een uitgebreide samenvatting van de lessen, powerpoints en syllabus van rooms-katholieke godsdienst. De te kennen verhalen van het oude en nieuwe testament zijn ook samengevat. Onderaan ook alle te kennen feesten uitgelegd
1 Oude testament............................................................................................................................................................................................7
1.1 De onststaans geschiedenis van het oude testament....................................................................................................................................8
1.2 Situering van de context van de oudtestamentische verhalen.......................................................................................................................8
1.2.1 Historische context................................................................................................................................................................................ 9
1.2.2 geografischecontext.............................................................................................................................................................................. 9
1.2.3 geestescontext: heidense culturen versus de bijbelse cultuur.............................................................................................................10
1.2.4 de joods-christelijke traditie als narratieve traditie.............................................................................................................................11
1.2.5 de betekenis van de Babylonische ballingschap...................................................................................................................................11
1.3 Verkenning van enkele centrale verhalen uit het oude testament...............................................................................................................12
1.3.1 de mozesverhalen................................................................................................................................................................................ 12
1.3.2 de verhalen over de aartsvaders en -moeders.....................................................................................................................................16
1.3.3 het jozefverhaal................................................................................................................................................................................... 19
1.3.4 Koningen en profeten..........................................................................................................................................................................21
1.3.5 de scheppingsverhalen........................................................................................................................................................................ 27
1.4 het oudetestamentische gods- en mensbeeld als basis voor jodendom, christendom en islam...................................................................29
2 Nieuwe Testament......................................................................................................................................................................................31
2.1 Het ontstaan van de vier evangelien...........................................................................................................................................................31
2.1.1 Eerste stadium: jezus en zijn leerlingen (6 voor Chr. — 30 na Chr.).....................................................................................................31
2.1.2 tweede stadium: de eerste christengemeenschap (30 — 70 na Chr.)..................................................................................................32
2.1.3 Derde stadium: De redactie van de evangeliën (70 — 100 na Chr.).....................................................................................................32
2.2 De historisch-maatschappelijke context......................................................................................................................................................34
2.2.1 Palestina ten tijde van Jezus................................................................................................................................................................ 34
2.2.2 Politieke en religieuze machthebbers..................................................................................................................................................34
2.2.3 Jodendom in Palestina: Religieuze groepen en bewegingen in Jezus’ tijd............................................................................................35
2.2.4 Het gewone volk.................................................................................................................................................................................. 36
2.2.5 Eredienst.............................................................................................................................................................................................. 36
2.2.6 De apocalyptische verwachting........................................................................................................................................................... 37
2.2.7 Het leven van Jezus.............................................................................................................................................................................. 37
2.2.8 Belangrijk thema in het Nieuwe Testament: Rijk Gods........................................................................................................................38
2.3 Paulus.......................................................................................................................................................................................................... 38
2.3.1 Wie was Paulus?.................................................................................................................................................................................. 38
2.3.2 Geboorte, afkomst, vorming................................................................................................................................................................39
2.4 Woorden van Jezus: de bergrede en parabels.............................................................................................................................................40
2.4.1 Redevoeringen..................................................................................................................................................................................... 41
2.4.2 De parabels.......................................................................................................................................................................................... 42
2.5 Daden van Jezus: wonderverhalen..............................................................................................................................................................43
2.5.1 Een niet zo ongewoon literair genre....................................................................................................................................................43
2.5.2 Wonderverhalen in de bijbel...............................................................................................................................................................44
2.5.3 Een dubbele bedoeling........................................................................................................................................................................ 44
2.5.4 Historiciteit van de wonderverhalen....................................................................................................................................................45
2.5.5 Analyse van wonderverhalen...............................................................................................................................................................45
2.6 Lijden, dood en verrijzenis van Jezus...........................................................................................................................................................47
2.6.1 Lijden en dood van Jezus..................................................................................................................................................................... 47
2.6.2 Verrijzenis............................................................................................................................................................................................ 48
2.6.3 de verschijningsverhalen..................................................................................................................................................................... 49
