Inleiding tot het recht
Deel 4: Justitie
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.1 Justitie als bewaker van de rechtsstaat
Toegang tot de rechter
==> elke burger die in contact komt met een geschil moet in staat zijn een advocaat te “krijgen”. Dit
noemt men een pro-deo advocaat. Deze wordt dan achteraf betaalt door de overheid.
Pro-deo advocaat?
• Jonge advocaat (soort stagiair)
o MAAR: gn amateurs!
o Vaak nog nt zo veel dossiers, dus kunnen ze veel tijd steken als pro-deo advocaat
Recht van verdediging
• Rechtbank is bij de woonplaats van de verweerder en nt van de eiser
• Verweerder moet genoeg tijd krijgen om zich voor te bereiden, advocaat zoeken...
o Vastgelegde minimumtermijnen
• Officiële bewijsstukken krijgen en inzage hebben op die van de ander
• Kunnen in hoger beroep gaan bij fout van de rechter
o Juridische fout? Hof van Cassatie
Onafhankelijke en onpartijdige rechter
• Rechter = onbevooroordeeld (mag gn familie, vrienden of kennissen veroordelen!)
o Onpartijdigheid!
• Mag nt vooringenomen zijn --> niet laten lijden door info van buitenaf, vb: de media
• Rechter = onafhankelijk
o Autonoom is in zijn besluitvorming
o Beslissingen baseren op eigen, vrije oordeel
Extra info: rechter mag geen lid zijn van een bepaalde groep of organisatie (vb: politieke of religieuze
groepen).
Openbaarheid van de rechtspraak
• Als bescherming van de partijen
• Iedereen mag zomaar rechtszaal binnenlopen (wel met respect!)
1.2 De actoren van Justitie
Rechter
= Beroepsrechter is een jurist die, alleen of met andere rechters, zaken beoordeelt die voor de
rechtbank aanhangig gemaakt worden. Je hebt ook tijdelijk benoemde lekenrechters (gn juristen).
• Benoemd voor het leven --> om onafhankelijkheid te waarborgen
• Rechter heeft een passieve rol
o Kan nooit zelf een zaak voor zijn rechtbank brengen (enkel door partijen)
o Kan niet discussiëren over de aangehaalde punten, mag nt ingrijpen
▪ Behalve bij schending aan de OPENBARE ORDE!
▪ Erop toezien dat de zaak correct en fair verloopt
1
, Inleiding recht Y.Werbrouck
• Mag nooit weigeren om te antwoorden
o Vb: “ik weet het niet” = recht zwijgen is verboden!
o Rechter die twijfelt bij strafrecht, moet dader vrijlaten (gn onschuldige in gevang)
Griffier --> “secretaris van de rechtbank”
• Noteert tijdens een proces de belangrijkste zaken die aan bod zijn gekomen
o Vb: beslissingen van de rechter
o Verschil met de VS --> alle woorden genoteerd
• Verantwoordelijk voor bewijsstukken + maken dat ze op tijd beschikbaar zijn
• Moet geen rechten gestudeerd hebben
o Enkel slagen voor examen, griffier is erg belangrijk in een proces!
Openbaar ministerie of parket
• Treden op namens de belangen vd gemeenschap
• Strafvervolging als taak: spoort misdrijven op, vervolgt ze en voert straffen uit
o Bij privaatrechtelijke rechtscolleges: ook advies geven
• Hiërarchisch gestructureerd (onder gezag vd minister v Justitie)
o Procureur-generaal ah hoof vh parket (niveau van Hof van Beroep)
o Procureur des Konings (niveau van arrondissementen)
o Arbeidsauditeur (bij de arbeidsrechtbanken)
• Mogen beslissingen maken, 3 mogelijkheden
o Seponeren: zonder straf wegklasseren in het archief (voorlopig, kan altijd terug
opgehaald worden bij twijfels)
o Minnelijke schikking: een boete, je bent er snel vanaf (zonder rechtszaak)
o Zaak komt voor de rechter
Advocaat
• Zelfstandige persoon die zijn beroep volledig onafhankelijk uitoefent
o Is jurist en heeft dus rechten gestudeerd
o Eedaflegging (Hof van beroep)? 3 jaar stage lopen, advocaat-stagiair
• Ingeschreven bij de Balie (= orde vd advocaten)
o 1 Balie voor West-Vlaanderen
o Verplichte betaling v lidgeld (> 1000 euro/jaar)
▪ Verzekering inbegrepen)
• Advocaat doet iets tegen de regels?
o Wordt gestraft door de Balie: voorlopig geschorst of verbod op beroep
o Als burger kun je altijd klacht indienen tegen een advocaat
• Niet geboden aan loon, kiest zelf! 3 manieren
o Forfaitair: vaste prijs voor bepaald thema (nt zo vaak gebruikt)
o Percentsgewijs: vaak bij ondernemingen, bij schadevergoedingen eisen ze een
procent op (10-15%)
o Tarief/uur: ongeveer €100 per uur
▪ Te duur? Oplossing met pro-deo systeem!
▪ Betaald altijd zelf de advocaat! MAAR: vergoeding v verliezer ad winnaar
• = rechtsplegingsvergoeding
• Enige die mag spreken voor iemand anders in de rechtszaal (excl. Hof van Cassatie)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fiendebruyne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.56. You're not tied to anything after your purchase.