Summary
Samenvatting Psychopathologie
- Course
- Institution
- Book
Het is een samenvatting waar alles in beschreven staat. Scheelt een hoop samenvattingstijd.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: femkedijkstra1 • 1 year ago
By: dijkgraafdanique • 1 year ago
Seller
Follow
Yvanka12
Reviews received
Content preview
Psychopathologie samenvattingHoofdstuk 1:
1.1 positieve gezondheid
De Wereldgezondheidsorganisatie definieerde gezondheid ooit als ‘een toestand van compleet
fysiek, mentaal en sociaal welbevinden, en niet slechts de afwezigheid van ziekte of gebrek’.
De huidige definitie van gezondheid: ‘gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen
regie te voeren, in het licht van de
fysieke, emotionele en sociale
uitdagingen van het leven.’ Men noemt
dit ook wel kijken naar het
adaptiemodel in plaats van naar het
ziektemodel! Handvat voor de
hulpverlening: mensen met bijzondere
sociale en emotionele uitdagingen van
het leven. Het gaat niet alleen om de
vraag: wat is er mis en moet verholpen
worden, maar ook en vooral naar: wat
heb jij nodig om je aan de gegeven
uitdagingen aan te passen en je leven
op de door jou gewenste manier te
leven? Positieve gezondheid gaat uit
van 6 hoofddimensies. 1 mentaal
welbevinden – 2 het dagelijks functioneren – 3 de kwaliteit van leven – 4 spiritualiteit/zingeving – 5
sociaal-maatschappelijke participatie/meedoen & 6 lichamelijke functies. Zie
afbeelding 1.1 van het boek, pagina 17 en 18!
1.2 psychische klachten
We bekommeren ons om mensen met psychische klachten, maar wat dat inhoudt weten we niet
precies, ons begrip ervan is beperkt.
Wel zijn er in algemene zin dingen te zeggen over psychische klachten waar hulpverleners richting
aan kunnen ontlenen voor hun handelen.
Psychische klachten gaan voornamelijk over problemen in het psychisch functioneren van mensen.
Ook wel problemen in hanteren van stressvolle situaties, eigen zelfbeeld, problematische/niet-
functionele opvattingen/overtuigingen/gedachtegangen, problematische
gevoelens/emoties/impulsen en problematisch gedrag.
Met problematisch wordt bedoeld dat functioneren van de mensen belemmerd wordt of dat gedrag
naasten in moeilijkheden brengt.
Hoewel bij veel psychische aandoeningen een bepaald verschijnsel centraal staat, zijn er vaak
psychische klachten die algemeen vaak voorkomen
(stress/vermoeidheid/piekeren/onzekerheid/faalangstigheid), ongeacht de aard van de psychische
aandoening.
Een belangrijk aspect van psychische aandoeningen is dat deze invloed hebben op alle terreinen van
het leven.
Om die reden is het van belang dat hulpverleners niet alleen oog hebben voor de klachten, maar ook
voor mensen in directe omgeving van de persoon. Familieleden moeten bij hulpverlening betrokken
worden. Bijzondere aandacht vragen kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP). Dit
heeft invloed op heb ontwikkeling afhankelijk van leeftijd/veerkracht/ernst problematiek. Ook is
voor hen kans 3x zo groot zelf later psychische problemen te ontwikkelen.
,1.3 de medische benadering van psychische klachten
Positieve gezondheid komt steeds meer en vaker voor. De klassieke benadering is nog erg dominant.
Hier noemt met vaak het wordt ziekteverschijnselen. Op basis van die verschijnselen wordt een
diagnose gesteld en dit is het uitgangspunt voor een behandeling. In tegenstelling tot de
benaderingswijze van positieve gezondheid staan in de klassieke medische bandering de stoornissen
en problemen centraal. Er is ook vrij weinig oog voor het levensverhaal van de persoon. Psychisch
lijden wordt in de klassieke medische bandering gereduceerd tot een diagnose, die diagnose bepaalt
het beeld dat de hulpverlener van iemand heeft en dat beeld wordt al te makkelijk eenzijdig.