2.6.4 pasen, hemelvaart, pinksteren............................................................................................................................................................ 50
2.7 Geboorteverhalen....................................................................................................................................................................................... 50
2.7.1 De nieuwtestamentische geboorteverhalen; eigen klemtonen van MattHeüs en van Lucas...............................................................51
2.7.2 Belangrijke figuren uit de geboorteverhalen.......................................................................................................................................51
3 Islam...........................................................................................................................................................................................................53
3.1 de visie van de islam.................................................................................................................................................................................... 53
, 3.1.1 wat betekenis islam?........................................................................................................................................................................... 53
3.1.2 Godsbeeld............................................................................................................................................................................................ 54
3.1.3 mensbeeld........................................................................................................................................................................................... 54
3.1.4 De taak van de mens als beheerder op aarde......................................................................................................................................55
3.1.5 De profeet Mohammed.......................................................................................................................................................................55
3.1.6 De Koran en Soenna............................................................................................................................................................................. 56
3.2 De rituele aanbiddingen en feestdagen binnen de islam.............................................................................................................................56
3.2.1 De vijf zuilen van de islam....................................................................................................................................................................56
3.2.2 Feesten................................................................................................................................................................................................ 57
3.3 Enkele vaststellingen over de islam vandaag..............................................................................................................................................58
3.3.1 De plaats van de islam in de wereld.....................................................................................................................................................58
3.3.2 Diversiteit tussen moslims...................................................................................................................................................................58
6 Verhalen.....................................................................................................................................................................................................74
6.1 Oud Testament............................................................................................................................................................................................ 74
6.1.1 Ballingschap......................................................................................................................................................................................... 74
6.1.2 Jakobs droom....................................................................................................................................................................................... 74
6.1.3 In Babylonië......................................................................................................................................................................................... 74
6.1.4 De toren van Babel.............................................................................................................................................................................. 74
6.1.5 Sabbat.................................................................................................................................................................................................. 74
6.1.6 In het begin.......................................................................................................................................................................................... 74
6.1.7 In de Tuin............................................................................................................................................................................................. 75
6.1.8 Kaïn en Abel......................................................................................................................................................................................... 75
6.1.9 De Ark van Noach................................................................................................................................................................................ 75
6.1.10 Het land onder de regenboog............................................................................................................................................................ 75
6.1.11 Abraham verschijnt op het toneel.....................................................................................................................................................76
6.1.12 Abraham en lot.................................................................................................................................................................................. 76
6.1.13 De wanhoop van Abraham................................................................................................................................................................76
6.1.14 Het verhaal van de lach......................................................................................................................................................................76
6.1.15 Zo gingen ze beiden tezamen............................................................................................................................................................77
6.1.16 De knecht die een vrouw zoekt..........................................................................................................................................................77
6.1.17 Jakob en Esau..................................................................................................................................................................................... 77
6.1.18 Het bedrog......................................................................................................................................................................................... 77
6.1.19 De bedrieger bedrogen...................................................................................................................................................................... 78
, 6.1.20 De worsteling aan de rivier................................................................................................................................................................ 78
6.1.21 De dromenman.................................................................................................................................................................................. 78
6.1.22 Bij Potifar........................................................................................................................................................................................... 78
6.1.23 De schenker en de bakker..................................................................................................................................................................79
6.1.24 Een arkje van biezen.......................................................................................................................................................................... 79
6.1.25 Het brandende braambos.................................................................................................................................................................. 80
6.1.26 Laat mijn volk gaan............................................................................................................................................................................ 80
