ZSO: Anatomie hersenen I - hersenstam en cerebellum
Kennisclip 1: bouw hersenstam
Het cerebellum (kleine hersenen) is het achterste deel van het metencephalon
De hersenstam of truncus cerebri omvat
- het mesencephalon,
- het voorste deel van het metencephalon (pons / brug)
- met myelencephalon; volwassen toestand =medulla oblongata (verlengde merg)
Het tegmentum is een deel v.d. hersenstam en omvat
- hersenzenuwkernen
- formatio reticularis
- mesencephale motorische kernen
Mesencephalon
Het mesencepahlon is het meest craniale deel
van de hersenstam. Vertoont qua bouw
overeenkomsten met het oorspronkelijke
bouwplan van de neurale buis, in die zin dat, de
ventrale delen vooral een motorische signatuur
hebben (rood aangegeven) en de dorsale delen
een sensorische signatuur (blauw aangegeven).
Het lumen in het mesencephalon wordt het
aquaduct genoemd. Het is de verbinding tussen
het derde ventrikel (diencephalon en telence on
impar) en de vierde ventrikel (lagere
hersenstam). Het dorsale deel bevat het lamina
quadringemina (vierheuvelenplaat / tectum),
welke vooral een sensorische betekenis heeft.
Het Nucl. ruber en de substantia nigra zijn onderdeel van het motorische deel van de
mesencephalon en behoren tot het tegmentum. Ook de somatomotorische kern van de de n.
oculomotorius (n.III) en de visceromotorische kern van de n. oculomotorius (n.III) behoren tot het
tegmentum. De crura / pedunculi cerebri liggen uiterst ventraal en bevatten onder andere de
vezels die ontspringen aan de schors van de grote hersenen, ter plaatse van de gyrus precentralis
waar de motorische schors gelegen is, en die vervolgens afdalen in de witte stof van het
telencephalon en uiteindelijk op het niveau van het mesencephalon weer zichtbaar worden als de
centrale delen van deze crura of pedunculi cerebri. Feitelijk behoren ze dus niet tot het
mesencephalon, maar ze lopen er alleen doorheen. Vroeg in de ontwikkeling van de vorming van
de vleugel en de basaal plaat is de sulcus limitans, die je als grens tussen de ventrale en dorsale
plaat in ziet liggen. Diezelfde sulcus limitans is te herkennen op het niveau van het mesencephalon
- het heeft verder morfologisch geen betekenis.
Op deze afbeelding zien we een meer realistisch plaatje. Als eerste zien we de vierheuvelenplaat /
lamina quadringemina / tectum (drie synoniemen), welke onder te verdelen in 2 bovenste en 2
onderste platen; de colliculi superior en de colliculi inferior. Tectum betekent dak. De vier
fl
, onderhouden functionele verwantschap /
samenwerking met de corpora geniculata
lateralis en medialis welke onderdeel zijn van de
thalamus en dus gelegen zijn in het
diencephalon. De corpora lateralis + colliculi
superoir zijn betrokken bij visus. De corpora med.
en colliculi inferior bij het gehoor. Dit geeft ook
weer aan dat we hier met sensorisch structuren
te maken hebben, welke op grond van het
bouwplan begrijpelijk is omdat ze aan de dorsale
zijde van het mesencephalon liggen; de
sensorische zijde.
Op deze plaat zien we de ventrale zijde van het
mesencephalon. We zien daar de n. oculmotorius
ontspringen (n.III) waarvan we net op doorsnede
de hersenkernen van de zenuw zagen. We zien
ook de crura / pendunculi cerebri, waarvan de
vezels dus ontspringen uit de grote hersenen vanaf
de premotorische schors, en afdalen in de witte
stof en uiteindelijk terug te vinden zijn als pyramide
banen. Ter oriëntatie ziet u ook de corpora
mamillaria, welke onderdeel zijn van het
mesencephalon.
Metencephalon (pons)
Het volgende hersenblaasje is het metencephalon,
caudaal van het mesencepahlon. Het voorste gedeelte
(de pons of burg) in onderdeel van de hersenstam, het
achterste gedeelte van het cerebellum. De ruimte die
zich zowel in het metencephalon als het myelencephalon
bevindt, wordt de vierde ventrikel genoemd. Het vierde
vntrikel heeft de vorm van een ruit, en aan deze vorm is
het te danken dat het metencephalon en het
myelencephalon gezamenlijk rombocephalon werden
genoemd, wat ruit betekent. Je ziet het aan de contouren
van het dak van het ventrikel die lijken op een vlieger.
Het cerebellum vinden we hier deels weggesneden,
waardoor het duidelijk wordt dat het cerebellum vast zit
aan het centrale zenuwstelsel doormiddel van de pendunculi cerebellares (niet te verwarren met
de pendunculi cerebri). De cerebellaire schors lijkt op de schors van de grote hersenen met gyri en
sulci, maar we spreken van levensboom of arbor vitae. Net als het cerebrum heeft het cerrebellum
ook kernen, de cerebellaire kernen.
Aan de ventrale zijde zien we de pons, de n. trochlearis (n.IV) die aan de dorsale zijde
van het mesencepahlon ontspringt maar zich aan de voorzijde opnieuw presenteert, en er
ontspringen een aantal zenuwen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller donnavaneijden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.