Men dacht lang dat psychische klachten verklaard konden worden uit een onderliggende ziekte.
Echter is dit na veel research tot nu toe tot geen enkele psychische aandoening getoond. Het
concept van symptoomnetwerken gaat uit van een andere opvatting. Symptomen hangen met
elkaar samen en versterken elkaar. Zij vormen een netwerk, een zichzelf onderhoudend systeem.
Deze netwerkbenadering biedt ook een verklaring voor de klassieke medische benadering
’Comorbiditeit’. Het tegelijk voorkomen van meerdere ziektebeelden. Sommige symptomen
vertonen veel verbinding met andere symptomen. Deze fungeren als centraal symptoom,
waaromheen symptomen zijn geclusterd. De centrale symptomen, de hubs, fungeren tegelijk als
brugsymptomen.
Deze benadering biedt een goede basis voor diagnostiek en behandeling op maat: iemands
klachtenpatroon kan letterlijk als netwerk worden weergeven in een plaatje. De client kan aangeven
welk symptoom voor hem het belangrijkste zijn en vervolgens kunnen client en behandelaar
bespreken hoe die het beste kunnen worden aangepakt.
Het is de GGZ opgevallen dat veel hulpvragers, ondanks andere diagnoses overeenkomende
kenmerken hebben. Dit zijn transdiagnostische factoren, om aan te geven dat het kenmerken zijn die
niet specifiek aan een diagnostische categorie zijn verbonden. De term is ingegeven door het klassiek
medisch denken: psychisch lijden van mensen kan op basis van medisch onderzoek worden
geclassificeerd in allerlei diagnoses, gemeenschappelijke factoren bij verschillende factoren.
Het gaat om de volgende factoren:
-Overeenkomende biologische factoren; -Traumatische ervaringen in verleden;
-Overeenkomende psychologische kenmerken; -Overeenkomende gedragingen en symptomen
-Dezelfde therapieën zijn werkzaam.
Deze transdiagnostische factoren doen vermoeden dat psychisch lijden moet worden opgevat als
fenomeen met uiteenlopende uitingsvormingen dan als een verzameling van afzonderlijke
aandoeningen.
1.4 bio psychosociaal model
Met behulp van het biopsychosociaal model kan men iemands functioneren + de problematiek
observeren. Er bestaat ook een bio-pscycho-socio-spiritueel model.
Volgens het biopsychosoiaal model moeten gezondheidsproblemen worden benaderd vanuit drie
invalshoeken: biologisch, psychisch en sociaal. Het model is het geesteskind van George L. Engel
(1913-1999). Het model is ongeschikt voor de gehele geneeskunde van cardiologie en psychiatrie.
Kritiek kwam erop neer dat artsen vooral geïnteresseerd waren in ziekten en zieke organen, maar de
zieke mens uit het oog verloren. Engel was van mening, dat om een ziekte goed te kunnen begrijpen
en behandelen, het nodig was om niet alleen de lichamelijke manifestaties en biologische ‘markers’
van een ziekte in oogschouw te nemen, maar ook de psychische en sociale factoren die daarbij een
rol spelen. In theorie is het biopsychosoiaal model door hulpverleners in de geestelijke
gezondheidszorg breed aanvaard. Het is echter de vraag wat het model concreet betekend voor de
hulpverlening. Het is meer een denkmodel gebleven dat werkmodel geworden dat praktische
handvaten handvaten geeft voor het handelen.
