MODULE 9: KWALITEIT OP SCHOOL
1. INLEIDING
KWALITEIT: de mate waarin iets goed is
ONDERWIJSKWALITEIT: de mate waarin onderwijs goed is
Wat betekent ‘goed onderwijs’?
Er is geen echte definitie te formuleren
Er zijn verschillende perspectieven mogelijk op
Wat kwaliteitsvol onderwijs precies betekent
Hoe men in de praktijk kwaliteit probeert na te streven en te bewaken
Hoe men kwaliteit onderzoekt
Kwaliteitsvol onderwijs wordt vaak gelijkgesteld met leerprestaties van de leerlingen
kan problematisch zijn
2. INSTRUMENTEN VAN ONDERWIJSKWALITEIT
INSTRUMENTEN VAN ONDERWIJSKWALITEIT: instrumenten die ingezet worden om kwaliteit in
onderwijs na te gaan en te verbeteren
INSTRUMENTEN: alle hulpmiddelen (rapporten, standaarden,…) die worden ingezet – zowel door
beleidsmakers als door practici – om onderwijskwaliteit in kaart te brengen en/of te
optimaliseren
2.1 INTERNATIONALE KWALITEITSBEWAKING
Internationale organisaties hebben in feite geen formele onderwijsbevoegdheid en kunnen geen
dwingende maatregelen nemen m.b.t. de kwaliteit van het onderwijs
Europese commissie
OESO
VN,…
Toch hebben ze een belangrijke invloed op het onderwijsbeleid in Vlaanderen
HOE?
Door kwaliteit van onderwijssystemen te monitoren via verschillende internationale studies
en deze bevindingen systematisch te verspreiden = SOFT POWER
Kwaliteit van het Vlaamse secundair onderwijs wordt gemotiveerd via internationaal vergelijkend
onderzoek
De gecorrigeerde leerprestaties van leerlingen op bepaalde toetsen/vragenlijsten vormen
een indicator voor onderwijskwaliteit
,Programme for international student assessment – PISA
Meest gekende studie
Driejaarlijks georganiseerd door OESO
Toetst een representatieve steekproef van 15-jarigen
75% zit in het 4de jaar secundair onderwijs
22% zit in het 3de jaar secundair onderwijs
15-jarigen in het BUSO, nemen deel
Gemeten vaardigheden (leesvaardigheid, wiskundige geletterdheid en wetenschappelijke
geletterdheid) zijn vaardigheden waarvan verondersteld wordt dat ze essentieel zijn voor
volwaardige participatie aan de moderne samenleving
International civic and citizenship education study – ICCS
Studie over burgerschapseducatie
Bevraagt leerlingen uit het 2de jaar secundair onderwijs
European survey on langueage competences – ESLC
Studie over taalvaardigheid in ene vreemde taal
Op basis van deze studies wil men onderwijssystemen met elkaar vergelijken
PISA 2018:
Leerlingen uit zeer uiteenlopende nationale, regionale en culturele contexten
sommige vragen zijn minder relevant voor elk deelnemend land
PISA en ICCS:
= internationale studies en zeggen niets op de Vlaamse eindtermen MAAR toch komen de resultaten
uitgebreid aan bod in de media en reageren beleidsmakers op resultaten
Politici baseren en legitimeren vaak hun beleidskeuzes o.b.v. de resultaten
De mate waarin nationale onderwijssystemen onderhevig zijn aan soft power verschilt sterk van
land tot land
o Landen die hun onderwijssysteem in eigen beheer volledig hervormen (Duitsland)
o Landen die hun onderwijsbeleid aanpassen conform ‘winner landen’ (Finland)
o Landen die de resultaten links laten liggen bij het (her)uittekenen van het onderwijs
, 2.2 KWALITEITSBEWAKING IN HET VLAAMS ONDERWIJSSYSTEEM
Scholen en schoolbesturen in Vlaanderen is in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor de
kwaliteit van het geboden onderwijs
TOCH zijn er regels opgelegd in schoolpact voor het subsidiëren en overheid heeft duidelijke rol
van kwaliteitsbewaking
Juridisch kader: het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs 8 mei 2009
Drie belangrijke (beleids)instrumenten om de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs te bewaken:
Jaarlijkse rapporten over spijbelen
Onderzoek door Rekenhof
Statistische jaarboeken over het onderwijs
2.2.1 EINDTERMEN
EINDTERM = een minimum aan kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes (= minimumdoelen) die
bereikbaar en noodzakelijk geacht worden voor een bepaalde leerlingenpopulatie
Overheid doet beroep op eindtermen om kwaliteitsvol onderwijs in alle Vlaamse scholen te
garanderen en te bewaken
SCHOOLPACTWET 1959: antecedent in het ontstaan van de eindtermen
Onderwijsverstrekkers moeten zich aan wettelijk bepaald minimum-leerplan en minimum
lessenrooster onderwerpen
Onderwijsverstrekkers zijn vrij om inhouden en methodes zelf te bepalen
MITS basering op leerplannen en lessenroosters
Er was nog geen sprake van formele eindtermen in de vorm waarin we ze vandaag kennen
‘het peil der studieën’ = via de minimumleerplannen en lessenroosters legde de overheid
bepaalde kwalitatieve minimumnormen op die in het versterkte onderwijs moeten geworden
geverifieerd en geëvalueerd
17 JULI 1991: decreet betreffende inspectie, dienst voor onderwijsontwikkeling en pedagogische
begeleidingsdiensten doen de eindtermen hun intrede in het Vlaamse onderwijs
Eindtermen functioneren als een instrumenten om de minimale kwaliteit van onderwijs te
garanderen
Voor het secundair onderwijs: vanaf 1996
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ElsVDB. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.05. You're not tied to anything after your purchase.