6.1.27 Pesach................................................................................................................................................................................................ 81
6.1.28 Toen kwam Amalek............................................................................................................................................................................ 82
6.1.29 De tien woorden................................................................................................................................................................................ 82
6.1.30 Het gouden kalf................................................................................................................................................................................. 83
6.1.31 Praten met God................................................................................................................................................................................. 83
6.1.32 De twaalf verspieders........................................................................................................................................................................ 84
6.1.33 De dood van Mozes........................................................................................................................................................................... 84
6.1.34 Hoor, Israël........................................................................................................................................................................................ 84
6.1.35 Jona op de vlucht............................................................................................................................................................................... 84
6.1.36 De profeet in de vis............................................................................................................................................................................84
6.1.37 Jona in wonderland............................................................................................................................................................................ 85
6.1.38 De geboorte van Samuël.................................................................................................................................................................... 85
6.1.39 De roeping van Samuël......................................................................................................................................................................85
6.1.40 Kleine David, speel op je harp............................................................................................................................................................85
6.1.41 David en Goliath................................................................................................................................................................................ 86
6.1.42 David en Jonathan............................................................................................................................................................................. 86
6.1.43 De sjofele koning............................................................................................................................................................................... 86
6.2 Nieuw Testament........................................................................................................................................................................................ 87
6.2.1 Twee mannen uit Emmaüs.................................................................................................................................................................. 87
6.2.2 Over Mozes en Elia.............................................................................................................................................................................. 87
6.2.3 En het werd weer licht......................................................................................................................................................................... 87
6.2.4 De Emmaüsgangers............................................................................................................................................................................. 87
6.2.5 Het verloren schaap en de verloren penning.......................................................................................................................................88
6.2.6 De verloren zoon................................................................................................................................................................................. 88
6.2.7 De barmhartige Samaritaan................................................................................................................................................................. 89
6.2.8 Brood voor het hele volk...................................................................................................................................................................... 90
6.2.9 Zacheüs................................................................................................................................................................................................ 90
6.2.10 De werkers van het elfde uur.............................................................................................................................................................90
6.2.11 Een zaaier ging uit om te zaaien........................................................................................................................................................ 91
6.2.12 Bartimeüs........................................................................................................................................................................................... 91
6.2.13 Het geboorteverhaal van Lucas..........................................................................................................................................................92
6.2.14 Het geboorteverhaal van MattHeüs...................................................................................................................................................92
6.2.15 De kindermoord................................................................................................................................................................................. 92
6.2.16 De twaalfjarige Jezus in de tempel.....................................................................................................................................................93
6.2.17 Koning op een ezel............................................................................................................................................................................. 93
6.2.18 Op het tempelplein............................................................................................................................................................................ 93
6.2.19 Mirre voor de koningszoon................................................................................................................................................................93
6.2.20 Het laatste avondmaal (1).................................................................................................................................................................. 94
6.2.21 Het laatste avondmaal (2).................................................................................................................................................................. 94
6.2.22 In de hof van Getsemané...................................................................................................................................................................94
6.2.23 Toen kraaide een haan....................................................................................................................................................................... 94
6.2.24 De dood van Judas............................................................................................................................................................................. 94
9 Verloop? Ofzo?...........................................................................................................................................................................................97
- Benodigdheden:
o Kinderbijbel
o Cursus
o Zelfstudiepakket
- Examen
o Schriftelijk examen met 3 delen
Open vraag O.T
Open vraag N.T
40 meerkeuzevragen over O.T en N.T (letterlijke vragen)
25/40 = 10/20
4 vragen over Islam
o Elk deel staat op 20punten
- Verhalen in grote lijnen kunnen vertellen
- Volgorde der dingen kennen!