,Als denkmodel helpt het ons om een probleem/ hulpvraag van verschillende kanten te benaderen,
om verklaringen te zoeken voor het ontstaan ervan en
mogelijkheden voor de behandeling te vinden. Biologische
kant: erfelijke factoren, rol van stress(hormonen), rol van
hersenstructuren en neurotransmitters en andere
lichamelijke functies. Psychische kant:
persoonlijkheidskenmerken, overtuigingen over zichzelf;
medemens en wereld om hem heen, hoe geeft hij
betekenis aan ervaringen + gebeurtenissen en hoe gaat hij
daarmee om (coping). Sociaal perspectief: deelname aan
samenleving, levensomstandigheden. Sociale factoren
spelen niet alleen op persoonlijk niveau spelen deze ook op
maatschappelijk niveau een rol. Deze komen vaker voor in
SES (laag sociaaleconomische situaties). Sociale factoren in combinatie met psychische factoren en
erfelijke aanleiding leiden tot het ontstaan van een psychische aandoening. Deze onderlinge
beïnvloeding is een belangrijk aspect van het biopsychosoiaal model.
Het model geeft ook aanknopingspunten voor behandeling. Vanuit biologische invalhoek: is
behandeling met psychofarmaca soms aangewezen. Vanuit psychische invalshoek: verschillende
vormen van psychotherapie en traumaverwerking. Vanuit sociale invalshoek: verschillende vormen
van gewenste of noodzakelijke ondersteuning- hulp in huishouding; opvoedingsondersteuning,
schuldhulpverlening; dagbesteding; arbeidsbemiddeling.
De spirituele dimensie komt niet naar voren, maar veel mensen geven aan dat de spirituele kant of
existentiële kant van het lijden een belangrijk aspect is (lichamelijke aandoeningen). In het
gesprekmodel van positieve gezondheid is de term spiritualiteit vervangen door zingeving. De
existentiële vragen zijn voor mensen die psychisch lijden vaak prangende vragen, die vaak niet in de
hulpverlening aan orde komen. Antwoord van deze vragen is echter wel een belangrijk aspect bij het
herstel, terwijl ontbreken van zin, vertrouwen en toekomstperspectief een belangrijke factor is voor
het ontstaan/ in stand blijven van een psychische aandoening. Voorbeelden van zin/betekenisgeving
waar mensen kracht en waarden aan ontlenen zijn: intieme relatie met liefdevolle partner/kind,
ontplooien van talenten + inzetten voor anderen, droom/ideaal navolgen, verbinding zoeken met
natuur/god/ het hogere. Je kunt argumenteren dat deze dingen in het psychische en sociale vlak
liggen, maar dat is ten dele waar. Spiritualiteit – geloof, aanvaarding, het gevoel van verbinding +
betekenis overstijgt psychische en sociale aspecten van iemand zijn/haar leven. Vanwege de grote
betekenis van existentiële vragen is er veel te zeggen voor uitbreiding naar een
biopsychosociospiritueel model. Nogmaals het is een denkmodel, helpend om verschillende
aspecten van ziekten + aandoeningen te identificeren + aandacht te geven. Als werkmodel is het
model van positieve gezondheid zeer bruikbaar en kan dit in feite het biopsychosociaal model
vervangen. Met behulp van het model van positieve gezondheid kunnen, op niveau van individuele
hulvrager, verschillende aspecten van het menselijk functioneren en de manier waarop een
aandoening dat verstoort, worden uitgevraagd + in kaart gebracht.
1.5 sociaalpsychiatrische benadering
De sociaalpsychiatrische benadering onderscheidt zich van de klinische, medisch georiënteerde
psychiatrie doordat ze vreemde gedragingen van mensen niet opvat als symptomen van een ziekte,
maar als reactie op wat zij in hun leven hebben meegemaakt en hoe zij dat hebben ervaren.
Arie Querido onderzocht of geestelijke eigenschappen en afwijkingen in verband met sociale
mislukking kunnen worden gebracht. Hij concludeerde dat geestelijke afwijkingen vooral afhingen
van een sociaal probleem en dat behandeling ook op maatschappelijk vlak gezocht moest worden en
, niet op medisch vlak, hierdoor ontstond ambulante GGZ. Dit zorgde voor behandeling dicht bij huis,
zodat gezien kan worden hoe context van invloed was op functioneren van mensen met problemen.
