Summary
Volledige samenvatting Arbeids en organisatiepsychologie
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van de lessen aan de hand van de slides en het boek en wat de prof erbij verteld heeft.
[Show more]
Seller
Follow
JonieSegers
Reviews received
Content preview
ARBEIDS- ENORGANISATIE
PSYCHOLOGIE
2BA Psychologie
[DATUM]
[BEDRIJFSNAAM]
[Bedrijfsadres]
,Inhoud
1
, Hoofdstuk 1: Inleiding en situering
1. Afbakening
Binnen de arbeids- en organisatiepsychologie bestudeert men hoe het gedrag van mensen
verandert onder invloed van verschillende activiteiten die de werkgeven, het bestuur of een andere
prioriteit in een organisatie (op het getouw zetten). Men kijkt tegelijkertijd ook naar de invloeden van
het gedrag van werknemers op de organisatie.
Men kan stellen dat de werknemer centraal staat in de arbeids- en organisatiepsychologie. Een
ander belangrijk element is de organisatie, dit zijn als dan niet geformaliseerde structuren
waarbinnen mensen zich begeven, al dan niet bewust gericht. We focussen ons op de invloeden
van, en op, betaalde arbeid. Het gaat essentieel over de wisselwerking tussen werknemer en
organisatie en hoe deze elkaar beïnvloeden.
De inhoud van het vakgebied slaat op;
Gedragingen, emoties en cognities van mensen is een ‘werk’setting: dit is het gedrag van
een meerderheid van de bevolking voor een groot deel van hun dagelijkse tijdbesteding
wanneer men niet slaapt.
Individueel zowel als het gedrag, emoties en cognities van groepen en werknemers:
wanneer we het over 1 individu hebben dan gebeurt dit niet om, zoals in de klinische
psychologie, over gedragspathologieën te spreken, noch over ziektebeelden, maar over de
‘gewone’ mens, en hoe deze zich gedraagt in het dagdagelijkse leven op het werk.
A&O-psychologie behoort eerder tot de toegepaste psychologie en hanteert concepten, theorieën
en technieken vanuit een aantal verschillende domeinen (biologische psychologie, cognitieve
psychologie, sociale en persoonlijkheidspsychologie).
Ook al is de wetenschappelijke benadering over het algemeen geaccepteerd, blijven nogal wat
‘scholen’ en hun visie over het ‘zijn’ hun invloed uitoefenen. Volgens Arnold (2005) kunnen hier 5
tradities worden gemeld.
De psychoanalytische traditie benadrukt dat onbewuste psychologische conflicten zorgen
voor bepaald gedrag. De onbewuste conflicten kunnen de persoonlijke effectiviteit op het werk
verminderen.
De trekbenadering beklemtoont dat stabiele en meetbare persoonskenmerken tot uiting komen
in het gedrag op het werk/in het gedrag.
De fenomenologische traditie benadrukt sterk de persoonlijke ervaringen en het individueel
potentieel om verder te ontwikkelen en verantwoord gedrag te vertonen.
De behavioristische traditie legt de nadruk op datgene wat mensen doen, en hoe beloningen
en straffen het gedrag kunnen beïnvloeden.
De sociaal-cognitieve traditie onderzoekt hoe mensen denken en hoe dit hun gedrag en hun
relaties kan helpen reguleren en verklaren.
2. Historische en maatschappelijke evoluties
Het ontstaan van arbeids- en organisatiepsychologie is het gevolg van een aantal historische en
maatschappelijke evoluties.
2.1 Filosofie
Denkers zoals Descartes, Bacon, Kant en andere hebben heel wat uitspraken gedaan over de
mens en zijn handelen. Deze ideeën staan aan de wieg van de psychologie in het algemeen en dus
ook van de arbeids- en organisatiepsychologie.
2
, Al hebben in die tijd een aantal filosofen relevante uitspraken gedaan i.v.m. de A&O-psychologie
met name Plato. Hij beschrijft ideale Staat als plaats waar individuen die taken toegewezen krijgen
waarvoor best geschikt (politici/filosofen, die de lijnen uitschreven – wachters, die voor orde
zorgden – voedvolk, die het werk moesten doen). Hij stelt dat geen twee personen exact gelijk
geboren; mensen verschillen qua natuurlijke begaafdheden. Plato ging test opstellen om te zien wie
bijvoorbeeld het best geschikt was om wachter te zien, we zien hier een begin van selectie. En
stelt dat militaire geschiktheidstests op om soldaten van ideale Staat te selecteren
Juan de Dios Huarte y Navarro. Hij had een beetje hetzelfde idee, er zijn grote individuele
verschillen tussen mensen, verschillende beroepen vereisen verschillende vaardigheidspatronen,
het belang van goede professionele diagnostiek door de staat, zodat men jongeren kan verplichten
het kennisdomein te bestuderen waarvoor meest geschikt. Een voordeel voor staat, is een voordeel
voor individu: men gaat geen tijd en moeite verspillen.
2.2 Natuurwetenschappelijke methode
De psychologie als wetenschap heeft zich pas ontwikkeld nadat men de natuurwetenschappelijk
methode heeft toegepast. Het basisidee is dat men op een systematische manier de realiteit en
onze hypotheses over deze realiteit, gaan toetsen. Centraal hierbij is volgende experimentele
aanpak:
Observatie hypothese systematische toetsing verwerping/aanvaarding hypotheses
Vb. Milgram experiment (jaren ’60). Milgram was gefascineerd door de mensen (dan vooral de
Duitsers) in de 2de W.O. omdat ze zo veel hadden uitgevoerd dat eigenlijk tegen hun
moreel/ethische gevoelens zou moeten ingaan. Zijn hypothese was dat die mensen volgzaam
waren ten opzichte van autoriteit. Zijn experiment een bekijken: https://www.youtube.com/watch?
v=xOYLCy5PVgM
2.3 Maatschappelijke ontwikkeling/sociale invloeden
Er ontstond een nood aan ‘een psychologie over de werkende mens’. Dit kwam vooral voort uit het
ontstaan van de moderne staat, de verstedelijking, de industrialisatie, de technolisering en de
daaruit volgende ‘nieuwe’ sociale problemen. Mensen gingen toetreden tot structuren en
organisaties. Hierdoor werd het sociale leven sterk beïnvloed en ontstond er een nieuwe dynamiek.
En dit stopt niet tot op de dag van vandaag, bijvoorbeeld AI.
2.4 Humanisme
De opkomt van het humanisme. Het humanisme bood een verklaringsmodel een alternatief voor het
verklaringsmodel van de kerk. Er is een hernieuwde aandacht voor de mens, mens moest ook hier
en nu gelukkig zijn dus werd er meer aandacht gegeven aan werkomstandigheden.
2.5 Eerste academische ontwikkelingen
Wundt richtte het eerste psychologische laboratorium op in 1876, te Liepzig. De empirische-
natuurwetenschappelijke methode werd gebruik om zeer basisprocessen te gaan testen
(waarneming, studie van reactietijden, geheugen…). Twee methodologische elementen stonden
hierbij centraal:
Experimenteel onderzoek (variabelen manipuleren)
Introspectie: proefpersonen moeten vertellen wat ze gevoeld, gedacht hebben bij de uitvoering
van de proven. Kijken in het eigen. De validiteit van deze techniek is minder, omdat de
resultaten moeilijk te controleren zijn.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JonieSegers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now