SOCIOLOGIE
WEEK 1 SOCIALISATIE
Wat bestudeer je bij sociologie?
Bij sociologie ga je nadenken over de:
-De samenhang in groepen
-De samenhang tussen groepen
-De invloed van de maatschappij op groepen en op mensen in die groepen
Wat is socialisatie?
Socialisatie is het proces waarbij mensen leren zich sociaal te gedragen in de voor hem relevante
groepen.
We leren dus de opvattingen over wat van belang is en hoe iets hoort. (afhankelijk van de groep)
Samenvatten gezegd: Socialisatie is het leren gedragen in groepen en weten wat er belangrijk is
waarde en normen.
Je leert bewust- bv musea (leren wat belangrijk is)
Je leert ook onbewust- hoe je bijvoorbeeld de tafel altijd dekt (automatisch gedrag )(leren hoe het
hoort)
Primaire socialisatie= Dit heb je geleerd vanaf jongs af aan (dit gaat automatisch)
Secundaire socialisatie= Dit leer je door de tijd heen (naarmate dat je opgroeit)
We leren waarden (wat van belang is)
-Wat is goed, wat is nastrevenswaardig?
-Eer, fatsoen, schoonheid, eerlijkheid, gastvrijheid, compassie, vrijheid etc.
Waarden geven invulling aan doelen van een individu en groep.
-Af te lezen aan hoe mensen praten ver waarden en
-Af te lezen aan hoe mensen deze waarden naleven in daden
We leren normen
-Normen zijn concrete gedragsregels die aangeven wat verwacht wordt in een bepaalde situatie, wat
je moet doen of juist niet moet doen.
Normen geven invulling aan ‘’het toepassen van waarden’’
-Af te lezen aan hoe mensen handelen en
-Af te lezen waarop men elkaar aanspreekt
Er zijn 3 verschillende soorten normen:
MORELE NORMEN – verschil maken tussen goed en slecht gedrag (veranderd nauwelijks)
JURIDISCHE NORMEN -verschil maken tussen legaal en illegaal gedrag (veranderd een beetje)
SOCIALE NORMEN -verschil maken tussen gepast en opgepast gedrag (veranderd door de tijd heen)
Bewust en niet-bewust gedrag
-Door socialisatie wordt veel gedrag onbewust overgenomen, ‘’Zo doen we het gewoon’’
,Het onbewust eigen maken van gedragsnormen heet internalisering (je maakt het van jezelf)
-Leidt tot vanzelfsprekend gedrag
-Handig, niet over elke handeling nadenken!
-Pas in confrontatie met andere normen worden je eigen normen zichtbaar (bv het eten van insecten
vinden wij super raar maar in andere landen niet)
Socialisatie leert je normen! Bewust en onbewust.
Morele normen: verschil maken tussen goed en slecht
Juridische normen: verschil maken tussen legaal en illegaal gedrag
Sociale normen: verschil maken tussen gepast en ongepast gedrag
Het aanleren van veel normen zijn handig maar soms is het niet handig dit noemen we bijvoorbeeld:
Hospitalisering
-Een bijzondere vorm van internalisering is hospitalisering
-We zien dit in bejaardentehuizen, psychiatrische instellingen, gevangenissen, kloosters: deze
mensen worden heel erg geholpen maar krijgen hierdoor geen drive meer om dingen te doen. Dit is
hun aangeleerd en dit noemen we hospitaliseren.
Normen leiden tot voorspelbaar gedrag
en dat is handig in een samenleving (bv automatisch rechts rijden op een weg, of achteraan in de rij
aansluiten)
Normen gekoppeld aan positie of rol
-Rolgedrag: gedragsnorm gekoppeld aan de maatschappelijke rol of positie
Bv als arts kan je bepaalde dingen doen die van je verwacht worden en ander gedrag weer helemaal
niet, bijvoorbeeld net gedrag. Iedere plek die je inneemt in een groep of de maatschappij die je
inneemt lijdt tot normen, een groep normen die gekoppeld is aan een rol, lijdt tot de manier hoe je je
moet gedragen= rolgedrag.
Wat kan het effect zijn?