Uitgangspunten van sociale psychiatrie:
Hulpverlening richten op cliënt in zijn context; tegengaan van marginalisering & uitstoting; flexibele
hulp; hulp bij praktische problemen en GGZ-problemen plaatsen in epidemiologisch perspectief.
Bij sociale psychiatrie wordt er onderscheid gemaakt tussen sociale oorzaken en sociale gevolgen.
Een eerherstel van de van de klassieke sociaalpsychiatrische visie: moeilijk en afwijkend gedrag is in
veel gevallen niet zonder meer te duiden aan als uiting van een ziekte, maar als reactie op
ingrijpende gebeurtenissen in iemand leven Dit sluit biologische factoren geenszins uit, maar helpt
wel moeilijk en afwijkend gedrag in context te begrijpen.
1.6 culturele aspecten van psychische klachten en gezondheidszorg
Wat als ziek of afwijkend wordt gezien hangt af van culturele context, maar ook de verklaringen die
gezocht worden voor psychische klachten zijn sterk cultureel bepaald. De verklaringen die in
westerse samenleving zijn gebaseerd op natuurwetenschappelijke en geesteswetenschappelijke
theorievorming staan in scherp contrast met spirituele verklaringen die in andere culturen gangbaar
zijn.
Het is de bedoeling erachter te komen waar een hulpvrager exact last van heeft, maar ook moet je
meedenken/meezoeken ondersteuning/hulp te vinden die aansluit bij zijn/haar etnische & religieuze
opvattingen en beleving.
Hoofdstuk 3:
3.1Het kwetsbaarheid-stressmodel
Een relatief eenvoudig model om het ontstaan van psychische aandoeningen te verklaren is het
kwetsbaarheid-stressmodel. Dit model zegt dat een psychische aandoening/ ontregeling ontstaat door een
combinatie van enerzijds de kwetsbaarheid van het individu en anderzijds allerlei factoren van stress die hij/zij
in de leefomgeving ervaart. Alleen in het geval van een bepaalde kwetsbaarheid zal stress leiden tot een
psychische aandoening. Veel jonge mensen maken mee dat hun relatie uitgaat of zij het ouderlijk huis
verlaten, maar bij iemand die ‘psychosegevoelig’ is – zijn individuele kwetsbaarheid – kunnen zulke
gebeurtenissen een psychose inluiden. Net als iemand die ‘verslavingsgevoelig’ is bij zulke gebeurtenissen naar
zijn/ haar verslaving kan grijpen. Iemands individuele kwetsbaarheid wordt bepaald door genetische aanleg.
Kwetsbaarheid is niet alleen een kwestie van aanleg, het ontwikkelt ook onder invloed van
ongunstige/schadelijke ervaringen in de kinderjaren. Kwetsbaarheid is dus het resultaat van nature-nature,
aanleg en omgevingsfactoren.
3.2. Biologische factoren
Alle lichaamscellen hebben een kern, die het erfelijke of genetische materiaal bevat in de vorm van 46
chromosomen. Deze zijn opgebouwd uit DNA. Deze bevatten informatie voor de vorming van talloze eiwitten.
In allerlei combinaties met elkaar kunnen deze eiwitten ervoor zorgen voor talloze functies in verschillende
lichaamscellen, en daarmee allerlei eigenschappen van het individu mogelijk te maken., alle fysieke, mentale
en gedragsmatige eigenschappen van een mens door een ergerlijke aanleg mogelijk worden gemaakt. Een
DNA-molecuul is 240 cm lang. Dit zit in een celkern. Genen zijn stukjes van deze draad. Op één chromosoom
liggen honderden tot duizenden genen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Yvanka12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now