Inleiding tot het recht
Deel 5: Burgerlijkrecht
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rechtshandelingen
1.1 Rechtshandeling vs rechtsfeit
Rechtsfeit => doet zicht onbedoeld voor, wel met juridische gevolgen (vb: geboren worden)
Rechtshandeling => doelbewuste handeling (vb: contract sluiten met een partij)
!!Vechtpartij is bedoeld (bewust schade toebrengen), maar is wel een rechtsfeit --> nooit de
bedoeling geweest om een schadevergoeding te moeten betalen!!
Grootste verschil? Belang van bewijs! Bij rechtsfeit mag je alle mogelijke middelen gebruiken, bij
rechtshandeling mag je enkel bewijsmiddelen gebruiken die daarvoor in de wet voorzien zijn.
1.2 Geldigheid van rechtshandelingen
Bestaansvoorwaarden om een rechtshandeling tot stand te laten komen
• Wilsuiting
• Een voorwerp
• Een oorzaak
• Overeenstemming met het dwingend recht
Wilsuiting:
• “Alles is uit vrije wil, tenzij aangetast door wilsgebreken”
o Dwang: psychisch of fysiek geweld
▪ Bedreiging met aanzienlijk kwaad
▪ Vb: dwingen tot contract te tekenen
▪ 4 voorwaarden
• Geweld moet doorslaggevend zijn
• Moet indruk maken
• Een onmiddellijke vrees voor aanzienlijk kwaad
• Moet onrechtmatig zijn
o Bedrog: opzettelijke misleiding
▪ Expres een vergissing (een dwaling) veroorzaken
▪ Makkelijker tot nietigverklaring kan leiden dan dwaling
▪ Moet kwaadaardig zijn
▪ Vb: knoeien aan de meterstand vd auto
o Dwaling
▪ Verkeerde voorstelling van zaken
▪ Dwaling omtrent persoon
• Vb: naamsverwarring waardoor zaak in handen komt v verkeerde
advocaat
▪ Onopzettelijke misleiding, een vergissing
▪ Dwaling moet verschoonbaar zijn --> jezelf genoeg inlichten
▪ Vb: tweedehandsauto ipv een nieuwe auto gekocht
1
, Inleiding Recht Y.Werbrouck
Voorwerp:
• Voorwerp moet voldoende bepaald zijn (vb: “een” huis is nt goed!)
• Voorwerp moet een nut hebben (vb: huwelijkscontract zonder wijziging heeft gn nut)
Oorzaak:
• Wat is het doel vd rechtshandeling?
• Geen oorzaak?
o Vb: onverschuldigde betaling storten naar iemand
• Valse oorzaak?
o Vb: schijnhuwelijk --> vrouw trouwt met Belg om nationaliteit te krijgen
Overeenstemming met dwingend recht:
• Rechtshandeling = ongeldig als ze in strijd zijn met dwingend recht
• Dwingend recht, 3 categorieën:
o Regels die openbare orde raken
▪ Essentiële belangen raken
▪ Vb: huwelijk, echtscheiding, faillissement
o Regels die goede zeden raken
▪ Sociale moraal en maatschappelijk fatsoen
▪ Vb: heersende moraal in verband met seksualiteit
o Regels die belangen v bepaalde groep mensen moeten beschermen
▪ Beschermen v bepaalde groepen, vb: huurders, WN, consumenten...
▪ Aanvullend recht mag je in rechtshandeling WEL afwijken!
• Vb: het erfrecht (testament)
1.3 Nietigheid van rechtshandelingen
Elke rechtshandeling die gebreken vertoont op vlak vd geldigheidsvoorwaarden is vernietigbaar!
Rechtbank kan dus nietigheid uitspreken. Contract heeft dus eigenlijk nooit bestaan.
Vb: huurcontract nietig verklaard? Huurgeld van afgelopen maanden terugbetalen aan de huurder!
Verschil met ontbinding v rechtshandeling (vb: een echtscheiding, ontbinden v huwelijkscontract)?
Ontbinding kan enkel voor de toekomst, contract w nt meer verdergezet. Bij nietigheid moet je alles
herstellen in oorspronkelijke staat (als dat mogelijk is).
!!Nietigheid v een bepaalde clausule brengt nt automatisch nietigheid vd gehele rechtshandeling
=> gedeeltelijke nietigheid!
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fiendebruyne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.83. You're not tied to anything after your purchase.