Weer: toestand van de lucht (atmosfeer) op een bepaalde plaats en een bepaald moment: neerslag,
temperatuur en wind.
Klimaat: gemiddelde weer over 30 jaar berekend: neerslag en temperatuur.
Ongelijke verdeling stralingsenergie
• Mondiale luchtcirculatie: transport lucht en warmte naar hoge breedte
• Mondiale oceanische circulatie: transport water en warmte naar hoge breedte
Thermische isolatie polen
• Circumpolaire zeestromingen en winden isoleren Antarctica
• Landmassa's Siberië en Canada isoleren Arctische Oceaan
• Enorme oppervlakten zee-ijs en landijs met hoge albedo
Klimaatfactoren
1. geografische breedte
• Instraling zon
• Mondiale luchtcirculatie: hogedruk- of lagedrukgebied --> bepaalt overheersende windrichting
2. gematigde invloed zee v.s. continentaliteit
• Afstand tot zee
• Windrichting: aanlandig of aflandig
• Koude en warme zeestromen
• Thermohaliene circulatie
3. reliëf
• Oriëntatie van gebergte ten opzichte van windrichting: loef- en lijzijde
• Hoogte
Er is een uitzonderlijke situatie rond Antarctica:
• Westenwinddrift isoleert het continent --> Antarctica koud
• Enorme witte ijskap die zonlicht weerkaatst --> aarde koud
,Klimaatfactor breedtegraad
Instraling:
• Maximaal op evenaar en minimaal op polen, de maximale instraling verschuift tussen
keerkringen op 23,5 graden
• Scheefstand aardas leidt tot seizoenen
Mondiale luchtcirculatie: zie onderstaande afbeelding, met een uitzonderlijke situatie rond
Antarctica
Wet van Buys Ballot
Lucht beweegt van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied waarbij met de wind in de rug geldt
dat:
• Op het noordelijk halfrond de wind een afwijking naar rechts krijgt
• Op het zuidelijk halfrond de wind een afwijking naar links krijgt
Passaten (tussen 0° en 30°) zijn oostenwinden, tussen de 30° en 60° zijn westenwinden.
Tussen de 60° en 90° bevinden zich de poolwinden.
Depressies zijn de punten op de 60° waar de koude wind van het polair maximum botst met de
warme wind van het subpolair minimum.
,Klimaatfactor gematigde invloed zee
Zeestromen:
• Tot op een diepte van +- 100 meter aangedreven door de wind
• Water beweegt vooral horizontaal
• Relatief warm en relatief koud
Thermohaliene circulatie:
Rond IJsland en Antarctica ontstaat diep en koud oceaanwater door
1. afname van temperatuur (thermo)
2. door toename van saliniteit (haliene) door verdamping en vorming van zee-ijs. Hierbij komt veel
warmte vrij
Gematigde invloed zee v.s. continentaliteit
• Oorzaak gematigend effect zee: zee koelt langzamer af en warmt sneller op dan land
• Vooral bij aanlandige wind merkbaar
De zee loopt altijd één seizoen achter qua temperatuur op het werkelijke seizoen. Dit zorgt ervoor
dat er aan de kust altijd een gematigend effect is waardoor het in de winter niet extreem koud is en
het in de zomer niet extreem warm wordt.
, Klimaatfactor reliëf
Algemene regel: hoe hoger hoe kouder. Bij droge lucht is de afname ongeveer 1°C per 100 meter, bij
vochtige lucht is dat ongeveer 0.6°C
Klimaatclassificatie van Köppen: (Excel bestand goed kennen, afkortingen koppelen aan omschrijving
/ benaming/klimaatgrafiek/vegetatie/bodem/landgebruik)
A- tropisch
• Af: hele jaar vochtig, rond de evenaar, tropisch regenwoud
• As: moessonregens zomer, ook behoorlijk wat regen winter
• Aw: moessonregens zomer, droge winter
B- droog (jaarneerslag P en jaartemperatuur T: afhankelijk van verdeling neerslag over het jaar)
• BS: steppeklimaat P<2(T+7) <400-500mm
• BW: woestijnklimaat P<T+7 <200-250mm
C- gematigd
• Cf: hele jaar vochtig, zeeklimaat
• Cs: droge zomer, mediterraan klimaat
• Cw: China; droge winter, vaak gebergtevariant van Aw
D- boreaal
• Df: hele jaar vochtig, landklimaat
• Dw: droge winter, klimaat van oostelijk Siberië
E- polair
• ET: toendra
• EF: landijs
• EH: hooggebergte
Biomen: terrestrische (op land) vegetatiezones gekoppeld aan klimaatzones: grote gelijkenis is
klimaat en vegetatie. Wanneer je klimaatzones en vegetatiezones aan elkaar gaat koppelen, hier zijn
heel veel overeenkomsten in.
Soorten (vegetatiezones): tropische regenwoud / savanne / steppe / woestijn / mediterraan /
gematigd loofbos / boreaal naaldbos (taiga) / toendra
Ook de bodem soorten zijn goed te koppelen aan de klimaatzones en de vegetatiezones waarbij er
veel overeenkomsten zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lanavdr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.34. You're not tied to anything after your purchase.