-De norm voor het gedrag van de roldrager wordt bepaald door de verwachtingen/ eisen van
anderen
-Publiek, maatschappij, organisatie, klant, groepsleden, patiënt, gezin, etc.
-Dat kan conflict opleveren tussen de persoon van de roldrager en de verwachtingen die aan
hem/haar worden gesteld door anderen of zichzelf.
Rolconflicten
Er zijn 2 rolconflicten:
Intern: als de verschillende verwachtingen binnen 1 rol niet kunnen combineren (bv een wielrenner
er wordt van hem verwacht dat hij de beste is maar er wordt ook verwacht dat hij clean blijft)
Extern: als de verwachtingen aan je verschillende rollen in de samenleving niet kunt combineren (je
bent moeder en werknemer)
Als HRM hebben we dit ook:
Hoe ontstaat een gedragsnorm?
1. Willekeurig gedrag (hoe doen we het hier eigenlijk) --🡪
2. Herhaling willekeurig gedrag= er ontstaat een patroon 🡪
3. Patroon wordt normaal gedrag= institutie
Deze 3 stappen noemen we het proces van INSTITUTIONALISERING
Institutie: gestandaardiseerd patroon van denken en doen in bepaalde situaties. Zo gegroeid,
afgesproken of juridisch vastgelegd in een groep of samenleving. (een norm van zo doen we het)
, Het kunnen hele formele zaken zijn (we rijden hier rechts), maar ook informeel zijn (zoals we groeten
elkaar of juist niet). Als je vaker elkaar dan bijvoorbeeld groet dan wordt he een institutie, een
gewoonte.
Controleren en handhaven (van normen)
4. Instituties worden gehandhaafd door instanties
Bijvoorbeeld: school, politie, kerk, (instituut) gezin
Wat het lijkt en wat het is…
*Het lijkt dan alsof de instituties ons gedrag bepalen
-Van school moet ik altijd…
-Van mijn geloof mag ik niet…
-De organisatie bepaalt wie er…
-De samenleving accepteert niet dat…
*Maar deze instituties en hun handhavende instanties zijn het gevolg van onze waarden en het
gedrag dat we daaraan koppelden.
Als we denken dat de instituties (bv een school) zelfdenkend en zelfhandelend lijken
🡪 Dit noemen we Reificatie
Wij hebben waarden (het is nastrevingswaardig) bv om iets te bereiken in je leven, om je talenten te
benutten --🡪
Daar komen gedragsnormen uit voort (je moet wel leren)🡪
Daar hoort een algemene institutie bij (je moet naar school gaan), dit is de gedragsnorm in het
algemeen🡪
Daar hoort een instantie bij om de norm te handhaven (bv leerplichtambtenaar)
🡪Hierdoor lijkt het dat instituties en instanties gedrag af willen dwingen, alsof ze een eigen wil
hebben.-Dit🡪 proces is reinficatie
Maar dit is niet omdat dit onze waarden en normen zijn (om bv wat te leren of om veilig te leven)
Sociale controle
Sociale controle is het handhaven van een norm, niet zo zeer door een wetgeving, maar de aandacht
die je krijgt of juist niet krijgt in een bepaalde situatie.
-Sociale controle zorgt voor het voortbestaan van zelfsprekend gedrag (bv je vuilnisbak weer in je
tuin zetten nadat het is leeggehaald)
-De reactie van anderen op gedrag kan gedrag versterken of afzwakken
Positieve sociale controle Negatieve sociale
controle
-Aandacht geven -Negeren, doodzwijgen
-Interesse tonen -Belachelijk maken
-Stimuleren -Straffen
Gradaties in overtreding van gedragsnorm en gradaties in sociale controle
Informele sociale controle= meer nou nou nou waarom doe je dat nou
Formele sociale controle= daarvoor zijn instanties gemaakt
Waarom houden mensen zich aan de norm?
Rationele keuzetheorie= je maakt de keuze of je je gaat aanpassen aan de norm of de norm gaat
overtreden
Je maakt hierbij een afweging tussen de individuele kosten en de individuele baten
Voorbeeld: individuele sociale kosten= je mag er niet parkeren en kan een boete krijgen baten= je
hoeft minder ver te lopen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veroniqueraaymakers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.