Class notes
Recht en criminaliteit aantekeningen
- Course
- Institution
Recht en criminaliteit aantekeningen
[Show more]
Seller
Follow
Lanavdr
Reviews received
Content preview
Preventie: straf uitdelenRechtse mensen; hard straffen
Linkse mensen; voorkomen dat iemand crimineel gedrag gaat voorkomen
Het recht is het geheel van regels dat de samenleving ordent
Rechtsgebieden:
Staatsrecht:
Bestuursrecht:
Strafrecht (criminaliteit = alle door de overheid strafbaar gesteld gedrag, tijd en
plaatsgebonden) bevalt onder publieksrecht. We mogen niet voor eigen rechter spelen. Als
er iets gestolen wordt van jou meldt je dit en dan gaat de overheid de boef pakken en zorgen
dat ie veroordeeld wordt.
Burgerlijk recht
Verschil publiek recht en privaat recht
Materieel (dat wat verboden is; inbreken) en formeel recht (bevoegdheid om iets op de mogen
sporen; mag je iemand afluisteren, camera's ophangen) (verbod en bevoegdheden)
Waarom is het jeugdrecht afgeschermd van openbaarheid? Jeugdigen niet schenden voor de rest van
hun leven.
Rechter commissaris: het controleren of we ons houden aan de regels (wordt iemand niet te streng
gecontroleerd op iets wat heel mild lijkt; iemand aan houden omdat ie een donkere huidskleur heeft)
Rechtsbronnen:
De wet
Jurisprudentie (rechtersrecht)
Het verdrag (tractatenblad)
De gewoonte
Hoofdstuk 1
Vanwege de vele identificatiemogelijkheden behoort criminaliteit tot de favoriete lees- en
kijkonderwerpen van mediagebruikers.
Het is begrijpelijk dat veel mensen zich bij misdrijven en strafzaken op uiteenlopende manieren
emotioneel sterk betrokken voelen en dat in strafrechtzaken soms achterliggende, maatschappelijke
conflicten op scherp worden gesteld. Om te voorkomen dat de officiële reacties op crimineel gedrag
beïnvloed wordt door emoties is er in alle democratieën de berechting van misdadigers grotendeels
in handen van onafhankelijke beroepsrechters gelegd. De strafrechtspraak ligt sinds 1813 volledig in
handen van voor het leven benoemde professionele rechters.
Criminologen hebben als missie om bij te dragen aan een evenwichtige en humane reactie op
misdrijven. Het is hun taak om aan politiefunctionarissen, officieren van justitie, rechters,
reclasseringsambtenaren, advocaten en alle andere bij de strafrechtspleging betrokken
functionarissen, alsmede aan belangstellende toeschouwers objectieve informatie ter beschikking te
stellen over de achtergronden van crimineel gedrag, de effecten ervan op de slachtoffers en de
functies van straffen voor daders, slachtoffers en maatschappij.
Waarom wordt de criminoloog als koel oog beschouwd? Omdat de criminoloog over gevoelige
kwesties zo veel mogelijk zakelijke informatie probeert te verzamelen en deze systematisch ordent.
,De criminologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en van de
wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
De criminaliteit wordt dus bepaald door de inhoud van de strafwetgeving. De criminoloog kan kijken
naar gedragingen die door de nationale of internationale wetgever strafbaar zijn gesteld. Binnen dit
strafbaar gestelde gedrag kan er onderscheid gemaakt worden tussen gedragingen die naar hun aard
moreel verwerpelijk zijn (moord, diefstal, verkrachting) en gedragingen die door de overheid
verboden zijn op praktische gronden (verkeersovertredingen).
Het woord 'misdaad of misdadiger' wordt tegenwoordig niet meer gebruikt, maar er wordt
gesproken over criminaliteit, crimineel of delinquent (delinquentie = iemand die in de fout is gegaan).
Neutrale term is wetsovertreders.
De Italiaanse antropologieschool (eerste stroming)
Antropologie is de studie van de mens. Deze stroming zocht de oorzaken van crimineel gedrag in de
mens zelf en was sterk beïnvloed door de medische wetenschap. Door systematische observatie
probeerde men de medische factoren te vinden die crimineel gedrag veroorzaken.
De Italiaan Cesare Lombroso was een gevangenisarts dir rond 1870 de uiterlijke kenmerken van zijn
patiënten systematisch ging meten met voor zijn tijd geavanceerde apparatuur. Dit noemde hij de
positivistische methode.
Lombroso beweerde dat criminaliteit zijn oorsprong vindt in het feit dat de criminele mens berust op
een terugval in het evolutieproces (atavisme) en biologisch gedetermineerd is om delicten te plegen.
Lombroso's sterk door Darwins evolutietheorie geïnspireerde benadering werd aanvankelijk de
'criminele antropologie' genoemd.
De Franse milieuschool (tweede stroming)
De tweede stroming binnen de positivistische school is ontstaan door de ontwikkeling van de
sociologie en de statistiek.
