Summary
Samenvatting Actuele Criminologie Hoofdstuk 1
- Course
- Institution
- Book
In dit document vind je een samenvatting van Actuele Criminologie hoofdstuk 1.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followdsouverijn
Reviews received
Content preview
Actuele Criminologie – samenvatting: hoofdstuk 1Hoofdstuk 1: Criminologie: een terreinverkenning
1.1.1 | Het koele oog
De criminologie probeert over dergelijke gevoelige kwesties zo veel
mogelijk zakelijke informatie te verzamelen en deze systematisch te
ordenen. Zij kan daarom worden beschouwd als het onmisbare, koele oog
van de strafrechtspleging en het criminaliteitsbeleid in het algemeen.
Een criminoloog is iemand die zich beroepshalve toelegt op de
bestudering van misdaad en straf, maar daarbij net als de rechter het
hoofd koel probeert te houden, juist wanneer de emoties bij anderen hoog
oplopen. Hij of zij streeft bij zijn of haar oordeelsvorming naar een zo groot
mogelijke mate van objectiviteit. Pas als hij/zij alle relevante empirische
feiten en theoretische inzichten grondig heeft overwogen, komt de
criminoloog toe aan zijn eigen, al dan niet politiek gekleurde, oordeel.
1.2 | Wat is criminologie?
1.2.1 | Criminologie als praktijkgerichte wetenschap
De criminologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering
van de aard en de wijze waarop de overheid en de overige maatschappij
daarop reageert (vgl. Kaiser, 1988). De criminoloog bestudeert
gedragingen die door de nationale of internationale wetgever strafbaar
zijn gesteld. Binnen dit strafbaar gestelde gedrag kan onderscheid worden
gemaakt tussen:
1. Gedragingen die naar hun aard moreel verwerpelijk zijn.
- Zoals moord, verkrachting of diefstal van andermans goederen.
- In het Latijn aangeduid als de mala in se.
2. Gedragingen die door de overheid verboden zijn op praktische
gronden.
- Zoals verkeersovertredingen.
- De zogeheten mala prohibita.
De meeste criminologen verzamelen empirische kennis over criminaliteit
met de uitdrukkelijke bedoeling daarmee een bijdrage te leveren aan een
betere, dat wil zeggen effectievere en humanere aanpak ervan. Er is
binnen de criminologie dan ook sprake van een veelheid van theoretische
gezichtspunten van waaruit misdaad wordt beschouwd. Zo kunnen
tegenwoordig onder andere economische, sociologische,
(sociaal)psychologische en biosociale richtingen binnen de
criminologiebeoefening worden onderscheiden. De criminologie kan
daarom worden gezien als een bij uitstek multidisciplinair vakgebied.
1.3 |De geschiedenis van de criminologie
1.3.1 | in Van de klassieke oudheid tot de middeleeuwen
Denken over misdaad en straf vinden we ook terug bij de oude Grieken. In
zijn invloedrijke geschrift De Staat (geschreven omstreeks 380 voor
, Christus) maakte de filosoof Plato een onderscheid tussen drie soorten
mensen op basis van hun ‘zielsdeel’.
Zoals bekend heeft de oude Griekse cultuur een sterke invloed gehad op
de cultuur van het Romeinse rijk. Het huidige recht in de Europese landen
(en daarmee in alle landen van de wereld waarnaar Europees recht door
onder andere kolonialisme is geëxporteerd) is in belangrijke mate
gebaseerd op het oude Romeinse recht. Toch is het belangrijk te beseffen
dat het Romeinse strafrecht was beperkt tot misdrijven tegen de staat of
de openbare orde, zoals landverraad en godslastering. Zaken die
tegenwoordig onder het strafrecht vallen, zoals diefstal of mishandeling,
werden in het Romeinse recht gezien als conflicten tussen burgers, waarbij
het recht geen interventie van de overheid voorschreef, maar ruimte bood
voor conflictoplossing en schadevergoeding.
Net als de Romeinen kenden de Germanen een rechtsstelsel dat vooral
was gericht op het oplossen van conflicten tussen stammen of leden van
een stam, bijvoorbeeld door schadevergoeding (zoengeld). Het Germaanse
leenstelsel werd door keizer Karel de Grote ontwikkeld tot het feodale
stelsel dat hij gebruikte om zijn grote rijk te besturen. Daarbij stelde hij
leenmannen aan die delen van het gebied hem bestuurden.
Juridische en religieuze hervormers streefden vanaf het eind van de
middeleeuwen naar een rechtvaardiging van het strafrecht die gebaseerd
was op de autoriteiten die ze vertegenwoordigden. In dit model waren de
belangrijkste partijen die werd geschaad door een misdrijf niet langer het
slachtoffer en zijn of haar familie, maar de wettige vorst en God zelf. In de
middeleeuwen en ook daarna werd crimineel gedrag niet gezien als een
conflict tussen burgers, maar als manifestatie van ‘het kwade’ en ‘de
zondige mens’ die volgens het Christelijke geloof in ons allen zit.
Op het Europese continent verschoof het strafproces van een accusatoir
naar een inquisitoir systeem.
a. Accusatoir systeem
- Misdrijven worden beschouwd als particuliere aangelegenheden
waarvan de oplossing door overheidsbemiddeling tot stand komt.
Dit inquisitoir systeem, inclusief de mogelijkheid tot toepassing van
marteling voor bewijsvergaring, is neergelegd in de eerste publicatie over
misdaad en straf in de Nederlanden: Practycke ende handbouck in
criminele zaeken uit 1555 (Fijnaut, 2014).
1.3.2 | Van de Renaissance naar de Verlichting
In de Renaissance ontstond niet alleen een hernieuwde belangstelling voor
kunst en cultuur uit de klassieke oudheid, maar kwamen vanuit het
humanistisch denken ook nieuwe denkbeelden over misdaad en straf op.
In het humanisme was levensbeschouwing niet langer gebaseerd op het
goddelijke en wat de kerk daarover voorschreef, maar op de ratio en
universele waarden zoals menselijke waardigheid. De bekendste
Nederlandse denker op dit terrein Coornhert die in 1567 Boeventucht, ofte
Middelen tot mindering der schadelyke ledighhanghers schreef. Hierin
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dsouverijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now