Hoofdstuk 8
Verlichting en revoluties
Woordenlijst:
Abolitionisme
Beweging die streeft naar de afschaffing van de slavenhandel en slavernij.
Ancien régime
Letterlijk: 'Het oude bestuur'. Bestuurssysteem van vóór de Franse Revolutie, waarbij
de vorst veel macht heeft en er standen zijn met eigen voorrechten.
Cultuurrelativisme
Het idee dat je een vreemde cultuur niet op grond van de normen en waarden van je
eigen cultuur moet beoordelen.
Deïsme
Het idee dat het bestaan van God blijkt uit de werking van de natuur (natuurwetten).
Soms wordt God ook niet meer als persoon gezien.
Democratische revolutie
Revolutie die is gebaseerd op het idee van volkssoevereiniteit en die als belangrijkste
doelen heeft alle of een deel van de burgers inspraak te geven in het bestuur en de
grondrechten van burgers vast te leggen in een grondwet.
Driehoekshandel
Een door Europeanen opgezette handelsroute tussen drie continenten; vanuit Europa
vervoerden zij textiel, wapens en kostbaarheden naar Afrika; vanuit Afrika slaven naar
Amerika; en vanuit Amerika voedings- en genotmiddelen naar Europa.
Grondrechten
Fundamentele rechten van individuele burgers tegenover de staat, die worden
vastgelegd in een grondwet.
Grondwet
De verzameling fundamentele wetten van een staat waarin de werking van het
politieke systeem en de grondrechten en plichten van de burgers staan beschreven.
Natuurlijke rechten
De rechten die ieder mens van nature heeft, zoals het recht op leven, bezit en
vrijheid.
Plantagekolonie
Overzees gebiedsdeel van een Europees land dat wordt overheerst met als doel zo
veel mogelijk geld te verdienen door op grote landbouwbedrijven slaven
exportgewassen te laten verbouwen.
Publieke opinie
Mening die door het grootste deel van het volk wordt gedeeld en die tot stand komt
door een openbaar debat tussen burgers.
, Representatieve democratie
Vorm van bestuur waarbij alle of een groot deel van de burgers het recht hebben om
vertegenwoordigers te kiezen die in een volksvergadering (mee)beslissen over het
beleid.
Scheiding der machten
Het principe dat er in een staat drie verschillende machten zijn (de wetgevende
macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht) en dat deze machten nooit
in één persoon of instelling samen mogen komen. Doel is machtsmisbruik te
voorkomen. Ook wel aangeduid als ‘trias politica’.
Staatsburger
Volwaardig lidmaat van een staat, met alle rechten en verplichtingen van dien.
Trans-Atlantische slavenhandel
Slavenhandel van Afrika, over de Atlantische Oceaan, naar Amerika; onderdeel van
de driehoekshandel.
verlicht absolutisme
Een bestuursvorm waarin een absoluut vorst het algemeen belang op een rationele
manier zegt te dienen.
Verlichting
Aanduiding van een periode waarin een kritische houding ontstond tegenover geloof
en traditie en een groot vertrouwen in de mogelijkheid de wereld rationeel te
doorgronden.
Volkssoevereiniteit
Het idee dat de hoogste macht in de staat bij het volk ligt.
Kenmerkende aspecten:
27 Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van
de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
28 Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse, verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
29 Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de
opkomst van het abolitionisme
30 De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over
grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurlagerweij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.