De Belgische wiskundige Adolphe Quetelet was een van de eersten die statistische methoden in de
sociale wetenschappen toepaste. Quetelet stelde vast dat de aantallen gepleegde misdrijven in een
gebied betrekkelijk stabiel waren. Dit deed hem veronderstellen dat hieraan niet de vrije
wilsbesluiten van individuen ten grondslag lagen, maar maatschappelijke wetmatigheden (b.v. de
invloed van verstedelijking of armoede). Hij zocht dus verbanden tussen menselijk gedrag en
kenmerken van de samenleving.
De Franse socioloog Gabriel Tarde meent dat crimineel gedrag vooral voorkomt uit de neiging van
mensen om elkaars gedrag te imiteren.
De gedachte van de Franse milieuschool beleefde aan het einde van de vorige eeuw een renaissance.
Ze zijn te herkennen in het beleid om voor het plegen van criminaliteit aantrekkelijke gelegenheden
binnen publieke ruimtes anders in te richten, te stelen objecten beter te beveiligen en
fraudegevoelige procedures weg te nemen.
De strijd binnen de positivistische criminologie tussen de antropologieschool en de milieuschool
leidde tot studies die inzichten uit beide richtingen integreerden en oorzaken van crimineel gedrag
zochten in zowel biologische als sociologische factoren. De bekendste is de criminele sociologie van
Ferri.
Met de wederopbouw van de economie na WOII en de stijging van de welvaart en daarmee van de
gelegenheden om delicten te plegen, gingen ook de criminaliteitscijfers stijgen. Met na de jaren
zeventig en tachtig van de vorige week kenden een sterke stijging van de criminaliteit, die mede het
gevolg was van toenemend druggebruik in de grote steden.
, Door aangifte bereidheid en taboes kunnen de daadwerkelijke aangiftes verschillen van de
daadwerkelijke hoeveelheid aangiftes.
Bij criminologie komen verschillende soorten sociale wetenschappen samen (psychologisch,
sociologisch).
Maatschappelijk gezien is onveiligheid een groot probleem.
Onveiligheidsgevoelens niet los van politieke voorkeur. Kleurt jouw politieke voorkeur hoe jij kijkt
naar criminele cijfers? Er is wel een samenhang tussen politieke voorkeur en criminaliteit.
Identificatiemogelijkheden zorgen voor emoties, identificeren met slachtoffer of identificeren met de
dader (mededogen of bewondering).
Rorschachtest; je ziet er allemaal iets anders in iets (foto of casus), bepaald door emoties. Daarom
criminoloog nodig voor het koele oog.
Durkheim; criminaliteit zorgt voor een positieve sociale functie; zorgt voor positieve saamhorigheid.
Het Romeinse natuurrecht is heel belangrijk (ieder mens wordt gelijk geboren en wordt dus ook gelijk
berecht). Bij de Grieken waren mensen niet gelijk en werden ze ook verschillend beoordeeld (koning-
boer).
Criminaliteit is een sociale constructie!
Kritische criminologie
Karl Marx: wat verboden is heeft verband met belangen van de elite: hun belangen beïnvloeden
strafwetgeving.
Wetten weerspiegelen de maatschappelijke verhoudingen. Wie heeft er belang bij dat iets wel of niet
crimineel bevonden wordt.
Of criminologie een gedragswetenschap is, is een filosofische vraag. Gedrag beschrijven, verklaren en
voorspellen.
Doel van gedragswetenschap is een effectievere en een humanere aanpak.
Het kan zijn dat een bepaald delict in een ander land vaker voor lijkt te komen, dit kan komen
doordat de definitie van dat delict daar anders is.
In de Middeleeuwen wordt het recht meer beïnvloed door het geloof.
In de 19e eeuw komt het positivisme op. De mens is een rationeel wezen, dus kan een afweging
maken. Vanaf de 19e eeuw beseft men dat de mens helemaal niet zo rationeel is. Criminaliteit wordt
bepaald door impulsief emotioneel gedrag.
Is er een verband tussen criminaliteit en welvaart?
Één theorie; meer welvaart --> meer criminaliteit
Één theorie; weinig welvaart --> weinig criminaliteit
Bonger: als de graanprijzen stijgen, stijgt de criminaliteit
Gelegenheidstheorie
Vier manieren om cijfers de krijgen: rechtbank, politie, dader, slachtoffer.
Als men een beleid gaat bedenken voor criminaliteit zijn cijfers(omvang, aard en ontwikkeling) van
belang.
Politiecijfers (cijfers zijn lager, bereidheid om aangifte te doen) en gerechtelijke statistieken bij CBS.
Hoe zwaarder het misdrijf (moord-winkeldiefstal), hoe hoger de politiecijfers zijn.
Er is een onderscheid bij de politie tussen haal- en brengwerk. Politie kan gaan halen (b.v.
controleren bij verkeersovertredingen). Maar er kan ook gebracht worden; burgers/bedrijven doen
aangifte.
Meer inwoners --> meer misdaden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lanavdr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now