalmiddel
2) Financieren
o Intertemporele allocatie van consumptie onder zekerheid
o Loskoppeling consumptie en moment van betaling
o 2 partijen
Haves
Gezinnen, particulieren
Have nots
Bedrijven: geven aandelen als schuldbewijs
3
, 2e semester
Inleiding tot de financiële markten 1
Overbrugging tussen beiden
Banken, financiële instellingen
o Directe financiering
Private leningen
Intercompany loans in een interne kapitaalmarkt
Staat los van gebruikte instrument
Wettelijke onderscheiding
Private emissies
Publieke emissies ( x > 100 mensen)
o Semi-direct (tussenpersonen)
Via makelaar (naam klant), commissionair (eigen rekening)
Crowdfunding
Fee business
Fee wordt betaald aan financiële tussenpersoon
o Typologie financiële markten
1) Primaire vs secundaire markt
2) Geldmarkt vs kapitaalmarkt
Geldmarkt: financiële activa met looptijd <1 jaar
o Eenvoudige rente
Kapitaalmarkt: samengestelde rente
3) Leningen (tijdsgebonden) vs effecten (niet tijd gebonden)
4) Beursmarkt vs buitenbeursmarkt
5) Prijsgedreven en ordergedreven markten
Marktorders order wordt uitgevoerd ongeacht prijs per
aandeel
o Ordergedreven: trader probeert max aantal
aankooporders te matchen aan verkooporders
Limietorder order wordt enkel uitgevoerd eens de
limietvoorwaarde is voldaan
6) Contantmarkten vs termijnmarkten
Contant: onmiddellijke afhandeling
Termijn: speling tussen aankoop en betaling is groot (prijs
wordt vastgelegd)
7) Vloerhandel vs schermenhandel
Vloerhandel ouderwets (pit trading)
Schermenhandel: gekend met high speed trading
8) Nationale vs internationale markten
9) Open versus gesloten markten
10) gereglementeerd vs niet-gereglementeerd
11) Wholesale (institutioneel) vs retail (particulier)
12 bilateraal vs multilateraal
Marktefficiëntie
o Investeringspolitiek is grotendeels afhankelijk van geloof sterkte markt
o Vormen
Zwakke vorm: historisch karakter
Geen weet of koers gaat dalen of stijgen (zeer subjectief)
Eventstudie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BaribalHardi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.43. You're not tied to anything after your purchase.