, - Doelen zeker bekijken! De leerwijzer
- Voorbeeld examenvragen:
o Verhaal wordt gegeven, over welk literair genre gaat het? Analyseer het verhaal
Bv wonderverhaal, parabel, geboorteverhaal, verschijningsverhaal
o Welk aspect van Rijk Gods komt hier aan bod
o Geef onze vader en beschrijf
o Wat waren de redenen voor Jezus’ veroordeling
o Kenmerking verschijningsverhalen + toepassen op verschijningsverhaal
o Wonderverhalen zijn altijd echt gebeurd, waar of niet waar en waarom
o Wat is de belangrijkste bedoeling van het lege graf verhaal
o Zijn geboorteverhalen uniek voor het Nieuwe Testament. Waarom komen ze alleen voor bij Mattheus en Lukas
o Synoptische kwestie uitleggen
o 3 provincies op blinde kaart aanduiden
LEERDOELEN
- Oud Testament
o Kinderbijbel
13-33: over de ballingschap
34-53: schepping, Kaïn en Abel, Noach
55-92: verhalen over de aartsvaders (Abraham, Isaak, Jacob)
93-130: verhalen over Jozef
131-178: verhalen over Mozes
235-243: verhaal over de profeet Jona
245-269: verhalen over koning David
o Van de verhalen kunnen
De grote verhaallijn weergeven (wat gebeurt er, hoe verloopt het verhaal in grote lijnen (geen details),
welke zijn de hoofdrolspelers)
De relatie tussen de hoofdrolspelers kunnen weergeven in een stamboom
Situeren in de historische context (in welke periode speelt het verhaal zich af, wat gebeurde er in die
periode, situeren op de tijdlijn)
Weten in welke periode het verhaal geschreven is en waarom
De symboliek (ook getallensymboliek en betekenis van namen) kunnen uitleggen (enkel die symbolen
die we besproken hebben in de les en/of in de cursus)
De rode draad/verbinding met andere verhalen uit het OT kunnen benoemen
De menselijke ervaringen en diepere betekenissen benoemen en uitleggen (cf. les en cursus)
Het Godsbeeld uitleggen dat uit het verhaal spreekt (wat zegt het verhaal ons over God, wat zijn de
kenmerken van de Bijbelse God + kunnen vergelijken met het heidense godsbeeld)
De Joodse en Islamitische rituelen die verband houden met het verhaal kunnen benoemen en uitleggen
(Pesach, Sabbat, Sjema Israël, Mezoeza, Tefilin, Offerfeest)
o Op het examen zal je ook een stuk tekst uit de kinderbijbel krijgen om te bespreken (uit bovenstaande lijst). Van
dit stuk tekst moet je:
Kunnen duiden binnen welke grotere verhaallijn deze passage past (wat gebeurde er ervoor en erna?)
Elementen uit de tekst in verband brengen met het historische kader (geschiedenis + geografisch –
aanduiden op een kaart + Geestescontext) – je baseert je hiervoor op de powerpoint van de lessen. Je
krijgt geen ongeziene tekst
De symbolische elementen uit die passage kunnen aanduiden en uitleggen en de diepere betekenis van
de tekst kunnen duiden
Kunnen aangeven of het verhaal een geboorteverhaal of een roepingsverhaal is (indien van toepassing)
en de kenmerken hiervan kunnen opnoemen en toepassen.
o Daarnaast
Uitleggen wat een mythe is en toepassen op de OT verhalen
De ervaring van de ballingschap kunnen uitleggen en kunnen linken met de geziene verhalen
(heimwee/verlangen naar beloofde land, vasthouden en verstevigen van eigen joodse liturgie en
gewoontes, geloof in de verbondsgedachte en belofte van volk en land, duidelijk maken waarin Bijbelse
God verschilt van heidense goden, op zoek naar zin en betekenis van het volk Israël, bijbels
scheppingsverhaal versus Babylonisch scheppingsverhaal)
In de verhalen van de kinderbijbel een onderscheid kunnen maken tussen het raamverhaal (Judith en
Tobias, oom Ben in deel 1 en Amos in deel 2) en de feitelijke Bijbelverhalen + kunnen uitleggen waarom
de auteur Nico Ter Linden kiest voor dit raamverhaal dat zich afspeelt in de ballingschap
Met enkele voorbeelden aantonen dat de film “The Prince of Egypt” geen getrouwe weergave geeft van
het Bijbelverhaal in Exodus (cf. artikel op chamilo)
In grote lijnen de geschiedenis van de totstandkoming van het Oude Testament kunnen weergeven
(geen exacte data – wel periodes)
De drie grote delen van het Oude Testament (Tenach) kunnen benoemen en per deel enkele boeken
kunnen opnoemen.
De link kunnen leggen tussen de geschiedenis van het volk Israël en de huidige situatie in Israël-
Palestina.
o Per sessie:
Sessie 1:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silkegeerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.25. You're not tied to anything after your purchase.
